ریزازدیادی درون شیشه‌ای گیاه دارویی پروانش (Catharanthus roseus (Linn.) G. Don) از طریق اندام زایی ساقه

پروانش یا پیچ تلگرافی (Catharanthus roseus (Linn.) G. Don) به علت وجود آلکالوئیدهای ارزشمند وین¬بلاستین و وین¬کریستین به عنوان یک گیاه دارویی بسیار مهم معرفی شده ‌است. لذا توسعه ریزازدیادی پروانش در محیط درون ‌شیشه اهمیت فراوانی دارد. در این تحقیق از دو آزمایش جداگانه برای بهینه سازی ساقه¬زاییمستقیم و یک آزمایش ریشه زایی استفاده شد. طرح آماری مورد استفاده در آزمایش¬های ساقه¬زایی مستقیم، فاکتوریل 5×3 (BAP × NAA و KN × NAA) در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با چهار تکرار بود. آزمایش ریشه زایی به صورت فاکتوریل 5×3 (IBA ×NAA) در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. نتایج آزمایش نشان داد که با افزایش غلظت هورمون KN درصد اندام¬زایی و با افزایش غلظت هورمونNAA تعداد ساقه به ازا هر ریزنمونه افزایش یافت. ترکیب هورمونی یک میلی گرم در لیتر NAA به همراه 1/0 میلی گرم در لیتر KN با میانگین 13 گیاهچه بالاترین تعداد تولید گیاهچه را دارا بودند. مقایسه میانگین¬ها نشان داد که بهترین مقدار BAP با 87 درصد اندام¬زایی غلظت 1/0 میلی گرم در لیتر و بهترین ترکیب هورمونی 1/0 میلی گرم در لیتر BAPبه همراه 2 میلی گرم در لیتر NAA با 100% اندام¬زایی بود. در آزمایش ریشه¬زایی ترکیب 4/0 میلی‌ گرم در لیتر IBA به همراه 4 میلی‌ گرم در لیترNAA بیشترین تعداد ریشه و طول ریشه را تولید کردند و در مجموع افزایش غلظت هورمون NAA باعث افزایش طول ریشه¬ها گردید.