ضد قهرمان در شاهنامه و منظومههای پهلوانی ایران
نویسندگان
چکیده مقاله:
مقاله حاضر به منظور بررسی چهره ضد قهرمانان در حماسه‌های ملّی ایران، به شیوه کتابخانه‌ای نوشته شده است و یافته‌های پژوهش به شکل توصیفی و تحلیلی ارائه شده‌اند. آنچه در حماسه‌های ایرانی حایز اهمیّت فراوان است، جدال دو نیروی خیر و شرّ است. قهرمانان تجلّیگاه همه صفات و خصایل پسندیده هستند و ضد قهرمانان جلوه‌گاه صفات و ویژگیهای اهریمنی؛ از این رو ضد قهرمانان گاه با انگیزه های نفسانی، و گاه به منظور کاستن قدرت، توانایی و شایستگی قهرمانان، با آنها درگیر می‌شوند. این گفتار به بررسی ضد قهرمانان درحماسه های ملّی ایرانیان اختصاص یافته، از نظر «نوع» آنها را در چهار دسته اصلی: انسانی، حیوانی، طبیعی و ماوراء طبیعی جای داده و از نظر «کنش» و نقشی که در متن وقایع به عهده دارند، در یازده دسته: اصلی، مشاور، سپهدار، جدالگر، اغواگر، یاریگر، متّحد، راهنما، صوری، عاشق و ابزاری طبقه‌بندی نموده است. سپس ویژگیها، زیر مجموعه‌ها و تعاریف هر دسته با مصداقهای آن ارائه شده است.
منابع مشابه
قهرمان و ضد قهرمان در حماسۀ «رستم‌نامۀ» الماس‌خان کَندوله‌ای کرمانشاهی
الماس‌خان کَندوله‌ای کرمانشاهی از شاعران حماسه‌سرای بومی و محلی است که داستان‌های حماسی و غنایی فراوانی را به زبان کردی گورانی سروده‌است و یکی از این منظومههای حماسی، «رستم‌نامه» است که شرح نبردهای سپاه ایران به سپهسالاری رستم با سپاه دیوان به سرکردگی زنون جادو می‌باشد. این مقاله با هدف تبیین و تحلیل شخصیّتقهرمان و ضد قهرمان در حماسۀ «رستم‌نامۀ» به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده و نتایج آن نشان م...
متن کاملآذر برزین در متون پهلوانی پس از شاهنامه
آذربرزین پسر فرامرز، یکی از یلان نامدار منظومههای حماسی پس از شاهنامه است. برای نخستین بار در بهمن‌نامه است که آذربرزین بدون هیچ مقدّمه‌ای وارد داستان میشود و پس از کین‌خواهی از بهمن، دیگر سخنی از او به میان نمی‌آید. در منظومههای دیگری مانند فرامرزنامۀ بزرگ و شهریارنامه، روایت‌هایی دربارۀ چگونگی آشنایی فرامرز با مادر آذربرزین آمده و در منظومۀ اخیر، حتّی آیندۀ آذربرزین نیز پیش‌بینی شده است. در ...
متن کاملبررسی تأثیر نیاکان در منظومه های پهلوانی پس از شاهنامه
یکی از مضامینی که در بیشتر منظومههای پهلوانی پس از شاهنامه دیده میشود، حضور قهرمانان و پهلوانان دورههای گذشته وتأثیر آنها در داستان است. بررسی منظومههای پهلوانی پس از شاهنامة فردوسی نشان میدهد که نیاکان و درگذشتگان- که اغلب قهرمانان و پهلوانان دورههای گذشته هستند- به سه گونه در این منظومهها حضور یافته و تأثیرات بنیادینی در سیر داستان ایجاد کردهاند: 1- نخست اینکه در بیشتر منظومههای ...
متن کاملزن و زیبایی در بخش پهلوانی شاهنامه
پژوهش حاضر به بررسی «زن و زیبایی در بخش پهلوانی شاهنامه» می پردازد، هدف اصلی در پرداختن به این پایان نامه، آشنایی خواننده با زن، کارکردها و توانایی های او در تمامی دوران از باستان تا دوره ی مورد بحث ما در شاهنامه فردوسی است. زنان بنابر بر شرایط در زمان های گوناگون، فعالیت ها و مسئولیت های مختلفی برعهده داشتند که این امر، کمک بزرگی برای مردان به شمار می آمده است.براساس بررسی شواهد مختلف درشاهنام...
منابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 1 شماره 4
صفحات 39- 60
تاریخ انتشار 2007-12-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023