غربال‏ گری باکتری‌های ریزوسفر یونجه از لحاظ صفات محرک رشدی گیاه

مقدمه: باکتری‌های محرک رشد با مکانیسم‌های مختلف رشد گیاه را تحت تاثیر قرار می‏دهند. بسیاری از پژوهشگران ویژگی‌های خاصی را که این باکتری‌های از طریق آن‌ها رشد گیاه را تحریک می‌کنند را مشخص کرده‏اند، در بیشتر مطالعه‏های انجام شده فقط چند تا از این صفات بررسی شده اند. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی فعالیت‌های محرک رشدی جدایه‏های باکتری‌ها است (45 جدایه متعلق به ریزوبیوم‌ها و 2 جدایه متعلق به سودوموناس فلورسنس Pseudomonas fluorescence)که از خاک ریزوسفری و گرهک‌های ریشه یونجه در استان زنجان جداسازی شدند. مواد و روش‏‏ ها: جدایه‌های مورد مطالعه از اراضی زیر کشت یونجه در اطراف کارخانجات روی در استان زنجان جداسازی شدند. پس از جداسازی و خالص‏سازی باکتری‌ها از نمونه‌های ریشه و خاک ریزوسفری، باکتری‌ها در آزمایشگاه از نظر صفات محرک رشدی گیاه از قبیل توانایی تولید ایندول استیک اسید، آنزیم ای-سی سی دآمیناز (آمینو سیکلوپروپان کربوکسیلیک اسید)، سیانید هیدروژن، سیدروفور، آنزیم کیتیناز و توانایی انحلال فسفات‌های معدنی و آلی ارزیابی و غربال‏گری شدند. نتایج: نتایج نشان داد که 43 جدایه باکتری ایندول استیک اسید (04/4 تا 95/4 میکروگرم در میلی‏‏لیتر) و 15 باکتری آنزیم ای-سی سی دآمیناز (23/0 تا 05/1 میکروگرم بر میلی‏لیتر) تولید کردند. فقط یک جدایه بنام Rm66 مقدار بالای سیانیدهیدروژن تولید کرد. تولید سیدروفور در 9 جدایه مشاهد شد. هیچ یک از باکتری‌ها آنزیم کیتیناز تولید نکردند. انحلال فسفات‌های معدنی در 19 جدایه باکتری تشخیص داده شد (33/4 تا 86/5 میکروگرم در میلی‏لیتر) و 15 جدایه باکتری فسفات‌های آلی را حل کردند (66/1 تا 28/144 میکروگرم در میلی‏لیتر). بحث و نتیجه‏ گیری: نتایج این پژوهش نشان داد بیشتر جدایه‏های باکتری به اراضی زیر کشت یونجه دارای خاصیت محرک رشدی گیاه متعلق بودند. این باکتری‏ها در صورت تلقیح به گیاه به‏عنوان کود زیستی پتانسیل خوبی برای افزایش رشد گیاه خواهند داشت.