شناسایی و اولویتبندی عوامل مؤثر در تخریب مراتع و جنگل‌ها: مورد مطالعه بخش مرکزی شهرستان دنا
نویسندگان
چکیده مقاله:
سابقه و هدف: جنگل و مرتع، مهم‌ترین ثروت‌های طبیعی یک کشور هستند. افزون بر این، دارای جایگاه ویژه‌ای در اکوسیستم کره زمین هستند؛ به‌طوری که در حفاظت از خاک و همچنین اعتدال آب و هوا نقش اساسی ایفا می‌کنند. با این وجود، آسیب‌های جدی و گاه جبران‌ناپذیری چه توسط عوامل طبیعی و چه توسط خود انسان بر آن‌ها وارد شده است. یکی از مناطقی که طی سال‌های گذشته، تخریب مراتع و جنگل‌ها در آن به‌وضوح قابل مشاهده بوده است، بخش مرکزی شهرستان دنا بوده است. لذا هدف از انجام این پژوهش، شناسایی و تجزیه و تحلیل عوامل مؤثر بر تخریب مراتع و جنگل‌ها در بخش مرکزی شهرستان دنا بود. مواد و روش‌ها: در این پژوهش از روش‌های کمی و کیفی در دو مرحله با استفاده از تکنیک مصاحبه و پرسشنامه استفاده شد. جامعه‌ی پژوهش در مرحله اول روستاییان و کارشناسان جهاد کشاورزی و همچنین اداره کل منابع طبیعی استان کهگیلویه و بویراحمد و شهرستان دنا بود. جامعه پژوهش در مرحله دوم شامل کارکنان هیئت علمی دانشگاه بوده که بومی و با منطقه آشنا بودند. در هر دو مرحله از روش گلوله برفی برای نمونه‌گیری استفاده شد. یافته‌ها: در مرحله‌ی اول، عوامل مؤثر بر تخریب مراتع و جنگل‌ها مشخص شد. این عوامل شامل عوامل سازمانی (نظارتی، حمایتی و اداری)، عوامل زیربنایی، فرهنگی- اجتماعی، قانونی، اقتصادی و طبیعی است و پس از آن، در مرحله دوم، از پاسخ‌دهندگان خواسته شد تا عوامل مذکور را بر اساس اصول روش AHP رتبه‌بندی نمایند. نتایج رتبه‌بندی نشان داد که نبود مدیریت قرق در میان عوامل نظارتی، حمایت کم دولت از بخش منابع طبیعی در میان عوامل حمایتی، فساد اداری در میان عوامل اداری، جاده‌سازی در میان عوامل زیربنایی، فرهنگ‌سازی ضعیف در میان عوامل فرهنگی- اجتماعی، نبود اقدامات قانونی مناسب و به‌هنگام در مواجهه با تصرفات غیرقانونی در میان عوامل قانونی، وجود فقر در بین روستانشینان در میان عوامل اقتصادی و خشک‌سالی در میان عوامل طبیعی مهم‌تر بودند. نتیجه‌گیری: در نهایت، از جمله پیشنهادهایی که به‌منظور جلوگیری از تخریب جنگل‌ها و مراتع ارائه می‌شود آن است که به‌منظور مدیریت بهتر مراتع و جنگل‌ها از افراد بومی در اموری مانند قرقبانی و بخش‌های حفاظتی مربوط به منابع طبیعی استفاده شود. همچنین ضروری به نظر می‌ر‌سد که ساخت و سازهای در دست انجام از جمله جاده‌سازی، تأسیس نیروگاه‌های برق و غیره، از روی مطالعه‌ی دقیق از طریق جلسه‌ای با حضور مهندسان راه، مهندسین عمران و مهندسان توسعه‌ی روستایی صورت گیرد.
منابع مشابه
شناسایی و اولویتبندی عوامل مؤثر بر شکل‌‌گیری مهاجرت برگشتی (مورد شناسی: بخش مرکزی شهرستان دزفول)
پژوهش حاضر به‌دنبال شناسایی و اولویتبندی عوامل مؤثر بر شکل‌‌گیری مهاجرت برگشتی در روستاهای بخش مرکزی شهرستان دزفول است. این پژوهش ازلحاظ هدف‌گذاری، کاربردی و ازلحاظ روش‌شناسی، به‌صورت توصیفی–تحلیلی است. به‌منظور گردآوری اطلاعات، از روش اسنادی و میدانی استفاده شده است. برای رسیدن به اهداف مورد‌نظر، ضمن بررسی و مطالعۀ پیشینه و ادبیات تحقیق، شاخص‌‌ها و نماگرهایی که بیش‌ترین اثر را بر مهاجرت برگش...
متن کاملبررسی رابطه بین فقر اقتصادی - اجتماعی روستایی و تخریب مراتع: مورد مطالعه بخش مرکزی شهرستان فارسان
در میان تمامی چالشهای موجود در مسیر توسعه پایدار شاید بتوان گفت که دو مانع اساسی و مهم که بهویژه در کشورهای جهان سوم به طور جدی مطرح است، فقر و تخریب مراتع میباشد. این دو عامل از این حیث اهمیت ویژه مییابند که علاوه بر تأثیر منفی که هر یک بر دستیابی به توسعه پایدار میگذارند در یک رابطه تعاملی و تشدیدکننده با یکدیگر قرار گرفته و به عنوان یک بحران جدی توسعه کشورهای جهان سوم و محیط زیست جهانی ...
15 صفحه اولبررسی عوامل مؤثر در تخریب مراتع از دیدگاه بهره برداران و کارشناسان منابع طبیعی (مطالعه موردی: مراتع قشلاقی شهرستان عنبرآباد)
متن کامل
تحلیل رابطه سرمایه اجتماعی و نگرش زیست محیطی مردم روستایی: مورد بخش مرکزی شهرستان دنا
دستیابی به اهداف توسعه پایدار روستایی بدون وجود حد مطلوبی از سرمایه اجتماعی محقق نخواهد شد. از طرف دیگر، پسوند پایدار در توسعه پایدار روستایی با محیط گرایی و رویکرد زیست محیطی به توسعه آمیخته است و راه حل بحران های زیست محیطی تغییر نگرش انسان می باشد. بنابراین با توجه به اهمیت دو مسئله سرمایه اجتماعی و نگرش زیست محیطی در توسعه پایدار روستایی، هدف تحقیق حاضر تحلیل رابطه سرمایه اجتماعی و نگرش زیس...
متن کاملبررسی وضعیت سرمایه های معیشت و پایداری آن ها در خانوارهای روستایی (مورد مطالعه: بخش مرکزی شهرستان دنا)
معیشت پایدار، در دههی 1980، بهعنوان یک رویکرد جدید در مبحث توسعه ی روستایی و با هدف کاهش و ریشه کنی فقر روستایی مطرح شد. دستیابیبه معیشتپایدارروستایی،بدونتوجهبهدارایی هاوسرمایه های معیشتدرروستاهاامکان پذیر نمی باشد. بر این اساس هدف تحقیق حاضر، بررسی وضعیت سرمایه های معیشت و پاید...
متن کاملبررسی رابطة فقر روستایی و تخریب مراتع بخش مرکزی شهرستان فارسان
در میان معضلات مسیر توسعه پایدار، دو مانع اساسی فقر و تخریب، بهویژه در کشورهای جهان سوم، به‌طور جدی مطرح‌اند. این دو عامل، بجز تأثیر منفی بر دستیابی به توسعه پایدار، با یکدیگر رابطه‌ای تعاملی دارند و یک بحران جدی توسعة کشورهای جهان سوم، تهدیدی برای محیط زیست جهانی هستند. پژوهش حاضر، با هدف بررسی رابطه فقر روستایی و تخریب مراتع در بخش مرکزی شهرستان فارسان انجام شده است. شیوه تحقیق، پیمایشی بود...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 3 شماره 2
صفحات 43- 66
تاریخ انتشار 2017-03
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023