شناسایی ارقام متحمل کلزا با استفاده از شاخص‌های تحمل به خشکی

کمبود آب از مهم‌ترین مشکلات تولید موفق محصولات کشاورزی در کشور ایران است. این پژوهش به‌منظور بررسی شاخص‌های تحمل به تنش و شناسایی ژنوتیپ­های متحمل به خشکی ارقام کلزا انجام گرفت. در این آزمایش 28 رقم کلزا در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در دو محیط رطوبتی نرمال و تنش خشکی ارزیابی شد. به‌منظور ارزیابی تحمل به خشکی از شاخص حساسیت به خشکی (SSI) فیشر و مورر، شاخص­های تحمل (TOL) و متوسط تولید (MP) روزیل و هامبلین و شاخص­های میانگین هندسی تولید (GMP) و تحمل به تنش (STI) فرناندز استفاده شد. براساس نتایج همبستگی شاخص­های تحمل با عملکرد دانه، شاخص­های STI، GMP و MP مناسب‌ترین شاخص­ها برای شناسایی و معرفی ارقام متحمل به خشکی شناخته شدند. مقایسة میانگین شاخص­ها براساس شاخص STI، نشان داد که رقم Nk fair متحمل­ترین، و رقم Rpc 2023، حساس­ترین رقم به شرایط تنش خشکی بودند. نمودار سه­بعدی براساس Yp، Ys و STI نیز نشان داد که ارقام Nk fair و Oase ضمن داشتن عملکرد زیاد در شرایط عدم تنش دارای عملکرد به‌نسبت خوب و قابل قبولی در شرایط تنش‌اند؛ ازاین‌رو این ارقام برای اصلاح و ایجاد ارقام متحمل و دارای تولید زیاد در شرایط خشکی مناسب‌اند.