سنجش اندازه رقابت در صنعت بانکداری ایران براساس رویکرد پانزار و روس

وجود بازارهای مالی رقابتی از اهمیت بسیاری در اقتصاد برخوردار است. در واقع، بازار های رقابتی، اساس فعالیت شایسته اقتصاد مدرن است. بطوریکه، موجب تخصیص بهینه منابع مالی در کشور شده و رشد و رونق متناسب با توسعه بهینه اقتصادی را در پی خواهد داشت. بالعکس چنانچه فضای انحصاری بر سیستم مالی حاکم باشد، تخصیص منابع مالی به بخش های مختلف اقتصادی بهینه نبوده و از کارایی نظام مالی کاسته خواهد شد. بنابراین بررسی نهادهای سیستم مالی(بانک ها، موسسات مای واعتباری و ...) جهت مشخص شدن نوع ساختار حاکم برآن وسنجش میزان رقابتی یا انحصاری بودن آن ضروری است. در این پژوهش ساختار بازار و ضریب رقابت در صنعت بانکداری ایران در دوره زمانی 1390-1382 بررسی شده است. برای ارزیابی ساختار بازار از مدل پانزار-روس استفاده شده است و آماره H برای 18 بانک دولتی و خصوصی محاسبه شده است. براساس نتایج تحقیق، مقدار آماره H برآورد شده در این دوره، 0.45 است که موید شرایط رقابت انحصاری در بازار متشکل پولی است. همچنین یافته های تحقیق نشان می دهد که پس از ورود بانک های خصوصی، میزان شاخص H از 0.75 به 0.44 کاهش یافته است. این مساله بخوبی موید افزایش شدت رقابت پس از خصوصی سازی در عرصه نظام بانکی کشور است.