زمینه های ساختاری دولت پهلوی و تأثیر آن بر شکل گیری انقلاب اسلامی ایران.

نویسندگان

  • علیرضا صدرا دانشیار رشته علوم سیاسی،گروه علوم سیاسی،دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

ایران، قبل از انقلاب اسلامی، مانند جوامع دیگر از مجموعه‌ای از ساختارها تشکیل شده بود. اقدامات گفتمان پهلوی سبب فعال‌کردن عوامل تنش‌خیز درون این ساختارها و درنهایت، شکل‌گیری شکاف‌ها و تعارض‌هایی در آنها شد. در چنین شرایطی، نوعی وضعیت نامتعادل ساختاری به‌وجود آمد. درنتیجه، فشارهایی بر نیروهای اجتماعی وارد آورد و وضعیت موجود در نظر مردم ناعادلانه، ناکارآمد و عقب‌افتاده جلوه کرد. این نیروهای اجتماعی از هم تجزیه و گروه‌بندی‌های اجتماعی تکوین شد و این امر سبب ایجاد وضعیت بی‌ثبات و به‌تبع، اوضاع مطلوبی برای حرکت جمعی در جامعه گردید. در این راستا، عقایدی شکل گرفت که به‌دنبال دگرگونی و عدالت در ایران بود. اسلام سیاسی شیعی و انقلابی در بین سایر باورهای عمومی مؤثرتر بود و توانست به رهبری امام خمینی(ره) و همگام با عوامل تسریع‌بخش به‌سوی انقلاب، زمینه‌ساز تحولات انقلابی در ایران شده و درنهایت، سبب شکل‌گیری انقلاب اسلامی ایران شود. نوشتۀ حاضر، به روش تحلیلی‌توصیفی است و در قالب نظریۀ رفتار جمعی اسملسر، این فرایند را بررسی می‌کند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بازتاب انقلاب اسلامی ایران در نظریه های انقاب:تولد و شکل گیری نسل چهارم تئوری های انقلاب

انقلاب اسلامی ایران دارای چه تاثیر و بازتابی در نظریه های انقلاب بوده است؟این سوالی است که مقاله حاضر درصدد پاسخگویی به آن است.پس از سیری گذارا به نظریات انقلاب در زمان وقوع انقلاب اسلامی ایران که با استناد به دو اثر مهم جک  گلدستون (1980) و ستان تیلور(1984) صورت می گیرد،نویسنده یازتاب این انقلاب را در دو حوزه پی می گیرد : بازتاب انقلاب اسلامی ایران  در نسل سوم تئوری های انقلاب و مهم تر از همه ...

متن کامل

درآمدی بر شکل گیری انقلاب اسلامی

چهارچوب مفهومی یا ابعاد نظریه پژوهشی درباره انقلاب می‌تواند در حوزه‌ای بسیار گسترده و وسیع مطرح شود، اما در این مقاله درصدد طرح چهارچوب مفهومی گسترده و وسیع انقلاب نیستیم، بلکه به طور مختصر عواملی که باعث شکل‌گیری انقلاب اسلامی شده است مورد بررسی قرار می‌گیرد. به این دلیل تنها تا حدودی به بررسی تئوریهای مربوط به انقلاب ایران و علت بروز آن می‌پردازیم. در این زمینه‌ به ویژگیها و استراتژی انقل...

متن کامل

بازتفسیر مفاهیم دینی و تأثیر آن بر شکل گیری انقلاب اسلامی ایران

بازتفسیر مفاهیم دینی و تأثیر آن بر شکل گیری انقلاب اسلامی ایران چکیده بدون تردید، انقلاب ایران در پایان دوران گذار از تجربه های پیشین جهانی و آغاز تجربه های جدید در مناسبات سیاسی و اجتماعی و فرهنگی انسان قرار دارد. بارزترین شاخص این تجربۀ جدید، بازگشت به باور های دینی و تأکید بر معنویت و معنابخشی روابط انسانی فارغ از پذیرة معمول جهانی است و این همان بنیان فکری انقلاب ایران به شمار می ...

متن کامل

بازتفسیر مفاهیم دینی و تأثیر آن بر شکل‌گیری انقلاب اسلامی ایران

بازتفسیر مفاهیم دینی و تأثیر آن بر شکل گیری انقلاب اسلامی ایران چکیده بدون تردید، انقلاب ایران در پایان دوران گذار از تجربه های پیشین جهانی و آغاز تجربه های جدید در مناسبات سیاسی و اجتماعی و فرهنگی انسان قرار دارد. بارزترین شاخص این تجربۀ جدید، بازگشت به باور های دینی و تأکید بر معنویت و معنابخشی روابط انسانی فارغ از پذیره معمول جهانی است و این همان بنیان فکری انقلاب ایران به شمار می رود که قاد...

متن کامل

ویژگی‌های ساختاری دولت در ایران بعد از انقلاب اسلامی

مسئله‌ای که از دیرباز توجه برخی از اندیشمندان سیاسی را به خود جلب کرده است، ویژگی‌های دولت در ایران می‌باشد؛ به همین خاطر نظریات مختلفی از جمله پاتریمونیال، نئوپاتریمونیال، سلطانیسم، مطلقه، رانتیر، شبه‌مدرنیته، استبداد شرقی و غیره به‌منظور بررسی ویژگی‌ها و خصوصیات دولت‌های معاصر در ایران ارائه شده است. غالب نظریاتی که در خصوص ویژگی­های دولت در ایران معاصر مطرح گردیده­اند، عمدتاً کلان‌نگر، نظری و...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 1  شماره 1

صفحات  21- 39

تاریخ انتشار 2015-04-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023