شناسایی اولویت‌های کوچک‏سازی مسکن به‌منظور بهبود کیفیت کالبدی محلات حاشیه‌نشین شهر مشهد

نویسندگان

امیرفخریان, مصطفی جهاددانشگاهی مشهد

مشکینی, ابوالفضل دانشگاه تربیت مدرس

چکیده مقاله:

در شهر مشهد 8 پهنه عمده و 42 محله حاشیه ‏نشین وجود دارد. براساس آمار سال 1385 این محلات 804000 نفر جمعیت و 6354 هکتار وسعت دارد که 33% از جمعیت و 22% از وسعت شهر مشهد را شامل می‌شود. ارزیابی شرایط کیفی مسکن در این محلات حکایت از وضعیت نامناسب آن دارد. این در حالی است که در بررسی تجربیات جهانی در خصوص ارتقای کالبدی محلات حاشیه‌نشین و بهبود شرایط کیفی و کمی مسکن، موضوع کوچک‌سازی مسکن اهمیت ویژه‏ای دارد. کوچک‌سازی مسکن عبارتست از فضایی که با حداقل امکانات، شرایط مناسب زیستی- سکونتی را جهت رشد مادی و معنوی ساکنان خود فراهم می‌سازد. منتهی موفقیت چنین رویکردی می‌بایست با توجه به شرایط اجتماعی، اقتصادی و طبیعی هر مکان انجام گیرد. با توجه به این مسئله در این مطالعه با هدف بررسی و اولویت‌بندی محلات حاشیه‌نشین شهر مشهد در خصوص کوچک‌سازی مسکن، ضمن تشکیل مدل مفهومی تحقیق، اقدام به انتخاب 14 شاخص از ویژگی‌های اجتماعی، اقتصادی و طبیعی محلات حاشیه ‏نشین شد. تعدد محلات و وسعت بالای آن، توجه به این اولویت‌بندی را ضرورت می‌بخشد. طی دهه‌های مختلف روش‌های گوناگونی به‌منظور شناسایی مناطق دارای ولویت مطرح شده‌اند. در این میان روش‌های مبتنی بر سیستم پشتیبانی فضایی چند معیاره (MC-SDSS) به‌دلیل تلفیق مدل‌های تشخیص چند معیاره و سیستم اطلاعات جغرافیایی دارای اهمیت ویژه‌ای می‌باشند که در این مطالعه مورد تأکید قرار گرفته است. بهره‌گیری از این روش به‌منظور شناسایی اولویت‌های کوچک‌سازی مسکن در دو سطح دارای اهمیت است. اول: در سطح محلات و مقایسه و اولویت‌بندی آن‌ها و دوم؛ در سطح هر محله و اولویت‌بندی واحدهای مسکونی آن. این مطالعه به‌طور خاص به اولویت‌بندی محلات حاشیه‌نشین شهر مشهد می‌پردازد. یافته‌ها نشان می‏دهد که محلات گلشهر، کوی شیخ حسن، بازه شیخ و شهرک شهید رجایی دارای اولویت‌های نخست کوچک‌سازی مسکن در شهر مشهد می‌باشند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

ثبت نام

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیلی بر کیفیت مسکن محلات شهری راهکاری جهت بهبود کیفیت زندگی شهروندان مطالعه موردی: محلات شهر دهگلان

اصولاً کیفیت زندگی شهری و ارتقای آن مهمترین رویکرد در برنامهریزی شهری میباشد. مسکن شهری به‌عنوان نیاز اولیه‌ی انسان، با ابعاد وسیع اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زیستمحیطی و کالبدی خود تأثیر بسزایی در کیفیت زندگی و توسعه‌ی پایدار شهری دارد. تحقیق حاضر با هدف ارزیابی کیفیت مسکن و سطحبندی محلات شهر از این منظر، به‌منظور پی‌جویی راهبردهای بهبود و ارتقای کیفیت زندگی ساکنین شهر دهگلان انجام گرفتهاست...

متن کامل

تحلیلی بر کیفیت مسکن محلات شهری راهکاری جهت بهبود کیفیت زندگی شهروندان مطالعه موردی: محلات شهر دهگلان

اصولاً کیفیت زندگی شهری و ارتقای آن مهمترین رویکرد در برنامهریزی شهری میباشد. مسکن شهری به عنوان نیاز اولیه ی انسان، با ابعاد وسیع اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زیستمحیطی و کالبدی خود تأثیر بسزایی در کیفیت زندگی و توسعه ی پایدار شهری دارد. تحقیق حاضر با هدف ارزیابی کیفیت مسکن و سطحبندی محلات شهر از این منظر، به منظور پی جویی راهبردهای بهبود و ارتقای کیفیت زندگی ساکنین شهر دهگلان انجام گرفتهاست...

متن کامل

عوامل کالبدی مؤثر بر ادراک تراکم در محیط‌های مسکونی، نمونۀ موردی: محلات مسکونی شهر مشهد

In recent years, the majority of developed countries have invested in high-density developments as a solution to social sustainability, whereas in developing countries, dense urban areas are created largely with an economic justification and with the goal of accommodating a larger population in one place. Density is an objective/quantitative indicator of the compactness of dwelling units and of...

متن کامل

تحلیل عوامل مؤثر بر ارتقای کیفیت حضورپذیری عابرین پیاده در محلات شهر اسلامی (مورد مطالعه: محلات شهر مشهد)

پیدایش مشکلات شهرنشینی و در نتیجه ی آن کاهش کیفیت زندگی شهروندان در بافت شهری، متخصصان امر را به سوی یافتن راهی مناسب، جهت تعدیل شرایط محیط زندگی انسان و ارتقای سطح کیفیت آن سوق داده است. در این میان، توجه به حضور فعال عابرین پیاده در فضاهای شهری یکی از راهکارهای مؤثر بر بهبود کیفیت فضاهای شهری به شمار می آید، بویژه آن که در محلات شهر اسلامی نیز که بیانگر هویت و فرهنگ غنی اسلامی است. هدف عمده ...

متن کامل