عفو از قصاص در متون فقهی مذاهب اسلامی
نویسندگان
چکیده مقاله:
عفو در سقوط قصاص هنگامی اعتبار دارد که عفو کننده صاحب قصاص و شرایط لازم را داشته باشد، بنابراین عفو مجنون، صغیر و یا عفو اشخاص فضولی به اتفاق همه فقها در سقوط قصاص اعتبار ندارد. فقها اتفاق نظر دارند که صاحبان عفو از قصاص، مجنی علیه و اولیای دم هستند که هرگاه برای مقتول، ولی دمی وجود نداشته باشد، ولی دم وی، حاکم جامعه میباشد. اما در خصوص عفو برخی از اولیای دم در سقوط قصاص و نیز عفو حاکم در صورت وجود اولیای دم، باهم اختلاف نظر دارند. به عقیده فقهای امامیه، عفو برخی از اولیای دم در سقوط قصاص اعتباری ندارد و بقیه اولیای دم میتوانند با دادن سهمیه کسانی که جانی را عفو نمودهاند، او را قصاص نمایند. اما به عقیده فقهای اهلسنت، عفو برخی از اولیای دم در سقوط قصاص اعتبار دارد و حق قصاص بقیه اولیای دم را اسقاط خواهد نمود؛ عمده دلیل آنها این است که قصاص تجزیه بردار نیست؛ یعنی نمیتوان جانی را هم قصاص نمود و هم زنده گذاشت. به عقیده اکثریت فقها، عفو جانی از طرف حاکم جامعه، بدون اخذ خونبها، اعتبار ندارد، بلکه عفو وی، وقتی نافذ و معتبر خواهد بود که به عنوان «وارث من لا وارث له» با اخذ خونبها جانی را عفو نماید. اما عدهای از فقها به حاکم جامعه اجازه عفو جانی را حتی در صورت وجود اولیای دم نیز دادهاند، مشروط بر اینکه حاکم جامعه احتمال وقوع مفسده و فتنهای را در اجرای قصاص تشخیص دهد، در چنین حالتی، وی میتواند حتی در صورت وجود اولیای دم و بدون اخذ خونبها، جانی را عفو نماید.
منابع مشابه
دیدگاه فقهی عفو در حقوق شهروندی اسلامی
Forgiving is a noble virtue which has been cherished by moral schools. With this virtue in life one can be benefited from the worldly bounties and have psychological and physical health and included among the pious and in the otherworld be intermediated by the Prophet (peace is upon him). Citizenship rights both refers to the totality of the rights and freedoms that are guaranteed by the govern...
متن کاملولایت فقیه از دیدگاه مذاهب فقهی اسلامی
یکی از اصیلترین فکرهای اسلامی که همه مذاهب فقهی به آن باور دارند، اعتقاد به «ولایت فقیه» است. ریشه این باور مشترک اصل دیگری است که در همه مذاهب فقهی مطرح شده وآن این است که شرعیت و صحت عمل منوط به ولایت است؛ فرقی نمیکند که آن عمل به آحاد و افراد جامعه مربوط باشد و فعل فرد خاص و مربوط به خودش باشد یا به دیگری، باید با داشتن ولایت انجام گیرد یا آنکه آن عمل به عموم مردم و جامعه مربوط باشد. برای ...
متن کاملتداخل جنایات موجب قصاص در فقه مذاهب اسلامی
از جمله مسائلی که در قصاص اعضاء و نفس مطرح میشود، موضوع تعدد و تداخل حق قصاص است. در مواردی که جانی با ایراد ضربه واحد باعث جرح یا قطع و سپس مرگ مجنیعلیه میشود، قصاص طرف در نفس تداخل کرده و بنابر نظر فقهای امامیه جانی فقط به قصاص نفس محکوم میگردد. در صورتی که جانی ضربات متعدد را بهطور متوالی و با فاصله کم وارد نماید نیز قصاص طرف در نفس تداخل میکند. در مواردی که ضربات متعدد با فاصله ز...
متن کاملپیوند عضو پس از اجرای حد و قصاص از دیدگاه مذاهب فقهی
یکی از مسائل مهم عصر حاضر در حوزه فقه و حقوق پزشکی، پیوند عضو قطعشده پس از اجرای حد و قصاص است که فقها دیدگاههای مختلفی درباره آن ارائه کردهاند. از جمله اسباب این اختلاف، استدلال به نصوص ظنیالدلاله و نیز تعارض بین مقاصد شریعت در بیان احکام است. از جمله مقاصد اجرای مجازات، تنبیه و تربیت جانی، تشفی خاطر مجنیٌعلیه (رضایت او) و تأمین امنیت جامعه است که مورد اخیر، مقصد غایی در باب حدود و رضایت مج...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 9 شماره 36
صفحات 58- 69
تاریخ انتشار 2014-08-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023