شیمی کانی‌های توده گرانیتوئیدی قلای‌لان (جنوب‌غرب قروه، کردستان) و برآورد شاخص‌های فیزیکوشیمیایی آن

توده گرانیتوئیدی قلای‌لان در جنوب‌غرب قروه (کردستان) در پهنه سنندج-سیرجان واقع شده است. بر اساس مطالعات سنگ‌نگاری، این توده از سه واحد سنگی شامل: دیوریت، گرانیتوئید و گرانیت پورفیری تشکیل شده است. این سنگ‌ها به طور عمده متشکل از: پلاژیوکلاز، آلکالی‌فلدسپار، کوارتز و آمفیبول است. برخی پلاژیوکلازها دارای منطقه‌بندی ترکیبی و بافت راپاکیوی هستند. نتایج ریز پردازش الکترونی بیانگر آن است که دامنه ترکیب پلاژیوکلازها از 14 تا 50 درصد آنورتیت (کمترین مقدار در گرانیت‌ها) تا 4/41 تا 58 درصد آنورتیت (در دیوریت‌ها) در نوسان است. داده‌های تجزیه نقطه‌ای در مورد آمفیبول‌ها حکایت از برخورداری آنها از ترکیب منیزیوهورنبلند دارد که با سرشت I بودن ماگما سازگار است. به کارگیری دما-فشارسنج‌های مختلف (برای مثال: محتوای Al در هورنبلند و زوج پلاژیوکلاز-هورنبلند) بیانگر فشار حدود 1 تا 3/3 کیلوبار و دمای690 تا 804 درجه سانتیگراد برای این توده نفوذی است. بازتاب این تغییرات در رشد کانی‌هایی مانند: پلاژیوکلازهای درشت‌بلور در گرانیت پورفیری به طور کامل مشاهده می‌شود. به علاوه، حضور پلاژیوکلازهای منطقه‌بندی شده تأییدی بر وجود تغییرات H2O در زمان تبلور و جایگیری ماگما در عمق کمتر از 8 کیلومتری سطح زمین است. با توجه به ترکیب هورنبلند مذاب سازنده توده نفوذی قلای‌لان از میزان فوگاسیته اکسیژن بالایی برخوردار بوده که ویژگی‌های کانی‌شناسی و نیز محیط تکتونیکی توده قلای‌لان (فرورانش در حاشیه فعال قاره‌ای) مؤید این موضوع هستند.