فال حافظ و کارکردهای اجتماعی آن
نویسندگان
چکیده مقاله:
فالخوانی از دیوان حافظ به عنوان یک رفتار خاص اجتماعی است که در دانش عامیانه یا فولکلور قابل طرح و بررسی است. این سنت اجتماعی در زمان ها و مکان های مختلف به شکل های متفاوتی جلوهگر شده است که در همة موارد حکایت از نیاز انسان به دانستن آیندة مبهم خود دارد. تفال به دیوان حافظ به مثابه یک عنصر فرهنگی نقش مهمی در تلطیف روان فردی و اجتماعی ایفا میکند و در واقع از جمله اندوختهها و امکانات و نهادهای فرهنگی است که ریشه در قرن ها زندگی مادی و معنوی ایرانیان دارد و توسل به آن در غلبه بر فشارهای روحی و روانی موثر است و به سلامت جامعه کمک میکند. برخی از کارکردهای تفال به دیوان حافظ عبارتند از: آرامبخشی، بهبود روحیة فردی و اجتماعی، کاهش و تسکین آشفتگی های روحی و اختلافات جمعی و آیندهنگری(پیشگویی).روش تحقیق در این پژوهش توصیفی – تحلیلی و برگرفته شده از روش هرمونتیک ویلهام دیلتای و ماکس وبر است. ابزار جمعآوری اطلاعات تکنیک اسنادی (بدون عکسالعمل )شامل دیوان حافظ و دیگر آثار مرتبط با آن میشود. نتایج تحقیق نشان میدهد که تفأل به دیوان حافظ به مثابه نمونهای از عوامل فرهنگی، اجتماعی موثر در تنظیم و تعامل روانی- اجتماعی انسان ها در تأمین سلامت روانی افراد جامعه موثر است.
منابع مشابه
پیوند «زلف» و «دل» و کارکردهای هنری آن در دیوان حافظ
در میان آفرینندگان آثار ادبی، خواجه شمسالدین محمد حافظ شیرازی، جایگاه ویژهای دارد. این تمایز و برجستگی در گرو عوامل متعددی است از جمله اینکه حافظ در پدیدآوردن آثارش، شگردهای هنری فراوانی را بهکاربسته که بسیاری از آنها به رفتار و کارکرد وی با زبان و شیوهی واژهگزینی و واژهچینی او بر روی زنجیرهی سخن مربوط است. حافظپژوهان بسیاری تمام تلاش خود را به کار بستهاند تا خود را در جهان ذهن و زبا...
متن کاملکارکردهای بدل بلاغی در غزلیات حافظ
حافظ به گواهی دیوانش، در انتخاب واژگان وسواس ویژهای دارد. نکتۀ قابل توجه در ابیات خواجه، ارتباط واژگان است؛ که هر بیت را با زنجیرهای از تناسبات معنایی و لفظی درهم تنیدهاست. یکی از روابطی که میان مفاهیم و واژگان وجود دارد، رابطۀ جانشینی است؛ که اصطلاحاً آن را بدل بلاغی مینامیم. به این معنی که مفهومی که در پارۀ نخست بیت آمده، در پارۀ دیگر تکرار میشود. اما بهجای اینکه لفظ تکرار شود، همان مع...
متن کاملکارکردهای بلاغی- هنری ضمایر اشارة «این» و «آن» در شعر حافظ
به اعتقاد بسیاری از ادب پژوهان، حافظ در به کار گیری زبان دقّت و دغدغه فراوانی داشت و پیوسته در پی جرح و تعدیل واژگان و نشاندن مناسبترین عناصری بود که با بافت سخن وی سازگاری و همگامی بیشتری داشته باشد. در این پژوهش، تمرکز بر روی کارکردهای هنری و ظریف ضمایر یا اسمهای اشارهی فارسی؛ یعنی دو واژهی «این» و «آن» در شعر حافظ است. وی همچنان که در دیگر حوزههای زبان، توانمندی شگفت انگیزی در استفاد...
متن کاملحافظ و نقد اجتماعی
یکی از علتهای دلنشینیِ غزلیات حافظ چندصدایی بودن آنهاست. غزلهایی که گرچه عرفانیاند، اجتماعی نیز هستند. غزلهای اجتماعی حافظ آمیخته با طنز، حدیث نفس و درد جامعهاند. در میان این آمیختگیِ نکات عرفانی و طنز، صدایی رسا شنیده می شود؛ صدایی که منتقدانه و زیرکانه بهنقد جامعه برخاسته است تا در هیاهوی ادعاهای مدعیان و ستمهای فرادستان، فریاد انسانیت سر دهد. در این نوشتار نگاه منتقدانۀ حافظ را در چها...
متن کاملبازشناسی مفهوم خودمهارگری و کارکردهای اجتماعی آن در قرآن
مقدمه: کیفیت زندگی افراد از عوامل مختلفی تأثیر میپذیرد که یکی از آنها وضعیتهای ارتباطی است. روابط نامطلوب و ناکارآمد میتواند سلامت جسمی، روحی، و روانی فرد را تحت تأثیر قرار دهد. به همین علت داشتن رابطه مثبت با دیگران یکی از عناصر سلامت روانشناختی به شمار میرود. روشها:این پژوهش توسعهای و کاربردی بوده، به شیوه کیفی و به روش تحلیلی توصیفی و با بهرهگیر...
متن کاملحمام و کارکردهای اجتماعی آن در سدههای میانۀ تاریخ ایران
حمام، برخلاف تصوّر رایج، صرفاً، مکانی برای نظافت و تطهیر نبوده و با توجه به ظرفیتها و ویژگیهای خود، دارای کارکردهای اجتماعی و حتی سیاسی در تمام تاریخ ایران بوده است. این کارکردها بیانگر این واقعیت است که حمام به عنوان یکی از عوامل اثرگذار در تاریخ تحوّلات اجتماعی ایران، بهویژه در سدههای میانۀ اسلامی، نقش و جایگاه مؤثری داشته است. حال، نوشتار حاضر به روش توصیفی ـ تحلیلی و با بهرهگیری از م...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 9 شماره 31
صفحات 119- 136
تاریخ انتشار 2017-05-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023