سیر تطّور شمایلنگاری اسلامی ایران از تنزیه تا تشبیه
نویسنده
چکیده مقاله:
شمایلنگاری مذهبی در ایران اسلامی از مهمترین مآثر هنر شیعی است. پیشینة این هنر در ایران نشانگر رویکرد تنزیهی در آن با هدف بیپیرایه نشان دادن اولیای الهی و منزه دانستن آنان از تشبیهات این جهانی است. این رویکرد در آثار اصیل نگارگری و پس از آن در آثار خیالینگاری قابل مشاهده است. با سیطره یافتن تجربهگرایی (اثباتگرایی) بر اندیشة هنرمند معاصر از یکسو و تبادلات فرهنگی و هنری میان جوامع از سوی دیگر، روند تشبیهگرایی و عینیت بخشیدن به شمایلها در هنر معاصر ایران فزونی یافته است. این مقاله با اتخاذ روش تحلیلی و توصیفی، ضمن مروری بر تاریخ شمایلنگاری و مبانی نظری آن نزد هنرمندان شیعی، میکوشد تا وضعیت حال حاضر این هنر را در ایران بررسی کند. 33 نمونه مصادیق شمایلنگارانه در این مقاله از آثار پیشین نگارگری، آثار هنرمندان نقاش و نگارگر معاصر و نیز آثاری بدون امضا انتخاب شدهاند که روند این هنر را بازمینمایانند.
منابع مشابه
گونهشناسی مزارهای اسلامی در ایران، بر اساس مفاهیم قدسی تشبیه، تنزیه، جمال و جلال
Today, religious buildings, particularly the shrines, have a special place in the category of Architecture. These shrines have been changed during the history and they have found substantial physical differences with each other. It seems that, the difference in the expression of traits and concepts has caused the physical changes between them. Now, the main question is whether these differenc...
متن کاملتشبیه یا تنزیه از دیدگاه امام علی(ع)
گرایش به خدا در فطرت انسانها قرار داده شده و آدمی در طول تاریخ در پی شناختن خدای خود بوده و بسا که در این مسیرْ مصادیق ناشایست را به عنوان خدا پرستیده است. برخی برای شناخت خدا او را به انسان یا موجودات دیگری تشبیه میکنند و حتّی قائل به تجسّم خدا میشوند، و برخی دیگر برای در امان ماندن از تشبیه دچار تنزیه مطلق میگردند و میگویند که ما را راهی برای شناخت خدا نیست. امام علی (ع) تشبیه را ردّ کرده و ...
متن کاملتشبیه و تنزیه از دیدگاه سنایى و ابن عربى
غالباً اندیشمندان دیدگا ههایی دربارة انسان، خدا و جهان داشته اند. ممکن است نقاط و نکاتِ مشترکى در این تفکرات بیابیم که برخى از متفکران تحت تأثیر یکدیگر و برخى برحسب توارد، داراى این اشتراکات بوده اند. بحث ما در مقایسه و مطابقة تشبیه و تنزیه صفات الهى از موضوعات کلامى میان دو اندیشمند است: که یکى شاعرِ عارف که در غزنه قلمرو ایران می زیسته و دیگرى عارفی شاعر که در اندلس پرورش یافته است. سخن از سنایى...
متن کاملسیر تطور نظریه اعتدال در اخلاق اسلامی
نظریه اعتدال که خاستگاه آن یونان باستان و آراء افلاطون و ارسطو است، رایجترین نظریه اخلاقی در بین حکمای اسلامی مانند کندی، فارابی، ابنسینا، مسکویه، خواجه نصیر طوسی و دیگران است. بر اساس این نظریه، فضایل اخلاقی از رعایت اعتدال و میانهروی توسط قوای نفس و رذایل اخلاقی از افراط و تفریط قوا در اعمال خود پدید میآید. حکمای اسلامی گرچه در این نظریه متأثر از افلاطون و ارسطو بودند، ولی ابتکارات و نوآو...
متن کاملتشبیه و تنزیه از دیدگاه سنایى و ابن عربى
غالباً اندیشمندان دیدگا ههایی دربارة انسان، خدا و جهان داشته اند. ممکن است نقاط و نکاتِ مشترکى در این تفکرات بیابیم که برخى از متفکران تحت تأثیر یکدیگر و برخى برحسب توارد، داراى این اشتراکات بوده اند. بحث ما در مقایسه و مطابقة تشبیه و تنزیه صفات الهى از موضوعات کلامى میان دو اندیشمند است: که یکى شاعرِ عارف که در غزنه قلمرو ایران می زیسته و دیگرى عارفی شاعر که در اندلس پرورش یافته است. سخن از سنایى...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 11 شماره 38
صفحات 4- 22
تاریخ انتشار 2016-05-21
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023