شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر سرقت علمی دانشجویان دانشگاه اصفهان

توسعه گسترده فناوریها در محیطهای علمی ضمن داشتن پیامدهای مثبت آسیبهایی نیز دارد که یکی از آنها پدیده سرقت علمی است. هدف این پژوهش شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر سرقت علمی دانشجویان دانشگاه اصفهان بود. روش پژوهش توصیفی- پیمایشی و از نوع کاربردی بود. جامعه آماری کلیه دانشجویان دانشگاه اصفهان بودند که 300 نفر از آنان به روش نمونه‌گیری تصادفی نسبتی انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی آن به کمک متخصصان و تحلیل عاملی تأیید و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ(86/0) محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش تحلیل عاملی به روش مؤلفه‌های اصلی با چرخش واریماکس استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که مدرک گرایی و توجه زیاد به نمره اولین و مهم‌ترین عامل تأثیرگذار بر سرقت علمی دانشجویان است؛ سایر عوامل تأثیرگذار به ترتیب اهمیت عبارت‌اند از: نبود احساس خودکارآمدی در دانشجویان در انجام دادن پژوهش و نوشتن گزارشهای علمی، نبود سازکارهای مناسب برای تشخیص و تنبیه سارقان علمی، عوامل اجتماعی- فرهنگی، آموزشهای ناکافی قبلی در باره چگونگی اسناددهی و شناسایی انواع سرقت علمی در دوران دبیرستان یا در آموزشهای غیررسمی، تشخیص ندادن سرقت علمی دانشجویان از سوی استادان و واکنش نشان ندادن به آن، عوامل فشار، آموزشهای ناکافی در دانشگاه برای شناساندن و نحوه پیشگیری از سرقت علمی، نداشتن ترس از تنبیه و مواخذه شدن و وجود داشتن فضاهای مجازی و الکترونیکی.