ساخت آزمون مهارت خوانداری برای دانش‌آموزان پایه‌ی ششم ابتدایی با استفاده از الگوی سنجش شناختی تشخیصی

پژوهش حاضر با هدف ساخت و رواسازی آزمون خواندن با استفاده از سنجش شناختی تشخیصی انجام شد. به این منظور ابتدا با دسته‌بندی خصیصه‌های مرتبط با خواندن در تحقیقات و اسناد ملی و بین‌المللی، مهم‌ترین خصیصه‌های خواندن مشخص شد. پس از آن با استفاده از نظر متخصصان زبان و ادبیات فارسی و معلمان ابتدایی آزمون اولیه طراحی شد. پس از اجرای مقدماتی و تحلیل‌های اولیه و حذف سؤال‌های نامناسب در نهایت آزمون نهایی با 27 سؤال طراحی شد که چهار خصیصه‌ی درک اطلاعات صریح متن، استنباط، تلفیق و تفسیر و دانش واژگان را مورد سنجش قرار می‌دهد. در این تحقیق مراحل ساخت این آزمون تشریح شده است. با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای، آزمون روی 816 نفر از دانش‌آموزان پایه‌ی ششم ابتدایی شهر قم اجرا شد. تحلیل‌های آماری با استفاده از مدل شناختی تشخیصی افزایشی، انجام شد. شاخص‌های نسبی و مطلق برازش، نشان‌دهنده‌ی برازش مناسب مدل است. همچنین استفاده از شاخص‌های همسانی و دقت طبقه‌بندی نشان‌دهنده‌ی همسانی و دقت مناسب طبقه‌بندی دانش‌آموزان توسط آزمون است. نتایج این تحقیق نشان داد این آزمون می‌تواند نیم‌رخ خصیصه‌های خواندن دانش‌‌آموزان را با استفاده از مدل سنجش شناختی تشخیصی شناسایی کند.