توصیف داروهای مقوی قلب و نحوه عملکرد آنها از دیدگاه طب سنتی ایران

سابقه و هدف: باتوجه به افزایش شیوع بیماری‌های قلبی- عروقی و بازگشت مردم و پزشکان به‌سمت طب سنتی و مکمل، مرور و ارزیابی مجدد داروهای قلبی، به‌خصوص داروهای مقوی قلب اهمیت و کاربرد بیشتری می‌یابد. در این مقاله سعی بر این است که مفهوم کلی مقویات قلب و نحوۀ عملکرد آنها از دیدگاه طب سنتی ایران شرح داده شود. مواد و روش‌ها: این مطالعه نوعی مطالعه مروری کتابخانه‌ای است که با استفاده از منابع طب رایج و و بررسی و گردآوری متون و منابع مهم طب سنتی از جمله القانون فی‌الطب و رساله فی‌ادویه قلبیه (ابن سینا)، مخزن‌الادویه و قرابادین کبیر (عقیلی خراسانی)، الشامل (ابن نفیس قرشی) و سایر کتب و انواع بانک اطلاعاتی از جمله PubMed وscholar Google به انجام رسیده است. یافته‌ها:در این تحقیق، با‌توجه به تعریف مقوی (معدّل قوامعضو ومزاجآنجهتممانعت ازورود مواد بیماری‌زابهعضوموردنظر)و اثر انواع مقویات قلب مشخص شد که قوام عضو با افعالی چون قبض، تقویت جرم قلب، یبوست و تجفیف اعتدال می‌یابد، در حالی‌که تعدیل قوام روح با کمک عطریت، قبض، تلطیف، تنشیف، تصفیه روح از فضول، تقویت روح و تکثیر آن حاصل می‌شود و مزاج عضو از طریق تسخین عضو سردشده، تبرید عضو گرم و تیبیس رطوبات زاید عضو مرطوب اعتدال می‌یابد. همچنین برای مفردات دو ویژگی دیگر ذکر شد (اثر بالخاصیه و تریاقیت) که با مزاج مفرده ارتباطی ندارد و می‌تواند نوعی ویژگی ذاتی در نظر گرفته شود. نتیجه‌گیری: متخصصان طب سنتی با یافتن ویژگی‌های اختصاصی هر مفرده مقوی قلب وباتوجه به عامل ایجاد بیماری، می‌توانند جایگاه آن را در درمان بیماری‌های قلبی مشخص کنند. همچنین باتوجه به فراوانی و تنوع مقویات قلب در کتب داروسازی سنتی، می‌توان داروهای جدیدی را برای تقویت قلب پیشنهاد کرد تا مورد آزمایش قرار گیرند.