عناصر خیالی و سیر تحوّل آن در چهار نمونة شعری از سبک های مختلف

نویسنده

چکیده مقاله:

شاعرانگی شعر با عناصر خیالی، پیوندی ناگسستنی دارد و بخش عمده­ای از ظرافت‌های شعری به نحوةاستعمال این عناصر وابسته است. از این رو تحوّل و دگرگونی این عناصر در گسترةشعر فارسی که سبک­ها و شیوه­های چندی را تجربه کرده، امری گریزناپذیر است. بحث دربارة چگونگی و فلسفة تحوّل این عناصر در شیوه­های شعری و نحوة برخورد پژوهش­های بلاغی با این دگرگونی­ها، بحثی مغفول مانده در عرصة پژوهش­های ادبی است. این مقاله کوشیده­است تحوّل عناصر خیالی شعر فارسی را در چهار نمونة شعری از سبک­های مختلف در شیوه­ای تطبیقی مورد بررسی قرار دهد و اشکال و گونه­های این تحوّل را معرفی کند. پژوهش حاضر نشان می­دهد که عناصر خیالی شعر فارسی تحت تأثیر عواملی چون شرایط عصری، شیوه­های شعری، تئوری­های ادبی، نبوغ شاعرانه، تعامل زبان گفتاری و نوشتاری و سرانجام میل به هنجارگریزی از  خط سیر واحدی پیروی نکرده و در چند نقطه از جریان طبیعی تحوّل عناصر خیالی عدول کرده است. نقطة شروع هنجارگریزی به صورت اعتدالی از سبک عراقی آغاز شده و در شعر عصر صفویّه و شعر نیمایی، تحت تأثیر عوامل یاد شده به اوج خود رسیده­است. شعر فارسی در گذر از این مراحل، عناصر خیالی بکری آفریده­است که پژوهش­های بیانی به طور همه جانبه، قادر به توجیه و تفسیر این نوآوری­ها نیست.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

خودزندگی‌نامه نوشت خیالی و عناصر آن در رمان «الواح» رشید الضعیف

  رمان، روایتی است که عناصر اصلی خود را از زندگی واقعی یا خیالی وام می‌گیرد. خودزندگی‌نامه‌نوشت نیز روایتی است که نویسنده از زندگی خود ارائه می‌دهد. آنچه در این میان قابل توجه است، رابطه‌ای است که بین رمان و خودزندگی‌نامه‌نوشت وجود دارد که خود، موجب شکل‌گیری سبکی نو موسوم به خودزندگی‌نامه‌نوشت خیالی یا اتوفیکسیون در این نوع هنری می‌گردد. در حوزه زبان و ادبیات عربی، رشید الضعیف رمان‌نویس معاصر...

متن کامل

بررسی درام تاریخی و سیر تحول آن در ادبیات آلمان

بهره گیری از رویدادها و شخصیت های تاریخی توسط درام نویسان با تلفیقی از التزام به واقعیات روی داده و آزادی عمل در خلق درام هایی متناسب با روحیات و افکار نویسندگان آن، شکل دهندهء نوع ادبی خاصی به نام درام تاریخی است. اگر چه این نوع ادبی در تاریخ ادبیات آلمان، تا قبل از دورهء "توفان و طغیان " ، دارای هویت بود، ولی از جایگاه ویژه ای برخوردار نبود. در این دوره، درام تاریخی آلمان با الگو گرفتن ا...

متن کامل

گونه‌شناسی الگوی چهارصفه در معماری ایرانی و سیر تحول آن

Iranian architecture follows various formal patterns, mostly had been worked in artistic pieces then worked to architectural structures. Deeply looking at motifs in artistic works and architectural plans, streaks of cosmological beliefs can be traced. Nonagon division of squares, "Chaharbagh" or "Chaharsofeh" plans can be among important ones. It seems that these patterns have been primarily us...

متن کامل

نقش واهمیت فردیت خلاق وصاحب سبک ابوالفضل بیهقی در سیر تحول سبک نثر فارسی

بااین که تصور می شود سبک نثر فارسی در طول تاریخ کهن خود اصول ثابتی داشته،اما تحولات چشمگیری در آن رخ داده است.اگر چه درسیر تحول سبک نثرعوامل درون متنی و برون متنی بسیاری تاثیردارد،اما یکی ازاین عوامل مهم،حضور و ظهور نویسندگان صاحب سبک و فردیت های خلاق است.نویسندگانی که بیشترازآنکه از جامعه و سبک دوران خود تاثیر بپذیرند،با جسارت ونو آوری های خودبر آن اثر نهاده اند.ابوالفضل بیهقی یکی از این نویسن...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 19  شماره 40

صفحات  253- 272

تاریخ انتشار 2016-11-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023