شکارگری درون‌رسته‌ای بین کفشدوزک Hippodamia variegata (Col.: Coccinellidae)و زنبور پارازیتویید Lysiphlebus fabarum (Hym.: Braconidae)

شکارگری  درون‌رسته‌ای یعنی کشتن و خوردن گونه‌هایی که به علت استفاده از منابع مشابه و یا محدود، رقبای بالقوه محسوب می‌شوند. در این تحقیق شکارگری درون‌رسته‌ای بین کفشدوزک Hippodamia variegata Goeze و زنبور پارازیتویید (Marshall)Lysiphlebus fabarum  با تغذیه از شته جالیز Aphis gossypii Glover  روی گیاه خیار بررسی شد. به این منظور ترجیح طعمه‌ای لارو سن سوم و ماده‌ها‌ی کفشدوزک بین  شته‌های بالغ سالم و پارازیته در شرایط دسترسی انتخابی و همچنین در آزمایش بویایی‌سنجی مورد بررسی قرار گرفت. در آزمایش‌ها، از بریدن یکی از شاخک‌های شته‌ها برای تشخیص بین شته‌های سالم و پارازیته استفاده شد. آزمایش­ها در شرایط دمایی C˚1±22، رطوبت نسبی  5±65% و دوره نوری 8:16 (روشنایی: تاریکی) انجام شد. بر اساس نتایج پیش آزمایش، بریدن شاخک در شته‌های سالم و پارازیته، بر ترجیح غذایی کفشدوزک تأثیر معنی‌داری نداشت. در آزمایش دسترسی انتخابی، تغذیه کفشدوزک ماده از شته‌های پارازیته نشده نسبت به شته‌های پارازیته (24 و 72 ساعت قبل) با اختلاف معنی‌داری بیشتر بود (به‌ترتیب 04/0= , P18،1=df  , 15/2=t  و 001/0< , P18،1=df  , 35/6= t)، اما لارو سن سوم کفشدوزک میان شته‌های سالم و شته‌هایی که 72 ساعت از پارازیتیسم آنها گذشته بود، تفاوتی قائل نشد (56/0= , P18،1=df  , 58/0=t). بر اساس نتایج آزمایش‌های بویایی‌سنجی، کفشدوزک‌های ماده در انتخاب شته‌های سالم از پارازیته تفاوت معنی‌داری نشان ندادند (21/0= , P 19،1=df  , 60/1= 2χ). ترجیح شته‌های سالم در مقایسه با شته‌های پارازیته توسط حشرات ماده‌ی H. variegata می‌تواند یک ویژگی برای کاربرد همزمان این دو عامل کنترل بیولوژیک (H. variegata و L. fabarum) باشد