روش ترکیبی ELECTRE-FAHP برای ارزیابی تناسب اراضی با رویکرد مکان‌یابی دفن پسماند در شهر اهواز

نویسندگان

  • جواد سدیدی عضو هیات علمی، گروه سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
  • سارا عزیزی قلاتی کارشناس ارشد سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران
  • محمد باعقیده عضو عیات علمی گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه حکیم سبزواری، خراسان رضوی، ایران
  • پیمان حیدریان کارشناس ارشد، سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران
چکیده مقاله:

مسئلۀ دفن مواد زائد همواره از سال‌های دور گریبان‌گیر بشر بوده است. مسائل و مشکلات ناشی از دفن زباله‌ها سبب شده است تا در برخی از کشورهای جهان زباله‌دان‌های روباز جای خود را به محل دفن بهداشتی بدهند. به همین دلیل، موضوع دفن مواد زائد یکی از بحث‌های مهم در زمینۀ مهندسی محیط‌زیست است. در این راستا، پژوهش حاضر در پی یافتن محل مناسب دفن پسماندهای شهری اهواز، طی دو مرحله، با استفاده از تکنیک GIS و روش ترکیبی FAHP- ELECTRE است. در مرحلۀ اول، داده‌های معیارهای (23 معیار) مؤثر در انتخاب محل دفن پسماند از سازمان‌های مربوطه جمع‌آوری شد‌ و با استفاده از سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی تجزیه و تحلیل و استانداردسازی شدند. سپس با ارائۀ نظر کارشناسی و به‌کارگیری روش FAHP هریک از معیارها وزن‌دهی و 17 معیار در این مرحله همپوشانی شدند‌ و حاصل آن 5 مکان مناسب دفن بود که در شمال‌شرقی و شرق شهرستان اهواز واقع شده‌اند. در مرحلۀ دوم 5 گزینۀ به دست آمده با به‌کارگیری 6 معیار باقی‌مانده در روش ELECTRE اولویت‌بندی‌ و در نهایت 3 گزینه با ارزش یکسان به‌عنوان بهترین مکان‌های دفن انتخاب شدند. نتایج نشان داد‌ گزینه‌های انتخابی در مقایسه با مراکز دفن جدید (صفیره) و قدیم (برومی) که در جنوب و جنوب‌شرقی، در مسیر بادهای شرجی و مناطق با سطح ایستابی بالا قرارگرفته‌اند، در مکان بهتری واقع شده‌اند. همچنین، رویکرد ترکیبی FAHP و ELECTRE به‌دلیل لحاظ‌کردن ماهیت نادقیق پدیده‌ها در وزن‌دهی و رتبه‌بندی گزینه‌ها، کارایی بهتری نسبت به روش‌های پیشین انتخاب مراکز دفن جدید (صفیره) و قدیم (برومی) دارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مکانیابی محل دفن پسماند زباله های شهری با رویکرد زیست محیطی (مطالعه موردی شهر قائمشهر )

رشد روز افزون جمعیت شهری ایران به همراه ایجاد مراکز جمعیتی جدید، فقدان سیاستگذاری و ارزیابی عملکردها و فعالیت های گوناگون شهری بر اساس برنامه جامع و کلان ملی (آمایش سرزمین) و تداوم تخلیه انواع زباله و فاضلاب ها به محیط زیست از جمله عوامل بحران زایی است که محیط زیست طبیعی و کیفیت بهداشت و سلامتی انسان ها به ویژه شهر نشینان را در معرض خطرات و زیان های گوناگونی قرار داده است. هدف از این مطالعه مکا...

متن کامل

شناسایی آثار محیطزیستی محلهای دفن پسماند با استفاده از معیارهای مکانیابی (مطالعه موردی: محل دفن پسماند شهر رشت)

محل دفن پسماندهای شهر رشت از جمله مراکزی است که بدون انجام فرایند مکانیابی برای دفن در نظر گرفته شده است. بار آلودگیناشی از این محل، که در کنار یکی از سرشاخههای رودخانه سیاهرود احداث شده است، در تالاب انزلی تخلیه میشود. هدف این مطالعه،سنجش این محل با استفاده از روشهای مکانیابی موجود بهمنظور شناسایی آثار نامطلوب محیطزیستی و مقایسه معیارهای مکانیابی ازنظر شناسایی آثار ناسازگار م...

متن کامل

ارزیابی تناسب اراضی به منظور توسعه‌ی شهری با رویکرد آمایش سرزمین مطالعه موردی: شهرستان اهواز

توسعه‌ی پایدار شهری، گونه‌ای از توسعه‌ی شهری است که می‌تواند استمرار داشته باشد بدون این که موجب تخریب منابع و نظام‌هایی شود که به آن‌ها وابسته است. افزایش روزافزون جمعیّت شهرنشین و در پی آن رشد شهرها، توجه به چگونگی کنترل توسعه‌ی شهرها با برنامه و حرکت در راستای اصول توسعه‌ی پایدار را الزامی می‌کند. در واقع توسعه‌ی مناسب شهری هنگامی محقق می‌شود که سرزمین به تناسب قابلیت‌های آن به کار گرفته شود....

متن کامل

مکانیابی محل دفن پسماند جامد شهری با استفاده از GIS (مطالعه موردی شهر اسکو)

مواد زاید جامد جز جدایی ناپذیر زندگی انسان‎ها هستند و تولید انواع این زایدات در کمیت‎ها و کیفیت‎های مختلف از بزرگترین معضلات محیط زیستی عصر حاضر است. برای کاهش پیامدهای منفی پسماند، استفاده از ابزارها و فناوری جدید برای یافتن مکان مناسب دفن ضروری به نظر می‏رسد. امروزه، سیستم‏های اطلاعات...

متن کامل

مکانیابی محل دفن پسماند جامد شهری، شهراُشنویه با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی

انتخاب محل مناسب دفن پسماندها یکی از اقدامات مهم در مدیریت پسماندهای جامد شهری محسوب می‌شود. با توجه به اثرات مخرب زیست محیطی، اقتصادی و اکولوژیکی زباله‌های شهری، انتخاب محل دفن باید با دقت و طی یک فرآیند علمی صورت ‌گیرد. ابزارها و فناوری جدید می‌توانند در یافتن مکان مناسب دفن زباله کمک شایانی داشته باشند. امروزه سیستم‏های اطلاعات جغرافیایی ((GIS</stron...

متن کامل

مکانیابی محل دفن پسماند شهری با استفاده از تکنیک‌های اطلاعاتی مکانی مطالعه موردی: شهر سنندج

مکانیابی مناسب برای دفن زباله، یکی از مسایل مهم برای فعالیت‌های مرتبط با مدیریت پسماند در کشورهای در حال توسعه می‌باشد. محل نامناسب برای دفن پسماند آثار منفی محیط‌زیستی، اقتصادی و اکولوژیکی را به دنبال خواهد داشت. شهر سنندج با 370 هزار نفر جمعیت با تولید 330 تن پسماند زاید جامد در روز مواجه است. محل دفن زباله کنونی شهر سنندج، علاوه بر ایجاد مشکلات محیط‌زیستی، ظرفیت خود را نیز از دست داده است. ب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 28  شماره 1

صفحات  99- 112

تاریخ انتشار 2017-04-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023