دور، وزن دوری و منشاء اختیار شاعری در وزن دوری

نویسندگان

چکیده مقاله:

واژۀ «دور» در عروض قدیم به کار رفته، اما دربارة اوزان دوری بحث نشده است. در عروض جدید، اصطلاح «اوزان دوری» به گروهی از اوزان متناوب­الارکان اطلاق می­شود که قرارگرفتن هجای کشیده به جای هجای بلند در انتهای نیم­مصراع، خللی در وزن آن ایجاد نمی­کند و شاعر مجاز است در نیم­مصراع این اوزان، همانند پایان مصراع، از هجای کشیده به جای هجای بلند استفاده کند. تعریف وزن دوری، شرایط و ویژگی­های آن همواره محل اختلاف صاحب­نظران علم عروض بوده است. در این مقاله ضمن بررسی اصطلاح دور در موسیقی و عروض قدیم و تبیین شرایط اوزان دوری، تحلیلی انتقادی از ویژگی­های اوزان دوری و تفاوت آن با دیگر اوزان متناوب­الارکان ارایه می­شود. در ادامه ضمن تعریف دو مشخصۀ «دورة تناوب» و «مدت سکوت در نیم­مصراع» برای اوزان شعر فارسی، منشاء اختیار شاعری در اوزان دوری بررسی و دربارة وجه تمایز اوزان دوری و غیردوری بر اساس این دو مشخصه بحث می­شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

وزن دوری چیست؟

مقالۀ حاضر کوششی برای به دست‌ دادن توصیفی استوار از گونه‌ای از وزن‌های فارسی به نام «وزن دوری» است. وزن‌پژوهان وزن دوری را بر پایۀ کاربرد آن، و نه ساختار عروضی تعریف کرده‌اند. از همین ‌روی، از دست ‌یافتن به توصیفی فراگیر از آن بازمانده‌اند. از آنجا که رابطۀ معنی‌داری میان وزن‌های دوری و دایره‌های عروضی وجود دارد، برای تعریف دقیق هر وزن دوری، نخست باید دایرۀ مخصوص بدان را با رویکردی توصیفی بررسی...

متن کامل

بردارهای دوری و ابر دوری

در فصل اول برخی تعاریف مورد نیاز را ارائه می دهیم. در فصل دوم نشان می دهیم اگر بردار ‎$x$‎ در ‎$x$‎ برای عملگر ‎$t$‎ در ‎$b(x)$‎ بردار ابردوری ‎(فرادوری)‎ باشد، آنگاه ‎$x$‎ برای ‎$t^n$‎ به ازای هر ‎$n> 1$‎ نیز بردار ابردوری ‎(فرادوری)‎ است. در فصل سوم با ارائه ی برخی تعاریف و قضایای مورد نیاز به مطالعه ی بزرگترین مجموعه ی تحلیلی برای عملگرهای دوری می پردازیم. جمع مستقیم دو عملگر ابردوری در حا...

خواص دوری برای عملگرهای ترکیبی وزن دار و n تایی از عملگرها

ابتدا به بررسی و معرفی شرایط لازم برای ابردوری بودن یک عملگر ترکیبی وزن دار و الحاق آن روی یک فضای هیلبرت می پردازیم. سپس مطلب را با ارائه شرایط معادل با محک فرادوری برای این گونه عملگرها ادامه می دهیم. همچنین محک فرادوری و رابطه ی آن با آشوبناکی برای یک چندتایی از عملگرها را مورد بررسی قرار می دهیم.

رئالیسم انتقادی و مدل «دوری» در تاریخی‌گری ابن‌خلدون

هدف تحقیق حاضر، ارزیابی رئالیسم انتقادی در تاریخ‌گری ابن‌‌خلدون و معرفی مدل «دوری» وی در مورد تاریخ است.روش این پژوهش نیز در چارچوب مطالعه‌ای اسنادی است و نتایجی که از آن حاصل شد این است که دیدگاه ابن‌خلدون از یک‌سو دارای وجهی انتقادی و از سوی دیگر، رئالیستی است.وجه انتقادی آن بر انتقاد از اخبار رایج و مطابقت آن با واقعیات تاریخی برای نیل به تاریخ درست و معتبر تأکید دارد و وجه رئالیستی آن بر عب...

متن کامل

عملکرد داده‌های سنجش از دوری در ارزیابی تخریب خاک

در این تحقیق سعی شده است با بهره‌گیری از دو مدل میدانی، توانایی داده‌های سنجش از دوری در مدل‌سازی تخریب خاک مورد آزمون قرار گیرد. بر اساس یافته‌های این پژوهش، در بررسی سنجش از دوری کیفیت خاک، نوع پیش‌پردازش انجام شده بر روی داده‌ها، اثر قابل‌ملاحظه‌ای در مدل‌سازی‌ها نشان نخواهد داد. بر عکس نوع مدل میدانی مورد استفاده و شاخص‌ها و معیارهای آن، تاثیر زیادی بر روی دقت مدل‌سازی دا...

متن کامل

رئالیسم انتقادی و مدل «دوری» در تاریخی گری ابن خلدون

هدف تحقیق حاضر، ارزیابی رئالیسم انتقادی در تاریخ گری ابن خلدون و معرفی مدل «دوری» وی در مورد تاریخ است.روش این پژوهش نیز در چارچوب مطالعه ای اسنادی است و نتایجی که از آن حاصل شد این است که دیدگاه ابن خلدون از یک سو دارای وجهی انتقادی و از سوی دیگر، رئالیستی است.وجه انتقادی آن بر انتقاد از اخبار رایج و مطابقت آن با واقعیات تاریخی برای نیل به تاریخ درست و معتبر تأکید دارد و وجه رئالیستی آن بر عبو...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 5  شماره 2

صفحات  1- 18

تاریخ انتشار 2016-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023