شیوع آنتی بادی علیه ویروس های هپاتیت و ایدز در دندانپزشکان شهر قزوین

زمینه و اهداف: ویروس های هپاتیت و ویروس نقص ایمنی انسان (HIV) شایع ترین عفونت های قابل انتقال از خون در کارکنان مراقبت های بهداشتی درمانی هستند. هدف از انجام این پژوهش تعیین شیوع آنتی بادی علیه ویروس های هپاتیت و ایدز در دندانپزشکان شهر قزوین بود. روش بررسی: جامعه مورد مطالعه کلیه دندانپزشکان شاغل در شهر قزوین بود که ضمن تکمیل پرسشنامه در ارایه نمونه خون همکاری نمودند. نمونه سرم در پایگاه انتقال خون قزوین به روش الیزا از نظر HBsAg، anti-HBs و تعیین تیتر آن، anti-HCV و anti-HIV آزمایش شد. anti-HCV و anti-HIV مثبت به ترتیب با روش های (Recombinant Immunoblot Assay(RIBA و وسترن بلات (Western blot) تایید می شدند. اطلاعات با نرم افزار SPSS پردازش و تجزیه و تحلیل داده ها با آزمون مجذور کای انجام شد. یافته ها: از 77 نفر دندانپزشک شاغل 74 نفر (%96) با تکمیل پرسشنامه و ارایه نمونه خون همکاری نمودند. این گروه شامل 49 نفر (%63.6) دندانپزشک عمومی و 28 نفر (%36.4) متخصص بود. نتایج آزمایش های HBsAg، anti-HCV و anti-HIV منفی بود. 40 نفر (%83.3) دندانپزشک عمومی و 24 نفر (%92.3) متخصص دوز کامل واکسن هپاتیت B  را دریافت کرده بودند. دندانپزشکان عمومی بیش از 1.5 برابر متخصصین، مراجعه کننده مبتلا به هپاتیت داشتند. در مجموع 64 نفر (%86.5) دوره کامل واکسن را دریافت نموده اند. تیتر anti-HBs در 8 نفر (%10.8) که همگی دندانپزشک عمومی بودند کمتر از 10 mIU/ml، در 12 نفر (%16.2) 10-100 mIU/ml، در 23 نفر 100-500 mIU/ml)%31.1) و در 31 نفر (%41.9) بیش از 500 mIU/ml بود. آزمایش آنتی بادی در 2 نفر دندانپزشک عمومی (%2.7) بدون سابقه واکسیناسیون مثبت بود (10-100 mIU/ml). بین تیتر آنتی بادی با تعداد دوز واکسن (P=0.04) و افزایش سطح تحصیلات (عمومی و متخصص) (P=0.03) رابطه معنی دار یافت شد. نتیجه گیری: نتایج anti-HIV،anti-HCV و HBs Ag منفی است. رعایت دوره کامل واکسن HBV و نیز تیتر anti-HBs رضایت بخش است. اما، وجود آنتی بادی بدون سابقه واکسیناسیون از خطر مستمر عفونت HBV در دندانپزشکان و در واقع خطر پاتوژن های قابل انتقال از خون حکایت می کند. تیتر anti-HBs با تعداد دوز واکسن و نیز افزایش سطح تحصیلات رابطه دارد. مراجعه بیشتر بیماران مبتلا به هپاتیت به دندانپزشکان عمومی، از مواجهه بیشتر این گروه با پاتوژن های قابل انتقال از خون حکایت می کند و تاکیدی است بر آموزش مداوم موازین کنترل عفونت و نظارت بر جامعه دندانپزشکی از طریق آزمایش پاتوژن های قابل انتقال از خون.