طائر الموت والانبعاث فی شعر نیما والسیاب؛ دراسة مقارنة حول قصیدتی ققنوس، والقصیدة والعنقاء

نویسنده

  • علی بشیری عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه کاشان
چکیده مقاله:

للطائر الأسطوری حضور کبیر فی الأدب والفلسفه، تطرّقت هذه الدراسة إلی باب الکشف عن کیفیة حضور طائرین أسطوریین فی مساحة صغیرة من الأدب وتبیان دلالتهما عند شاعرین کبیرین یعدان من أبرز المؤسسین للشعر العربی والفارسی الحداثوی وهما السیاب فی قصیدته «القصیدة والعنقاء» ونیما یوشیج فی قصیدته الشهیرة التی تعتبر أولى قصائد الحداثة وهی قصیدة «ققنوس» وکل ذلک بعد مقدمة قصیرة حول الطائر الأسطوری، ویمکن أن نعتبر هذه الدراسة فی عداد دراسات التوازی أو قل إنها تندرج فی إطار الإتجاه الفرنسی الجدید للأدب المقارن الذی یبحث عن حضور المیثات الأدبیة فی الآداب المختلة والذی من شأنه أن یبحث فی الأدبین من أجل تتبع التأثیرات أو عن مجرد مشابهة. یمکنک أن تحصل علی اشتراکات واختلافات عدة بین هاتین القصیدتین. أما الاشتراک الرئیس فهو استخدام الأسطورة فی کلتا القصیدتین لتمثیل خلق الأثر الفنی بموت یأتی بحیاة جدیدة تتمثل فی تکوّن أثر فنی جدید علی صعید تاریخ الأدب الفارسی المعاصر، وتکون شعر الحداثة عند نیما وعلی صعید تکوّن وجودی عام عند السیاب، علی أنقاض الشاعر/ ققنوس عند نیما وعلی أنقاض القصیدة المتکونة سابقا عند السیاب. وقصیدة نیما «ققنوس» تحظى ببنیة سردیة عبر انسجام شبکة من الدلالات وتراعی تقنیة المعادل الموضوعی بأقصى درجاتها تُبعد جو القصیدة بشکل تام عن الغنائیة والمباشرة، لکن السیاب یشیر إلى قضیته المدروسة فی القصیدة بغنائیة ومباشرة أکثر.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ققنوس: شعر فارسی؛ کارکرد نمادین «ققنوس» در شعر «نیما»

یکی از مهم‌ترین دلایل ابهام و پیچیدگی شعر نو به کارگیری اسطوره است. اسطوره بازتاب‌دهنده‌ی فرهنگ، اندیشه و دریافت انسان‌های گذشته برای توجیه چیزی است که از راه عقلی آن را نمی‌توانستند اثبات کنند؛ البته اسطوره فقط مربوط به دنیای باستان و انسان‌های نخستین نیست و بر زندگی و باورهای انسان‌های امروز نیز تأثیرگذار است. اسطوره‌سازی هیچ‌گاه متوقف نمی‌شود و همواره ادامه دارد. یکی از تجلی‌گاه‌های اسطوره و...

متن کامل

دراسة المفارقة فی شعر سنائی وإبن العربی (دراسة مقارنة)

أحد طرق الانزیاح وإدخال الغربة فی الکلام هی استخدام المفارقة. فالشاعر باستخدام هذا الفن یقوم بتحویل اللغة الخبریة والمکررة والیومیة إلی لغة أدبیة. جمال التصاویر التی أوجدها المفارقة وتأثیرها یتعلق إلی سعة الخیال ونوع التفکیر والأحاسیس والعواطف لدی المتکلم. فی الأدب الفارسی فی کافة المراحل التاریخیة تم خلق مثل هذه التصاویر بواسطة الکثیر من الشعراء. ولکن أول شاعر قام باستخدام هذه التصاویر فی نطاق...

متن کامل

صدی الموروث الدینی فی شعر السیاب ونیما (دراسة مقارنة)

تحظى الصورة الشعریة بأهمیة کبیرة فی الأدب بصورة عامة والشعر بصورة خاصة، لذا فقد استلهمت دراسی النقد الحدیث ، کونها لا تعبر عن إحساس الشاعر ومشاعره فحسب، بل لکونها تعبر أیضاً عن واقع الإنسان الذی یرسمه الشاعر بحواسه ویعبر عنه بعاطفته وأحاسیسه. وإن استخدام الموروث الدینی کتقنیة من تقنیات الشاعر، ما هو إلا تعبیر عن تجربته وقناعاً تلبسه شخصیاته کی تتناسب مع الهدف الذی یریده. السیاب ونیما من هؤلاء الش...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 28

صفحات  41- 58

تاریخ انتشار 2018-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023