رابطۀ جایگزینی میان مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی و مدیریت فعالیت‎های واقعی

بسیاری از پژوهش‌های جاری در حوزۀ مدیریت سود، بر کشف اقلام تعهدی غیرعادی متمرکز شده‌اند، در‌حالی‎که مدیریت سود ممکن است با استفاده از اقلام تعهدی یا فعالیت‎های واقعی یا هر دو صورت پذیرد. هر یک از این رویکردها با محدودیت‌ها و هزینه‌هایی روبه‎روست و زمان‌بندی اعمال آنها نیز ممکن است متفاوت باشد. این پژوهش بررسی می‌کند که در ایران استفاده از فعالیت‎های واقعی یا اقلام تعهدی، به‎صورت جایگزین، برای مدیریت سود چقدر رواج دارد. نمونه شامل اطلاعات 208 شرکت ـ سال مشکوک به مدیریت سود، برای دورۀ زمانی 1383 تا 1391 است. برای آزمون فرضیه‌‌های پژوهش از روش دومرحله‌ای هکمن استفاده شده است. نتایج پژوهش تا حدودی مؤید این مطلب است که مدیران بر مبنای هزینه‌های نسبی هر یک از این دو روش مدیریت سود، این دو را بر اساس یک رابطۀ جایگزینی مورد استفاده قرار می‌دهند. به‎علاوه، نتایج نشان می‌دهد مدیران بر اساس سطح مدیریت فعالیت‎های واقعی انجام شده طی سال، سطح مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی را تعدیل می‌کنند.