جلوه‌های نمادگرایی در شعر نیما یوشیج دو تأویل از یک شعر: «هست شب»

نویسنده

  • فاطمه راکعی پژوهشکده زبان‌شناسی/ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات‌فرهنگی
چکیده مقاله:

استفاده از نمادها در شعر فارسی، قدمتی دیرینه دارد. شعرهای نمادین (سمبولیک) در پس معنای ظاهری‌شان، معنا یا معناهایی پنهان دارند، که برای دستیابی به آن‌ها همواره تلاش‌هایی صورت گرفته است و می‌گیرد. نیما یوشیج یکی از شاعران برجسته معاصر است که تحت تأثیر شاعران سمبولیست فرانسه، نماد و نمادگرایی در شعرهایش از جای‌‌گاهی ویژه برخوردار است. به خاطر فضای اجتماعی-سیاسی بسته‌ی حاکم بر عصر نیما، به ویژه از 1316 به بعد، وی با توسل به نمادها کوشیده است تا معانی و پیام‌هایی را به خواص منتقل کند، که عوام از درک آن عاجزند. شعر «هست شب» یکی از شعرهای نمادینِ آخرین سال‌های عمر نیماست که به لحاظ ساخت‌مندی و استفاده از نمادهای «شب»، «ابر» «باد» و «هوا»، که از نمادهای طبیعی جا افتاده و شناخته‌شده در شعرهای نیما هستند، فضاهایی نمادین را در خود نهفته دارد. یافته‌های هرمنوتیک جدید می‌تواند تأویل‌گران را در کشف این معانی یاری دهد. نگارنده در این مقاله، بر اساس روش‌های هرمنوتیک جدید، دو تأویل ممکن از شعر «هست شب» نیما یوشیج ارائه داده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

حاکمیت شب، نگاهی به دو شعر از نیما یوشیج و عبدالوهاب البیاتی

نیما و بیاتی در ادبیات معاصر فارسی و عربی از پیشگامان شعر نو به شمار می‌آیند. گرچه میان این دو شاعر ارتباط و پیوندی نبوده است، اما هم زمانی و زیستن در شرایط سیاسی ـ اجتماعی مشابه و زیر سلطة استبداد و اختناق، داشتن تعهد اجتماعی همراه با روحی سرکش و معترض به وضع موجود و جبهه گیری در برابر آن، آشنایی با آثار شاعران نمادگرای فرانسه و گرایش به سمبولیسم، جنبه های مشترکی به شعر آن دو بخشیده است. از آن...

متن کامل

کنایه در شعر نیما یوشیج

کنایه، یکی از شگردهای بیان غیر مستقیم و تصویرساز هنری و از عناصر چهارگانۀ فنّ بیان است که از نظر لفظ و معنای ظاهری، در محور همنشینی و از نظر معنای پوشیده و دور، در محور جانشینی کلام قرار دارد. در حقیقت اوج غرابت و زیبایی واقعی هر کنایه، همانند هر تصویر خیالی دیگر در تازگی آن است. برخی از کنایه ها به دلیل استعمال بیش از حد، در شمار کنایه های قاموسی درآمده اند و معنایی تثبیت شده و مشخّص دارند. در ش...

متن کامل

شهر و روستا در شعر نیما یوشیج و بدر شاکرالسّیّاب

در دوران معاصر، عصر مدرنیته و پیچیدگی­های زندگی شهری، شاعران به­ویژه آنان که از روستا مهاجرت کرده­اند نگاهی متمایز به شهر و سکونت در آن داشته­اند. نیما یوشیج و بدر شاکر السّیاب دو شاعر بزرگ نوگرای معاصر ایران و عراق نیز از آن جمله­اند. شباهت­های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی کشورهای دو شاعر مذکور در آن دوره و نیز شرایط مشابه زیستی، سبب ایجاد شباهت­های بسیاری در سروده­های این دو بوده است. این پژوهش برآ...

متن کامل

بررسی تطبیقی اسطوره در شعر صلاح عبدالصبور و نیما یوشیج

مقایسه ادبیات دو ملت که از نظر زبان و فرهنگ و مسایل اجتماعی و ... با هم تفاوت دارند به کشف مشترکات و تفاوت‌های بین دو ملت می‌انجامد و همین باعث می‌شود ما دریابیم که دو شاعر علی‌‌رغم تفاوت زبان و فرهنگ و اجتماع‌شان تا چه میزان در محتوا و مشترکات روحی شبیه هستند. در راستای این نگرش، اسطوره پردازی و استفاده از نماد در شعر دو شاعر تازی و پارسی- صلاح عبدالصبور و نیما یوشیج- مورد بر...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 10  شماره 2

صفحات  45- 65

تاریخ انتشار 2020-03-18

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023