ساخت و بررسی پایایی و روایی پرسشنامه تفکر فلسفی

مقدمه: تحقیق حاضر به منظور مطالعه مولفه‌های تفکر فلسفی از دیدگاه اندیشمندان معاصر در قالب ساخت و بررسی روایی و پایایی پرسشنامه تفکر فلسفی انجام شد. تفکر فلسفی تلاشی آگاهانه برای کشف و تبیین معنا و مفهوم جهان و زندگی و رابطه انسان با آن و نتیجه پرسش است. روش کار: پژوهش حاضر از نوع مطالعات آمیخته است. جامعه آماری در بخش کیفی شامل کلیه اندیشمندان معاصر و در بخش کمی شامل کلیه دبیران دوره متوسطه شهرستان خوی به تعداد 1056 نفر بود. حجم نمونه با توجه به روش تحلیل و با استفاده از روش تصادفی ساده، 228 برآورد شد. برای تعیین روایی محتوایی پرسشنامه به صورت کیفی از نظر پنج متخصص و صاحب‌نظر در این زمینه استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملی تاییدی مرتبه دوم با روش حداکثر درست نمایی استفاده شد. یافته‌ها: نتایج در سطح تحلیل سؤالات نشان داد که همه سؤالات با مؤلفه خود بجز در مؤلفه ابداع‌گری، بار عاملی مناسب (40/0 <) دارند. همچنین نتایج نشان داد که سازه کلی تفکر فلسفی با مؤلفه تعمق بیشترین ضریب تأثیر (88/0) و با مؤلفه ابداع‌گری کمترین ضریب را (63/0) دارد. نتایج تحلیل نشان‌گر برازش مطلوب مدل طرح شده با داده‌های تجربی بود و روایی سازه تفکر فلسفی هم در سطح سؤالات و هم در سطح مولفه‌ها تأیید شد. نتیجه‌گیری: دراین مطالعه 10 مولفه اصلی تفکر فلسفی، براساس نظریه‌های اندیشمندان معاصر بدست آمد. نتایج پژوهش نشان داد که پرسشنامه تفکر فلسفی با روایی بالا، ابزاری معتبر برای کاربرد در پژوهش‌های آموزشی و روانشناختی است.