صابئین مندائی و دنیای در حال تغییرشان

نویسنده

  • مهرداد عربستانی استادیار، گروه انسان‌شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
چکیده مقاله:

صابئین مندائی اعضای قوم-دینی هستند که در ایران و عراق زندگی می‌کنند. ایشان حامل سنّتی غنوصی متکی بر متونی مقدسی به زبان مندائی هستند. به عنوان اقلیتی کوچک و تحت تهدید مستمرِ امحای فرهنگی از جانب همسایگان غالب، مندائیان مناسک طهارت مفصلی را بسط داده‌اند که به نوعی مرجع هویت گروهی ایشان است و به طور نمادین و نیز عملی مرزهای هویتی ایشان را حفظ و بازتولید می‌کند. ناآرامی‌های اجتماعی، سیاسی و جنگ در موطن مندائیان، باعث مهاجرت کثیری از ایشان به کشورهای دیگر، به خصوص در آمریکای شمالی، استرالیا و اروپا  و شکل‌گیری دیاسپوراهای مندائی شده است. این پراکندگی را می‌توان نقطه عطفی در تاریخ ایشان دانست که مرزهای هویت گروهی ایشان را سست کرده و چالش جدیدی برایشان ایجاد کرده است. به‌علاوه، این شرایط مجالی را برای بروز تمنّاها و آرزومندی‌هایی ایجاد کرده که پیش‌تر فشارهای خارجی به آنها مجال ظهور نمی‌داده­اند. این امر باعث بروز طلیعۀ بسط و تغییر در نظام دینی- از حیث تطابق با شرایط و ایجاد تفاسیر جدید- شده است. تغییراتی که می‌توان آنها را در غالب حرکتی از رویکرد اسطوره‌ای به رویکرد استدلالی در نظام دینی تعبیر کرد. 

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

صابئین مندائی : کیهان شناسی، سازه و منظر

صابئین مندایی اعضای قوم-دینی هستند که سرزمین مادری ایشان عمدتاً در جنوب غربی ایران (خوزستان) و در کشور عراق در بین‌النهرین قرار دارد. ایشان مردمانی مدرن هستند که حامل یک سنت دینی باستانی گنوستیکی و گنجینۀ مکتوبی از متون دینی هستد که مبنای هویت متمایز فرهنگی ایشان است. سنت دینی مندایی مبتنی بر یک کیهان‌شناسی دو قطبی بر اساس تقابل آسمان و زمین، و نور و ظلمت بنا شده است که این ساختار متناسباً در منا...

متن کامل

بررسی تحلیلی مقوله انسان شناسی در دین صابئین مندائی

هدف پژوهش حاضر، بررسی مقوله‌ فلسفی انسان‌شناسی دین صابئین مندائی می‌باشد که به روش سندی و تحلیلی- استنتاجی از منابع اصیل آنان انجام گرفته است. دین صابئین یکی از نخستین ادیانی است که بر پایه عقایدی همچون توحید، نبوت و معاد استوار گشته است و پیروان آن امروزه در جنوب عراق و برخی شهرهای خوزستان به‌آرامی زندگی می‌کنند. قرآن کریم سه بار از صابئین یا صابئون در کنار دیگر ادیان بزرگ الهی نام برده و برخی...

متن کامل

صابئین مندائی در تاریخ، از فلسطین تا ایران

صابئین مندائی با پیشینۀ تاریخی عمیق، از گروه های شناخته شده در فرهنگ و تمدن اسلامی بودند. قرآن، صابئین مندائی را در ردیف اهل کتاب قرار داده است. حوادث تاریخی مرتبط با حیات دینی و اجتماعی صابئین در سرزمین فلسطین که در سنت شفاهی و متون مقدس صابئین مندائی ذکر آن آمده، می نماید که سرزمین فلسطین خاستگاه اولیه صابئین بود.  مهاجرت صابئین به سوی بین النهرین تابعی از عوامل بیرونی – تهاجم قوای خارجی –  و...

متن کامل

بررسی مبانی فلسفی دین صابئین مندائی و استخراج آموزه‌های تربیتی از آن‌ها

پژوهش حاضر بر آن است تا به بررسی مبانی فلسفی دین صابئین مندائی به‌منظور استخراج آموزه‌های تربیتی و اخلاقی آن‌ها بپردازد، بدین منظور با روش سندی و تحلیلی- استنتاجی، چهار مقوله‌ی فلسفی این دین شامل هستی‌شناسی، انسان‌شناسی، معرفت‌شناسی و ارزش‌شناسی مورد بررسی تحلیلی قرار‌گرفته‌است. صابئین مندائی-یکی از قدیمی‌ترین ادیان توحیدی جهان- که هم اکنون به آرامی و سکوت در کنار کرانه‌های رود کارون و کرخه زند...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 9  شماره 1

صفحات  31- 49

تاریخ انتشار 2019-09-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023