سیستم پذیرش دکتری در ایران و دانشگاه‌های برتر: یک مطالعه تطبیقی

هدف پژوهش حاضر شناسایی تفاوت‌ها و تشابهات سیستم پذیرش دکتری دانشگاه‌های برتر و ایران از سه جنبه هدف، ویژگی‌های مطلوب و الزامات ورود است. بدین منظور از روش پژوهش توصیفی-تطبیقی استفاده شد. سه دانشگاه برتر دنیا-هاروارد، استنفورد و کمبریج- بر اساس رتبه‌بندی شانگهایی به همراه سیستم پذیرش دکتری در ایران بررسی شدند. جهت گردآوری داده‌ها از اسناد و مدارک کتابخانه‌ای، اینترنت و درگاه دانشگاه‌های مربوطه و جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از الگوی بردی[1] استفاده شد. نتایج حاکی از آن است که مهم‌ترین هدف سیستم پذیرش دانشگاه‌های برتر و ایران شناسایی شایسته‌ترین و بااستعدادترین داوطلبان است، هرچند که تعدد اهداف سیستم پذیرش دکتری در ایران بیشتر از سیستم پذیرش دانشگاه‌های برتر است. در رابطه با ویژگی‌های مطلوب، همه سیستم‌های پذیرش از طیفی از مهارت‌ها، شایستگی‌ها و ویژگی‌های شناختی و غیر شناختی جهت غربال کردن داوطلبان استفاده می‌کنند، با این تفاوت که سیستم پذیرش نیمه‌متمرکز دکتری ایران توجه اندکی به ویژگی‌های غیر شناختی دارد. در رابطه با مقیاس‌های پذیرش یا الزامات ورود، سیستم پذیرش دکتری دانشگاه‌های برتر و ایران از معیارهای متعددی جهت ارزیابی ویژگی‌های شناختی و غیرشناختی استفاده می‌کند، اما تفاوت سیستم پذیرش دکتری دانشگاه‌های برتر با سیستم پذیرش نیمه‌متمرکز دکتری در ایران در کیفیت مقیاس‌های پذیرش-روایی، پایایی و مرتبط بودن- است و نه کمیت آن‌ها. در پایان، با توجه به نتایج حاصله پیشنهاد‌های کاربردی جهت بهبود وضعیت سیستم پذیرش دکتری ایران ارائه شده است. [1]-  Beredy’s method or framework