ضوابط «جری و تطبیق» صحیح آیات قرآنی
نویسندگان
چکیده مقاله:
تطبیق آیات قرآن، بر افراد و حوادثی که شرایط آنها، مانند زمان نزول آیات بوده است، بر اساس روشی است که در اصطلاح مفسّرین از آن با عنوان «جری و تطبیق» یاد میشود. این روش به معنای تطبیق و تسرّی حکم آیه بر فرد یا حادثهای است و از رموز جاودانگی قرآن به شمار میرود که همواره مورد توجّه و کاربرد قرآن پژوهان بوده است؛ امّا برای دوری از اشتباه یا سوء استفاده و نیز با توجه به وجود برخی از «جری و تطبیق»های غیر قابل قبول عقلی یا نقلی، نیازمند به ضابطه و قواعدی است تا بر اساس آنها چنین بهرهمندی از قرآن به حد کمال برسد و راه بر اشتباه یا سوء استفاده از آیات هدایتبخش قرآن بسته شود؛ در این مقاله تلاش میشود تا ضوابط و قواعدی که بر اساس آن بتوان «جری و تطبیق» قابل قبولی انجام داد، در عناوین: هم سویی جری و تطبیق با مذهب خاص، عدم مخالفت جری و تطبیق با سیاق و نظم آیات، ارتباط بین الفاظ آیات و جری و تطبیق، عدم تناقض جری و تطبیق با سنت و... ذکر و مورد بررسی قرار گیرند.
منابع مشابه
بررسی استعاره های تأویلی مولانا بر پایه جری و تطبیق آیات قرآن
جری و تطبیق، اصطلاحی است برگرفته از روایات که از اصل «وحدت معنایی و تکثر مصداقی» مایه میگیرد و در حقیقت یکی از معانی اصطلاحی تأویل و عبارت است از انطباق و حمل الفاظ و آیات بر مصادیقی غیر از آنچه آیات آنها نازل شده و قضایای خارجیه غیرمحضی که میتواند بر مصادیق، افراد، شرایط و مقتضیات هر زمان قابلتطبیق باشد. دلالت روایات نیز بر جری و تطبیق تمام است و اصل آن را ادله نقلی امضا کرده و عقل و عرف نی...
متن کاملتأملی بر سبک مولانا در استخدام جری و تطبیق در استعارههای تأویلی قرآنی
جری و تطبیق، اصطلاحی است برگرفته از روایات که از اصل آبشخور «وحدت معنایی و تکثر مصداقی» مایه میگیرد و در حقیقت یکی از معانی اصطلاحی تأویل و عبارت است از انطباق و حمل الفاظ و آیات بر مصادیقی غیر از آنچه که آیات در باره آنها نازل شده و جزء قضایای خارجیه غیر محضی قرار میگیرد که میتواند بر مصادیق، افراد، شرایط و مقتضیات هر زمان قابل تطبیق باشد. نتیجه آنکه دلالت روایات نیز بر جری و تطبیق تمام ا...
متن کاملجایگاه روایات جری و تطبیق در فرایند تفسیر قرآن
روایات جری که بخش زیادی از روایات موجود در تفاسیر روایی ما را شامل میشود، همیشه مورد توجه مفسران ما بوده و هست و در ضمن مباحث تفسیری، به این روایات نیز اشاره میکنند. اما این سؤال در ذهن ایجاد میشود که اصولاً آیا این دسته از روایات، تفسیری بهشمار میروند یا خیر؟ به نظر میرسد این روایات صرفاً در صدد انطباق مفهوم عام آیه بر مصداقی عرفی و بدون در نظر گرفتن سیاق آیات قبل و بعد هستند و ازاینرو با...
متن کاملروشهای بهکارگیری قاعده جری و تطبیق در حوزه فهم قرآن
الفاظ و معارف قرآن از حقایق و اصولی جامع سرچشمه گرفتهاند که فرامنطقهای و فراتاریخی میباشند. بر این اساس میتوان با کشف مفهوم حقیقی و حکم جامع و گذر نمودن از خصوصیات مصداقی، مفاد ظاهری آیات را بر مصادیق دیگر تطبیق نمود. بنابراین آنچه این نوشتار بهدنبال آن است، پرداختن به روشهای بهکارگیری قاعده جری و تطبیق میباشد و در همین راستا، به بررسی مفهوم و مصداق منطقی و روش تنقیح مناط میپردازیم؛ زی...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 8 شماره None
صفحات 37- 69
تاریخ انتشار 2016-06
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023