فراتحلیل مقاله‌های علمی - پژوهشی در مجله‌های جغرافیایی ایران در بازة زمانی ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲ (نشریه‌های مطالعه‌شده: «جغرافیا و توسعه»، «تحقیقات جغرافیایی» و «فضای جغرافیایی»)
نویسنده
چکیده مقاله:
تحلیل و بررسی فعالیت‌‌های علمی یک جامعه، نقش مهمی در برجسته‌کردن نقاط ضعف و قوت این‌گونه فعالیت‌ها دارد و زمینه را برای کاهش موانع پیشرفت علمی فراهم میکند. این مقاله به منظور تحلیل روش‌ها و موضوعات مقاله‌های علمی - پژوهشی چاپ‌شده در مجلات جغرافیایی ایران در 5 سال (از ابتدای سال 1388 تا انتهای سال 1392) تهیه شده است. واحد نمونۀ این تحقیق، مجموع مقاله‌های چاپ‌شده در سه مجلة «جغرافیا و توسعه»، «تحقیقات جغرافیایی» و «فضای جغرافیایی» است که 596 مقاله را شامل می‌شود. معیارهای انتخاب مجلات نمونه عبارتند از: داشتن درجۀ علمی - پژوهشی، چاپ منظم و متوالی مجله طی سال‌های مطالعه‌شده، فراگیربودن عنوان مجله برای موضوعات جغرافیای انسانی و طبیعی و انتخاب یک مجله از دانشگاه آزاد اسلامی. تحقیق حاضر بر این فرض استوار است که فضای حاکم بر جغرافیای ایران بر جغرافیای کمّی و آماری تکیه دارد و موضوعات نظری و تبیین دیدگاه‌های تئوریک، جایگاهی در نوشته‌های جغرافیایی ندارند. روش تحقیق در این مطالعه، روش تحلیلی از نوع فراتحلیل است و شیوة جمع‌آوری اطلاعات، اسنادی است. نتایج نشان می‌دهد کوشش مسئولان نشریه‌ها، موجب چاپ مداوم و روند صعودی در تعداد مقاله‌ها است. رویکرد غالب در مقاله‌ها، رویکردی پوزیتیویستی و مطالعات پایه و نظری بسیار اندک است. موضوع بیشترین مقاله‌ها در هر سه نشریه در حوزة اقلیم‌شناسی است و روش مطالعات هم بیشتر از نوع اسنادی است. ناهمگونی و بی‌عدالتی فضایی در تحقیقات جغرافیای کشور بسیار محسوس است. تنها ده درصد از مطالعات، دربردارندۀ مطالعات ملی است. همة مقاله‌ها آزمون نظریه‌های موجود را دربردارد و نظریة جدیدی ارائه نشده است. سه مجله در 10 شاخص، نکات مشترک زیادی داشتند و به همین دلیل، نتایج حاصل از این تحقیق به سایر مجلات جغرافیایی کشور تعمیم داده می‌شود.
منابع مشابه
فلسفه مکان جغرافیایی (کیفیت اولیه در جغرافیا)
دراین نوشته براساس مسئلة «تمیز» یا «تحدید» که از مباحث مهم در فلسفة علم به‌شمار می‌رود ,تلاش به عمل آمده تا موضوع«مکان» به عنوان موضوع اصلی ومحوری دانش جغرافیا معرفی وتعیین گردد . سپس با ارائة آرا ونظرات تنی چنداز فلاسفه ودانشمندان دراین خصوص , نهایتاً براساس دیدگاه ما مکان به عنوان یکی از عوارض ذاتی اشیا ومعادل ابعاد هندسی اجسام مادی درنظر گرفته شده است که اوّلاً: مفهومی کاملاً عینی ومحسوس تلقی ...
متن کاملپژوهشی در قلمروی جغرافیایی کیانیان و شاهنامه
یشت نوزدهم اوستا ، زامیاد یشت ، که به کیان یشت نیز شهرت دارد مهمترین سند در پژوهشهای قوم شناسی و مقوله« بنیاد جغرافیایی تاریخ ایران » محسوب می‌شود . براساس این یشت آغاز شهریاری کیانیان ( کیقباد ، کیکاووس ، کیخسرو ، کیلهراسب ، کیگشتاسب ) و حکومت موفق آنان با کنار رودخانههایی که به هیرمند منتهی می‌شود و دریاچهی کیانسیه (هامون ) را در سیستان تشکیل میدهند ، پیوند دارد . قراین دیگری ...
متن کاملثروت علمی و سنجش پراکندگی جغرافیایی آن در ایران
این پژوهش به توصیف مفهوم ثروت علمی و ارائه چارچوبی برای اندازه‌گیری و بازنمایی وضعیت پراکندگی جغرافیایی ثروت علمی می‌پردازد و برای این کار، توزیع ثروت علمی در ایران را مطالعه میکند. هدف اصلی این مقاله، مطالعه الگوهای مشارکت استان‌های ایران در تولید علم از یک سو و در بهرهگیری از تولیدات علمی کشور از سوی دیگر است. داده‌های مورد استفاده در این تحقیق شامل پایان‌نامه و مقالات نمایه شده در پایگاه‌ه...
متن کاملفلسفه مکان جغرافیایی (کیفیت اولیه در جغرافیا)
دراین نوشته براساس مسئلة «تمیز» یا «تحدید» که از مباحث مهم در فلسفة علم به شمار می رود ,تلاش به عمل آمده تا موضوع«مکان» به عنوان موضوع اصلی ومحوری دانش جغرافیا معرفی وتعیین گردد . سپس با ارائة آرا ونظرات تنی چنداز فلاسفه ودانشمندان دراین خصوص , نهایتاً براساس دیدگاه ما مکان به عنوان یکی از عوارض ذاتی اشیا ومعادل ابعاد هندسی اجسام مادی درنظر گرفته شده است که اوّلاً: مفهومی کاملاً عینی ومحسوس تلقی شد...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 6 شماره 3
صفحات 59- 78
تاریخ انتشار 2016-10-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023