سویه‌های توسعه‌طلبی ارضی روسیه از خلیج حسین‌قلی در شمال تا سرخس در شمال شرق ایران بعداز قرارداد آخال 1299ق

هدف: هدف این پژوهش بررسی سویه‌های توسعه‌طلبی روسیه از خلیج حسین‌قلی در شمال تا سرخس در شمال شرق ایران در محدودۀ زمانی انعقاد قرارداد آخال تا پایان دولت ترازی است. روش/رویکرد پژوهش: روش این پژوهش توصیفی-تحلیلی و برمبنای اسناد آرشیوی و چاپ‌شده و هم‌چنین منابع کتاب‌خانه‌ای است.پرسش اصلی این پژوهش این است که چگونه روسیه پس‌از انعقاد قرارداد آخال به توسعه‌طلبی ارضی خود در مناطق پیرامون مرزهای مشخص‌شده در این قرارداد ادامه داد؟فرضیه‌های پژوهش عبارت‌اند از: 1. روس‌ها برای انتزاع اراضی ایران در منطقۀ شمال و شمال شرق رویه‌های موازی را دنبال می‌کردند. 2. طرح روس‌ها برای انتزاع اراضی ایران در هر دوره‌ای متفاوت، ولی مستمر بود. یافته‌ها و نتیجه‌گیری: روسیه که همواره برای رسیدن به آب‌های آزاد و تهدید منافع انگلیس، به سرزمین ایران چشم داشت، پس‌از تصرف مناطق ترکمن‌نشین و انعقاد قرارداد آخال نیز به روش‌های مختلف، تغییر خطوط مرزی و توسعۀ ارضی به‌سمت ایران را دنبال می‌کرد. تغییر خودسرانۀ خطوط مرزی، تحریک ترکمانان به پذیرش تابعیت روس و ادعای مالکیت براساس محل زندگی این طوایف، تصرف زمین‌های کشاورزی، و خرید مستغلات ازجمله روش‌های روس‌ها برای رسیدن به این هدف بود.