فرایندهای ارزیابی شناختی هیجان‌های پیشرفت و تعهد تحصیلی: تحلیل واسطه‌ای

این پژوهش با هدف آزمون نقش واسطه­ای هیجان­های پیشرفت در رابطة ارزیابی­های شناختی و تعهد تحصیلی انجام شد. 200 دانش­آموز دختر به نسخة کوتاه پرسشنامه هیجان‌های پیشرفت (AEQ-R؛ پکران،گوئتز و پری، 2005)، نسخة تجدید­نظر­شدة مقیاس ارزیابی تنیدگی (SAM-R؛ رویلی، روسچ، جاریکا و واگان، 2005) و سیاهة مشغولیت تحصیلی (SEI؛ سالملا‎-‎ آرو و آپادایا، 2012) پاسخ دادند. به منظور آزمون روابط ساختاری بین ارزیابی­های شناختی، هیجان‎های پیشرفت و تعهد تحصیلی از روش آماری مدل­یابی معادلات ساختاری استفاده شد.نتایج نشان داد که رابطة بین ارزیابی‌های شناختی سازش‌یافته (چالش و منابع) با هیجان­های پیشرفت مثبت، مثبت معنادار و با هیجان­های پیشرفت منفی، منفی معنادار؛ رابطه بین ارزیابی­های شناختی سازش‌نایافته (تهدید) با هیجان­های پیشرفت مثبت، منفی معنادار و با هیجان­های پیشرفت منفی، مثبت معنادار و بالاخره رابطه هیجان­های پیشرفت مثبت با تعهد تحصیلی مثبت معنادار و رابطه هیجان­های پیشرفت منفی با تعهد تحصیلی منفی معنادار بود. همچنین نتایج نشان داد که الگوی مفروض واسطه­گری کامل هیجان­های پیشرفت مثبت و منفی در رابطه ارزیابی­های شناختی و تعهد تحصیلی با داده­ها برازش مطلوب دارد. علاوه بر این، نتایج نشان داد که در هردو مدل واسطه­گری هیجان­های پیشرفت مثبت و منفی، کل وزن‌های رگرسیونی از لحاظ آماری معنادار بود و در مدل­های واسطه­گری هیجان­های پیشرفت مثبت و منفی به­ترتیب 49 و 26 درصد از پراکندگی نمره‌ تعهد تحصیلی تبیین شد. نتایج این بررسی با تأکید بر واسطه‌گری هیجان‌های پیشرفت مثبت و منفی از آموزه‌های نظریة کنترل ارزش هیجان‌های پیشرفت در بین گروهی از فراگیرانی ایرانی به طور تجربی حمایت کرد.