داستانی از چند چشم‌انداز (مطالعهٔ تطبیقی تاج‌ستانی بهرام گور در شاهنامه و منابع تاریخی)
نویسندگان
چکیده مقاله:
بهرام پنجم یا بهرام گور (420-438 م.) یکی از پادشاهانی است که یاد و خاطره‌ی زندگی و فرمانروایی او در منابع تاریخی و ادبی دوره‌ی اسلامی، با شاخ و برگ‌های داستانی و افسانه‌ای آمیخته شده است. بهرام، پادشاه تاریخ و افسانه‌هاست و داستان‌ها و افسانه‌های بسیاری درباره‌ی او بازگو می‌شود و گهگاه حتی چهره‌ی یک پادشاه افسانه‌ای یا پهلوانی جنگاور به خود می‌گیرد. یکی از شناخته‌شده‌ترین داستان‌ها درباره‌ی بهرام گور، داستان نبرد بهرام گور با شیرها و تاج‌ستانی اوست که هم در شاهنامه‌ی حکیم ابوالقاسم فردوسی و هم در بسیاری از منابع تاریخی دوره‌ی اسلامی دیده می‌شود. در این پژوهش به مطالعه‌ی تطبیقی گزارش داستان تاج‌ستانی بهرام گور و نبرد او با شیرها در شاهنامه‌ی فردوسی با مهمّترین منابع تاریخی دوره‌ی اسلامی خواهیم پرداخت. این پژوهش نشان می‌دهد که به‌طورکلّی، هسته‌ی اصلی گزارش شاهنامه‌ی فردوسی و مهمّترین منابع تاریخی دوره‌ی اسلامی درباره‌ی تاج‌ستانی بهرام گور و نبرد با شیرها یکی است و در مطالعه‌ی تاریخ ساسانیان باید همواره شاهنامه را به عنوان یک منبع تاریخی نگریست.
منابع مشابه
نقد و تحلیل مقایسه ای منطق داستانی بهرام گور در شاهنامه و متون تاریخی قدیم
دو نوع متفاوت روایت تاریخی و روایت شاعرانه از داستان بهرام گور وجود دارد. در یک سو، دیدگاه تاریخ‌نویسان و در سوی دیگر، نگاه فردوسی به عنوان شاعری داستان‌پرداز درباره این موضوع میباشد در این مقاله، تلاش نگارنده بر آن است که بر اساس تعریف دو نوع نگاه تاریخی و شاعرانه، به این تفاوت دیدگاه‌ها صورت تحقیقی بدهد. برخی از تفاوت‌ها، دخالت عمیقی در سیر و طرح روایت ندارند و تنها به لحاظ کمّی و آماری اخت...
متن کاملنقد و تحلیل مقایسه ای منطق داستانی بهرام گور در شاهنامه و متون تاریخی قدیم
دو نوع متفاوت روایت تاریخی و روایت شاعرانه از داستان بهرام گور وجود دارد. در یک سو، دیدگاه تاریخ نویسان و در سوی دیگر، نگاه فردوسی به عنوان شاعری داستان پرداز درباره این موضوع میباشد در این مقاله، تلاش نگارنده بر آن است که بر اساس تعریف دو نوع نگاه تاریخی و شاعرانه، به این تفاوت دیدگاه ها صورت تحقیقی بدهد. برخی از تفاوت ها، دخالت عمیقی در سیر و طرح روایت ندارند و تنها به لحاظ کمّی و آماری اخت...
متن کاملبررسی و مقایسه دو چهره نیمه تاریخی شاهنامه (بهرام گور و بهرام چوبین) بر اساس نظریه قدرت
بهرام گور و بهرام چوبین از چهره‌های برجسته شاهنامه‌اند. به نظر می رسد، داستان زندگی این دو قهرمان، درگذر زمان دستخوش روایتهای افسانه‌ای و عامیانه شده و تا اندازه‌ای در هاله رمز و ابهام فرو رفته است. تشابه در برخی از روایات و حوادث زندگی این دو، این فرضیه را قوّت می بخشد که این وقایع مربوط به زندگی یک نفر است. با وجود این از خلال ابیات شاهنامه می‌توان تا حدودی به شخصیت واقعی آنها پی برد. داستان...
متن کاملکیخسرو و بهرام (خوانش بینامتنی شاهنامه و هفت پیکر از منظر شخصیت پردازی اسطوره‌گونه کیخسرو و بهرام گور)
شاهنامه به عنوان الگوی سرآمد حماسه‌های ایرانی، منشأ خلق آثار متعدد حماسی پس از خود شده است. در این پژوهش با خوانشی بینامتنی، اثرگذاری شاهنامه بر هفت‌پیکر نظامی در خلق شخصیت اسطوره‌گونۀ بهرام گور بررسی شده است. پژوهش حاضر در پی یافتن مواردی از داستان و شخصیت اسطوره‌ای کیخسرو در شاهنامه است که الهام‌بخش شخصیت‌‌پردازی نظامی در پردازش شخصیت بهرام گور بوده است؛ بد...
متن کاملتطبیق صحنه شکار آهو، بهرام گور و آزاده در شاهنامه های دوره ایلخانی
شاهنامه، حماسه‌ای منظوم، اثر حکیم ابوالقاسم فردوسی است. این اثر موردتوجه حاکمان ایران در دوره‌های مختلف بوده و به سفارش برخی از آنها، نگارگران آن را به تصویر کشیده‌اند. از دورۀ پیش از استقرار ایلخانان تا سدۀ 14.م /8 ه.ق، نسخۀ مصوری از شاهنامه به‌دست نیامده است و فقط 2 نسخه از شاهنامه مربوط به سدۀ 13.م /7 ه.ق در دست است که هیچ‌کدام مصور نیست. پس از این دوران نیز تنها نزدیک به 10 شاهنامه مصور ...
متن کاملتحلیل تطبیقی ویژگی‌های حماسی و داستانی شاهنامه و بیوولف
بیوولف کهن‌ترین و بزرگترین اثر حماسی ادبیات انگلستان به زبان انگلیسی قدیم است که قهرمان اصلی آن، بیوولف نام دارد. در شاهنامه هم ابرقهرمان اصلی، رستم است. حماسة بیوولف و شاهنامه، خصوصاً بخش پهلوانی آن و نیز شخصیت‌های اصلی دو حماسه، شباهت‌هایی شایستة تأمل دارند که با تعمق در آنها و تطبیق آنها با یکدیگر، هم به تشابهات شخصیت رستم و بیوولف و هم به خصوصیات اشتراکی ژانر حماسه و روایت داستانی حماسی بی...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 10 شماره 4
صفحات 43- 68
تاریخ انتشار 2019-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023