جایگاه ساختار نحوی- بلاغی مفعولٌ به (در ترجمه قرآن کریم)

نویسنده

  • حیدر قلی زاده استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی
چکیده مقاله:

مفعولٌ­ به از عناصر نحوی به ظاهر سهل، اما به واقع ممتنع عربی است. این عنصر نحوی از امّهات حالات نحوی و دارای بلاغت نحوی و معنایی ویژه‌ای است که در متون نحوی و زبانی کمتر بدان پرداخته­ اند. مفعولٌ­ به از نظر بلاغت نحوی- معنایی دارای معانی و مفاهیم خاصی است؛ از جمله تمامیت، کلّیت، جامعیت، شاملیت، شدت، اقتراب کامل، تحصیل و تحصّل تام و فراگیر، اختصاص یا تخصیص، تأکید و مبالغه، رسایی فزون­تر و... . این بلاغت را به نوعی در زبان فارسی کهن نیز می­ توانیم بجوییم. بلاغت مفعولٌ­ به را از طریق مقایسه با برخی دیگر از حالات نحوی از جمله مفعولٌ­ فیه و جارّ و مجرور و نیز از طریق بررسی تأثیر حروف جرّ زاید در کارکرد مفعولٌ­به می ­توان روشن­ تر بیان نمود. با اینکه بسیاری از منصوبات ریشه در مفعولٌ­ به دارند، اما کارکرد معنایی و بلاغی مفعولٌ ­به مستقل از منصوبات دیگر است. از این رو تحلیل بلاغت نحوی- معنایی مفعولٌ­ به می تواند منظری دیگر از توانایی‌های ترجمه را فراروی مترجمان قرار دهد. پرداختن به جنبه­ های بلاغی در نحو و معنای مفعولٌ­ به گامی است در رسیدن به ترجمه­ های بلاغی یا وفادار.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل نحوی-بلاغی وقف و ابتدا در قرآن کریم

1. تطور دیدگاهها در اصل بلاغت باعث آن شده که تلقی ها از عناوین مندرج در بلاغت هم دستخوش تغییر شود. 2. در بلاغتی که جرجانی تعریف میکند ‘ وقف و ابتدا از جایگاهی اصولی برخوردار نیست ‘ زیرا بحث فصل و وصل در آن منحصر است به آوردن یا نیاوردن واو عاطفه. 3. در بلاغت به تعریف و تلقی اسلاف جرجانی ‘ وقف و ابتدا از جایگاه مهمی برخوردار بوده ‘ زیرا وقف و ابتداکاملأ منطبق بر فصل و وصل از دیدگاه آنهاست واین...

متن کامل

تحلیل نحوی-بلاغی وقف و ابتدا در قرآن کریم

1. تطور دیدگاهها در اصل بلاغت باعث آن شده که تلقی ها از عناوین مندرج در بلاغت هم دستخوش تغییر شود. 2. در بلاغتی که جرجانی تعریف میکند ‘ وقف و ابتدا از جایگاهی اصولی برخوردار نیست ‘ زیرا بحث فصل و وصل در آن منحصر است به آوردن یا نیاوردن واو عاطفه. 3. در بلاغت به تعریف و تلقی اسلاف جرجانی ‘ وقف و ابتدا از جایگاه مهمی برخوردار بوده ‘ زیرا وقف و ابتداکاملأ منطبق بر فصل و وصل از دیدگاه آنهاست واین...

متن کامل

کارکردهای بلاغی «حذف» و اثر آن در ترجمه قرآن کریم

آشنایی با صنعت حذف و چرایی آن، به دلیل فراوانی نمونه های آن در قرآن کریم در فهم آیات اهمیتی ویژه دارد؛ زیرا دریافت مقصود بدون توجه به محذوف و تقدیر آن امکان پذیر نیست. در این اسلوب با حذف بخشی از آیه، پیکره آن فشرده گشته و پاره ای از مقصود به دلیل انگیزه های بلاغی گوناگون، نهان می گردد؛ از این رو، در ترجمه آیات توجه به محذوف، امری ضروری است. حذف های قرآنی، جایگاهی چون ذکر و بسی بالاتر از آن را ...

متن کامل

حروف جر در قرآن کریم با رویکرد نحوی-بلاغی

نحویان برای حروف، معانی مختلفی ذکر می کنند که از میان آنها یکی و بعضاً دو تا، معنای اصلی به شمار می آیند و بقیه معنای مجازی آن حرف محسوب می شوند. آنها علت کاربرد حروف را در معنای مجازی بر اساس قاعده تضمین توجیه می کنند. بلاغیون نیز علت کاربرد حروف را در این معانی با جاری نمودن استعاره تبعیه در حرف و یا فعل همراه آن توجیه می نمایند؛ امّا ذکر تضمین و یا استعاره به تنهایی گویای اغراض نظم قرآنی و لطا...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 15  شماره 59-60

صفحات  316- 351

تاریخ انتشار 2010-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023