دورکاری و تهیه نقشه های موضع نگاری (توپوگرافی)

امروزه بدون تردید اساس تهیه نقشه ­های موضع نگاری (توپوگرافی) را نمی­ توان جدا از استفاده تصاویر ماهواره ­ای دانست زیرا این تصاویر اطلاعات بسیار با ارزش و گرانبهایی را برای تهیه نقشه و سایر اطلاعات همپایه در مورد عوارض زمین که در خلال تألیف نقشه به کار می­ روند در اختیار بشر قرار می­ دهند. در جهت تهیه نقشه به مقیاس­ های بسیار بزرگ (1:1000 و بزرگتر)، نیز روی پهنه­ های بالنسبه کوجک، این امکان موجود است که بجای روش ­های نقشه ­برداری از نظر اقتصادی روش­ هایی که مبتنی بر اندازه­ گیری و تفسیر تصاویر ماهواره ­ای­ اند به مورد اجزاء گذاشته شوند. در هر صورت حتی به هنگامی که چنین تصاویری به منظور تهیه نقشه­ های موضع نگاری (توپوگرافی) مبنا قرار می­ گیرند. تا مادامی که کارهای نقشه ­برداری زمینی به منظور ایجاد نقاط کنترل؛ جمع آوری اسامی و اطلاعات و تعیین حدود مرزها که جزء لاینفکی از تهیه نقشه ­های موضع ­نگاری (توپوگرافی) محسوب می­ شوند؛ دسته­ بندی عوارضی که روی تصاویر نمی­ توانند معین شوند؛ تکمیل بعضی از عوارض نقشه که به وسیله گیاهان، ساختمان­ ها و یا سایه مستور می­ گردند در مورد این تصاویر اعمال نگردد نمی­ توانند از اهمیت خاص و قابل اعتمادی برخوردار باشند. در پروژه­ های تهیه نقشه آنچه که باعث می ­شود تا یک نقشه از اعتبار کافی و وافی برخوردار گردد اطلاعات جامع و مفیدی است که از طریق نقشه به استفاده کننده آن منتقل می­ گردد در حقیقت 95% از مجموع تلاش و کوششی که در جهت تهیه نقشه صورت می­ گیرد به این امر بسیار مهم اختصاص دارد و بی مناسبت نمی­ دانم که اشاره ­ای اجمالی به ویژگی­ های خاصی که بین نقشه­ های موضع­ نگاری (توپوگرافی) و موضوعی که در جدول 1 منعکس­ اند بنمایم. نقشه ­های موضع ­نگاری (توپوگرافی) و نقشه ­های نوین معادل شامل مجموعه ­ای از اطلاعات همپایه رقومی­ اند که نه تنها می­ توانند به عنوان محصول با ارزشی به شمار آیند بلکه به عنوان پایگاهی برای سایر انواع نقشه ­های موضوعی که از تصاویر حاصله از دورکاری تألیف می ­شوند مورد استفاده قرار گیرند. در کشور انگلستان به تنهایی به آژانس ­های  بزرگ تهیه نقشه دولتی برمی­ خوریم از آن جمله ordnance Survey یا Directorates of overseas و یا Military Surverys که از تعداد زیادی افراد به منظور تهیه نقشه­ های موضع ­نگاری (توپوگرافی) بهره می ­جویند. علاوه بر شرکت­ های فوق الذکر آژانس ­های خصوصی بسیاری نیز در این زمینه به فعالیت اشتغال دارند که ره آورد آن­ها جهت رفع نیاز و پیشبرد اهداف مهندسین، طراحان، آرشیتکت­ ها، شرکت ­های استخراج کننده نفت و معدن... قرار می­ گیرد. کلیه این شرکت­ ها به طور گسترده­ ای از تصاویر ماهواره ­ای به منظور پیشبرد اهداف خود استفاده می ­نمایند.