خوابنامه‌نویسی در زبان و ادب فارسی (سیری در مهمترین خوابنامه‌های فارسی )
نویسنده
چکیده مقاله:
خواب یا رؤیا پدیده‌ای عمومی است که از دیرباز مورد توجه آدمی بوده است. در این پدیده، غالباً مفاهیم و پیامها به زبانی سمبلیک و نمادین ظاهر می‌شود و به همین سبب، درک آنها، به تحلیل و رمزگردانی نیاز دارد. تحلیل و رمزگردانی رویاها که در فرهنگ ما بدان «تعبیر خواب» اطلاق می‌شود، در آثاری که بدانها «خوابنامه » یا «تعبیرالرویا» می‌گویند؛ ثبت شده است. در زبان فارسی، پیشینه این خوابنامه‌ها که از لحاظ شکل و قالب، به خوابنامه‌های منظوم و منثور تقسیم می شوند و تحت تأثیر خوابنامه‌های عربی اند، به سده ششم ق. می رسد.کهن ترین خوابنامه منظوم فارسی از سنایی (مندرج در حدیقه الحقیقه) و دیرینه‌ترین خوابنامه منثور فارسی، ظاهراً، کتاب «خوابگزاری» از مؤلّفی یا مترجمی ناشناخته است که در سده ششم ترجمه یا تألیف شده است. کامل التعبیر حبیش تفلیسی، مشهورترین خوابنامه منثور فارسی است که با وجود احتوای آن بر فواید زبانی، تا امروز چاپ مصحّحی از آن صورت نگرفته است. «تعبیر سلطانی» از قاضی اسماعیل ابرقوهی که در عصر و شهر حافظ تألیف شده، کاملترین و پرفایده‌ترین خوابنامه منثور فارسی است که تاکنون به حلیه طبع آراسته نشده است. در این خوابنامه، پاره‌ای از تعابیر منظوم خرگوشی،که از اصل آن اطّلاعی در دست نیست، نقل شده است. هدف این جستار، بررسی و معرفی این خوابنامه‌ها و پاره‌ای از خوابنامه‌های دیگر فارسی و بیان فواید زبانی، ادبی و اجتماعی آنهاست.
منابع مشابه
سهم تذکره نویسان سند در ترویج زبان و ادب فارسی
سرزمین سنداز آغاز حکومت خاندان سومرا(از قرن11 تا13م)تا حکومت انگلیسی ها (1843تا1947م) سهم بسزایی در ترویج زبان و ادب فارسی داشته است و در طول این دوران کتاب های فارسی ارزنده ای در سند به رشته تحریر درآمده که علاوه بر شعر و ادب و تاریخ، شامل تذکره نویسی فارسی نیز می شود. در این مقاله به اختصار به معرفی برخی از تذکره نویسان سند پرداخته خواهد شد که در جهت احیای زبان و ادب فارسی خدمات شایانی را ارا...
متن کاملبررسی جایگاه واژگان مصوبِ فرهنگستان زبان و ادب فارسی در فهرست سرعنوان‌های موضوعی فارسی
فرهنگستان زبان و ادب فارسی، به عنوان مرجعی ملی و معتبر در زمینه معادلیابیِ واژگان بیگانه، ضمن انتشار فهرستی از واژگان مصوب فرهنگستان، به منظور رفع تشتّت و ایجاد هماهنگى در فعالیت‌هاى مراکز فرهنگى و پژوهشى در حوزۀ زبان و ادب فارسى، کلیه سازمانهای دولتی را به پیروی و استفاده از واژگان یادشده فراخوانده است. در این بین، نقش کتابخانه ملی، نَه صرفاً به عنوان کتابخانه مادر، که به دلیل نقشی که در تدوین و...
متن کاملسیری در فراخنای ادبیات فارسی
بی گمان ادبیات هر کشور متضمن بخش بزرگی از حقایق و مسائل اجتماعی است و از این رو هر پژوهنده ای که بخواهد به بررسی عمیق و وسیع جامعه ای معین دست زند، الزاماً باید آثار ادبی آن جامعه را نیز مورد توجه قرار دهد. به عبارت دیگر، چنان که اصحاب علوم اجتماعی رسانیده اند، «بدون درک عمیق ادبیات اصیل یک ملت نمی توان به ماهیت حقیقی زندگی مدنی آن ملت پی برد». ادبیات یکی از هنرهای انسانی است، که بر کلام تکیه دا...
متن کاملزمینه های تأثیر قرآن بر زبان و ادب فارسی
گزارش تأثیر قرآن به عنوان یک فرهنگ، بر زبان و ادب پارسى است. زبان تأثیر زیادى بر ادبیات دارد و با دگرگونى زبان و فرهنگ، ادبیات نیز دگرگون مى‌گردد. جامعه و فرهنگ در ساخت یک متن ادبى تأثیر گذارند به گونه‌اى که یک متن ادبى بدون شناخت جامعه و فرهنگى که متن در آن شکل گرفته امکان‌پذیر نیست چنان آشناست که شناخت یک فرهنگ نیز از طریق ادبیات امکان‌پذیر مى‌گردد. زبان نیز بر فرهنگ تأثیر ژرفى مى‌نهد. هنگام...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 2 شماره 4
صفحات 135- 158
تاریخ انتشار 2009-02-19
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023