فراتحلیل مطالعات دینداری و هویت ملی در ایران

گستردگی و پراکندگی مطالعات با موضوع دین­داری و هویت ملی، ضرورت استفاده از روش فراتحلیل را مضاعف می­نماید. از این رو هدف این مقاله تحلیل و ترکیب نتایج پژوهش­های انجام شده در رابطه با دینداری و هویت ملی است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه مقالات علمی و پژوهشی انجام شده در ایران در زمینه بررسی رابطه بین دینداری و هویت ملی از سال 1385 تا پایان سال 1395 تشکیل داده است. در کل تعداد 24 پژوهش یافت شد که جهت نمونه­گیری، 10 پژوهش که شرایط و ملاک­های انتخاب را داشتند به عنوان انتخاب نهایی برگزیده شدند. ابتدا عدم سوگیری انتشار و ناهمگنی اندازه اثر مورد تأیید قرار گرفت. سپس حساسیت اندازه اثر و ضریب اندازه اثر و نقش تعدیل­گری جامعه آماری با به کارگیری نرم­افزار CMA مورد بررسی قرار گرفت. یافته­ها حکایت از ضریب تأثیر 483/. دینداری بر هویت ملی دارد. همچنین با در نظر گرفتن متغیر تعدیل­گر جامعه آماری، این ضریب برای دانش­آموزان (نوجوانان) 497/. و برای جوانان 462/. ارزیابی شد. در کل نتایج نشان می­دهد که دینداری به عنوان متغیر مستقل بر هویت ملی به عنوان متغیر وابسته تأثیر متوسطی دارد؛ هرچند این میزان بین نوجوانان بیشتر از جوانان است.