زمین‌شناسی، کانی‌سازی و زمین‌شیمی در رخداد آهن پده بید، جنوب غرب بردسکن، استان خراسان جنوبی

ررخداد آهن پده‌بید در شمال شرق زون کاشمر- کرمان، یکی از مهمترین زون‌های متالوژنی آهن ایران، واقع شده است. واحدهای سنگی منطقه عمدتاً شامل تناوبی از سنگ‌های کربناته دگرگون شده، اسلیت و فیلیت است که توده‌های دیوریتی و گابرویی در آنها نفوذ نموده‌اند. براساس کنترل ساختاری زون کانی‌سازی، تشکیل جانشینی متاسوماتیزم با مشخصه کانی‌های آبدار حرارت پایین و همراهی مگنتیت و پیریت با کلریت، اپیدوت، کلسیت و کوارتز، کانه‌زایی آهن منطقه از نوع اسکارن حرارت پایین است. شیمی کانی مگنتیت و مقادیر Ti، Ca، V، Al، Mn، Ni و Cr نیز مشابه ذخایر اسکارن است. الگوی عناصر نادر خاکی، ناهنجاری مثبت Eu و Ce و ناهنجاری منفی Gd، Yb و Sm را نشان می‌دهد. شواهد صحرایی نشان می‌دهد که توده نفوذی جوانتر دیگری در عمق منشاء کانی‌سازی آهن منطقه است. براساس تحلیل مولفه‌های محاسبه شده برپایه REE، محلول کانه‌دار عمدتاً منشاء ماگمایی داشته، از طریق گسل به بالا راه پیدا کرده و در اثر واکنش با سنگ‌های کربناتی منجر به تشکیل کانسنگ شده است. ناحیه شمال شرق زون کاشمر- کرمان پتانسیل بالایی برای اکتشاف ذخایر آهن اسکارن دارد و می‌بایست مورد توجه بیشتری قرار گیرد.