جامعۀ بین المللی و عدالت کیفری جهانی

در نظام حقوق بین‌الملل تحولات قابل تأملی روی داده که ملاحظات انسانی فصل مشترک بسیاری از آنهاست. ظهور و روند رو به تکامل مفهوم جامعۀ بین­المللی، متضمن شناسایی ارزش­های بنیادین برای این جامعه است، به نحوی که تضمین حمایت و احترام به اصول و ارزش­های مزبور به‌منزلۀ دغدغه­ای مشترک در نظام بین­المللی مورد توجه است. تاکنون ابزارها و شیوه­های مختلفی برای حراست از منافع و ارزش­های مشترک جامعۀ بین­المللی پیش‌بینی شده که هر یک درجه­ای از مؤثر بودن را دارا هستند؛ اما مؤثرترین اقدام، ضمانت اجرای کیفری و به عبارت دیگر تعقیب، محاکمه و مجازات نقض گستردۀ ارزش­های بنیادین جامعه است. به این ترتیب ایدۀ عدالت کیفری جهانی، به‌منزلۀ یکی از آرمان­های مهم جامعۀ بین­المللی مطرح است که تلاش می­شود توسط مراجع قضایی کیفری از جمله دادگاه­های بین­المللی و دادگاه­­های ملی محقق گردد، هر چند هنوز در ابتدای مسیر قرار دارد و تا رسیدن به نقطۀ ایده­آل، بسیار فاصله دارد. در ارزیابی کارآمدی نظام حقوق بین­الملل کیفری در جهان معاصر، ناگزیر از توجه به مقتضیات جامعۀ بین­المللی هستیم، همچنان که دغدغۀ جامعۀ بین­المللی برای تحقق عدالت کیفری جهانی و البته موانع پیش روی آن از اهمیت بسزایی برخوردار است.