شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر گردشگری در کلانشهر شیراز با رویکرد آینده پژوهی

امروزه گردشگری به عنوان یک صنعت، به مثابه پدیده پویای جهانی و اجتماعی است که شناخت و تحلیل علمی آن می­تواند چهارچوب مطمئنی برای برنامه­ریزی صنعت گردشگری در حال و آینده فراهم آورد. شرایط موجود کشور ایران با پشتوانه تاریخی آن، نشان می‌دهد که گردشگری می‌تواند بستر مناسبی برای دستیابی به توسعه پایدار باشد و به عنوان یکی از پیش شرط‌های برنامه‌ریزی پایدار می‌تواند مطرح باشد. هنگامی که به شهرهای اصیل ایرانی اندیشیده شود می‌توان دریافت که ساختار هر یک از این شهرهای تاریخی واجد مؤلفه‌هایی هستند که ارزش آنها را دوچندان می‌نماید. هدف پژوهش حاضر شناسایی پیشران­های کلیدی مؤثر بر توسعه گردشگری شهر شیراز و بررسی چگونگی تأثیرگذاری این پیشران­ها بر یکدیگر می­باشد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش بر اساس روش­های جدید علم آینده­پژوهی، تحلیلی و اکتشافی است که در دو مرحله تعیین شاخص­های کلیدی از طریق روش دلفی و شناسایی پیشران­های کلیدی با استفاده از نرم­افزار MicMac بر پایه روش تحلیل اثرات متقاطع انجام گرفته است. نمونه مورد مطالعه در مرحله اول 40 نفر از خبرگان حوزه گردشگری شهر شیراز بوده و در مرحله دوم 15 نفر به صورت هدفمند، انتخاب گردیده است. نتایج حاصل شده بیانگر آن است که در مجموع 8 عامل کلیدی در وضعیت گردشگری شهر شیراز تأثیرگذارند؛ بدین صورت که این متغیرها بیشترین تأثیرگذاری و کمترین تأثیرپذیری را بر آینده توسعه گردشگری شیراز دارند و شامل پیشران­های منابع آب، تبلیغات، مدیریت محلی، آثار تاریخی، امنیت غذایی، امنیت، سیاست­های کلان ملی در حوزه گردشگری و مشارکت شهروندان می­باشند و از میان این عوامل، مدیریت به عنوان مهم­ترین عامل تأثیرگذار بر سایر عوامل کلیدی شناسایی شده است.