دفاع از واقعگرایی هستیشناختی بدون التزام به واقعگرایی معرفتشناختی
نویسندگان
چکیده مقاله:
واقعگرایی علمی را میتوان متشکل از سه منظر معناشناختی، معرفتشناختی و هستیشناختی دانست. پوزیتیویستهای منطقی که رویکرد حاکم بر تجربهگرایی در نیمۀ اول قرن بیستم بودند، به منظور طرد متافیزیک از ساحت علم، هر سه منظر فوق را رد کردند؛ اما ون فراسن در قالب رویکرد تجربهگرایی برساختی- و با همان هدف طرد متافیزیک از ساحت علم تجربی- با طرح تمایز میان هویتهای مشاهدهپذیر و مشاهدهناپذیر، منظر معناشناختی مد نظر واقعگرایان علمی را میپذیرد؛ ولی در مخالفت با واقعگرایان علمی از تمایزهای معرفتشناسانه و هستیشناسانۀ مشاهدهپذیر و مشاهدهناپذیر دفاع میکند. در این مقاله قصد داریم ضمن دفاع از تمایز معرفتشناسانۀ مشاهدهپذیر و مشاهدهناپذیر مدنظر ون فراسن، با تکیه بر آموزههایی از حکمت متعالیۀ ملاصدرا منکر تمایز هستیشناسانۀ مشاهدهپذیر و مشاهدهناپذیر شده و از نوعی منظر واقعگرایی هستیشناسانه با نام واقعگرایی وجودی دفاع کنیم. برای رسیدن به این هدف، نخست بنیان نظریۀ تجربهگرایی برساختی- یعنی چگونگی تمایز مشاهدهپذیر و مشاهدهناپذیر و نقدهای وارد بر آن را توضیح میدهیم؛ سپس با توضیح دیدگاه اصالت وجود، نشان میدهیم که دیدگاه ضد واقعگرایی معرفتشناسانه ون فراسن با رویکرد واقعگرایی هستیشناسانه ملاصدرا قابل جمعاند.
منابع مشابه
واقعگرایی و ضد واقعگرایی و موضع اخلاقی کانت
مقاله پیش رو در صدد است با بیان جایگاه مبحث واقعگرایی و ضد واقعگرایی در فرااخلاق، تقریرهای مختلف واقعگرایی اخلاقی را بیان نموده، با بررسی آموزههای اخلاقی کانت، موضع وی را در ذیل این تقسیمبندی تبیین کند. مبحث واقعگرایی و ضد واقعگرایی اخلاقی ارتباط وثیق با مبحث شناختگرایی و ناشناختگرایی در فرا اخلاق دارد، بهطوریکه بحث درباب یکی بدون پرداختن به دیگری عقیم خواهد بود. این مقاله نیز پس ...
متن کاملواقعگرایی تربیت قرآنی از نگاه سید قطب
هر فلسفه تربیتی بر یک جهانبینی استوار است؛ جهان بینی قرآنی، آنگونه که سید قطب ترسیم میکند، جهانبینی حرکت یا نهضتی است که فقط با حرکت با قرآن در صحنه درک میشود. دلیل این قاعده این است که جهانبینی اسلامی بر اساس واقعیت هستی و انسان است. این واقعیتنگری در تربیت انسان نیز مورد نظر است؛ نگاه واقعی به انسان و روح و غرایز و فطرت و نیازها و تواناییهای او. به همین سبب است که تربیت قرآنی تربیت وا...
متن کاملواقعگرایی در جریان شعرنو (نیمایی)
مکتب رئالیسم یکی از مکاتب ادبی اروپایی است که بر بیان واقعیات عینی و ملموس جهان بدون دخالت دادن ذهنیات انتزاعی نویسنده تاکیدمی کند.این مکتب درحوزه ی شعرمعاصر فارسی نفوذ و تأثیردرخوراعتنایی داشته که رد پای آن را میتوان در اشعار شاعرانی همچون نیمایوشیج.مهدی اخوان ثالث.احمد شاملو.فروغ فرخ زاد مشاهده نمود.آنچه مسلم است؛شاعران این جریان شعری با نگرشی خردگرا و واقع بینانه در پی به تصویر کشیدن عینیات...
متن کاملواقعگرایی در جریان شعرنو (نیمایی)
مکتب رئالیسم یکی از مکاتب ادبی اروپایی است که بر بیان واقعیات عینی و ملموس جهان بدون دخالت دادن ذهنیات انتزاعی نویسنده تاکیدمی کند.این مکتب درحوزه ی شعرمعاصر فارسی نفوذ و تأثیردرخوراعتنایی داشته که رد پای آن را می توان در اشعار شاعرانی همچون نیمایوشیج.مهدی اخوان ثالث.احمد شاملو.فروغ فرخ زاد مشاهده نمود.آنچه مسلم است؛شاعران این جریان شعری با نگرشی خردگرا و واقع بینانه در پی به تصویر کشیدن عینیات...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 19 شماره 74
صفحات 83- 112
تاریخ انتشار 2018-06-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023