توسعه و امنیت در آمایش مناطق مرزی ایران

نویسندگان

چکیده مقاله:

نظام برنامه¬ریزی کشور، نظامی است چند سطحی، که مهم¬تر از تعدد سطوح آن، ارتباطاتی است که این سطوح با یکدیگر برقرار می¬نمایند. بر اساس این ارتباطات، تعامل میان مسئولین و برنامه¬ریزان که در سطوح مختلف کار می‎کنند تنظیم می-شود. به این ترتیب، هر چه یک نظام برنامه¬ریزی منظم¬تر و از یکپارچگی بیشتری برخوردار باشد، کارایی آن بیشتر می¬شود. در رابطه با کشوری مانند ایران که حدود 60 سال سابقه برنامه¬ریزی توسعه را تجربه کرده است، ولی هنوز با مشکلات اساسی مواجه است، شناخت نظام¬مند (سیستماتیک) ارتباط بین اجزاء نظام برنامه¬ریزی و جایگاه هر جزء در کل نظام، اهمیت ویژه¬ای دارد. آمایش مناطق مرزی در ایران، به دلیل وجود مرزهای طولانی و قرارگیری بیش از نیمی از استان¬های کشور در مرزهای بین¬المللی با کشورهای همجوار، از جایگاه ویژه¬ای در نظام برنامه¬ریزی کشور برخوردار است. بنابراین، هدف این مقاله، ضمن تبیین جایگاه آمایش مناطق مرزی در نظام برنامه¬ریزی کشور؛ شناخت عناصر و مؤلفه آن، چگونگی ارتباط این عناصر با دیگر عناصر نظام برنامه-ریزی کشور و شناخت اهمیت و ضرورت پرداختن به آمایش مناطق مرزی است. همچنین، علاوه بر شناخت پایه¬های نظری و نظریه¬های مربوطه، تجربه¬های کشورهای مختلف جهان و نیز تجربه¬های ایران در آمایش مناطق مرزی؛ راهبردها، سیاست¬ها و نیز راه¬کارهای برخورد با مشکلات مناطق مرزی و نتایج به دست آمده در اعمال سیاست های نوین، مورد توجه قرار می¬گیرد. نتیجه¬گیری مطالعات این مقاله نشان می¬دهد؛ توسعه و امنیت در مناطق مرزی لازم و ملزوم یکدیگر است. همچنین، شدت عدم تعادل منطقه¬ای میان مناطق مرزی و مناطق داخلی در ایران بر توسعه ملی تأثیرگذار است. به عبارت دیگر، اگر چه توسعه نیافتگی در مناطق مرزی که منجر به ناامنی می¬شود، اثرات خود را بر توسعه نیافتگی و ناامنی در کل کشور می¬گذارد. اما موانع ذهنی و عینی زیادی تا-کنون باعث شده است این گونه تأثیرات منفی ادامه داشته باشد. آمایش مناطق مرزی سعی دارد این موانع را بردارد، و با ارایه یک نوع برنامه¬ریزی فضایی- راهبردی، توسعة یکپارچه و پایدار ملی را تحقق بخشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

آمایش مناطق مرزی با تأکید بر راهبردها و اولویت‌های برنامه ریزی مناطق مرزی (مریوان و بانه)

 پیامد فضایی آمایش، تعامل میان انسان و فعالیت­هایش در فضا، و به طور کلی چیدمان منطقی از استقرار جمعیت و فعالیت در پهنه سرزمین است و نقش آن در برنامه­ریزی­های دیگر به نحوی است که تمام برنامه­های توسعه اجتماعی و اقتصادی در سطوح مختلف جغرافیایی متأثر از آن است. هدف از تحقیق حاضر، آمایش مناطق مرزی با تأکید بر راهبردها و اولویت‌های برنامه­ریزی در مناطق مرزی بانه و مریوان است. در این تحقیق روش پژوهش ...

متن کامل

تحلیل سیاست‌های آمایش سرزمینی ایران و ترکیه در مناطق مرزی همجوار

سازماندهی سیاسی فضا یا سیاست‌های آمایش سرزمینی، از موضوعات مطرح در حوزة مطالعات جغرافیای سیاسی به‌شمار می‌آید. نمود عینی سیاست‌های آمایش سرزمینیِ حکومت‌های مرکزی را در مناطق مرزی با اعمال راهبردهای هدفمند، به‌منظور هدایت متوازن دو الگوی امنیت و توسعه، می‌توان مشاهده کرد. در نوشتار حاضر، آزمون فرضیة وجود رابطه بین سیاست‌های آمایش سرزمینی ایران و ترکیه در مناطق مرزی همجوار، با شرایط و مناسبات حاکم...

متن کامل

استراتژی های توسعه مناطق مرزی با رویکرد آمایش سرزمین (ناحیه مطالعاتی: ارومیه - سلماس)

آمایش مناطق مرزی، بهره‌برداری مطلوب از کلیه امکانات انسانی و فضایی این مناطق در جهت بهبود وضع مادی و معنوی جامعه به دنبال تبیین مبانی نظری سازماندهی مطلوب فضایی پایدار انسان، سرزمین و فعالیت‌های انسانی در مناطق مرزی با توجه به ویژگی‌های این مناطق در چارچوب طرح آمایش سرزمین و تحقق توسعه ...

متن کامل

تدوین راهبردهای آمایش مناطق مرزی؛ مطالعه موردی مرزهای شرقی کشور

یکی از عرصه های نوین در مطالعات برنامه ریزی برای توسعه کشور، مناطق مرزی هستند. هر چند از گذشته تاکنون ابعاد گوناگون مسائل و مشکلات مربوط به این مناطق به طور پراکنده مورد مطالعه قرار گرفته است، اما آمایش مناطق مرزی با این عنوان، تاکنون نه تنها جایگاهش در نظام برنامه ریزی توسعه کشور تبیین نشده است، بلکه ابعاد و ویژگیهای آن نیز کمتر مورد توجه قرار گرفته است. مناطق مرزی کشور با مشکلات بسیاری نظیر خ...

متن کامل

امنیت سازی با توسعه پایدار در مناطق مرزی (مطالعه موردی، شهر مریوان)

اﻣﺮوزه ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮدﮔﻲ ﺷﻬﺮﻧﺸﻴﻨﻲ و رواج ﻧﺎ اﻣﻨﻲ ﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ در ﺷﻬﺮﻫﺎ، ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮﺿﻮع اﻣﻨﻴﺖ سازی، ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ﺑـﺮآن و‫راﻫﻜﺎرﻫﺎی ﺗﻘﻮﻳﺖ اﻣﻨﻴﺖ در ﺷﻬﺮﻫﺎ ﺿﺮورت ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ و اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع در ﺷﻬﺮﻫﺎی ﻣﺮزی از ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮی ﺑﺮﺧﻮردار اﺳـﺖ. ﺣﻔﻆ و ﮔﺴﺘﺮش اﻣﻨﻴﺖ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺮزی دﻏﺪﻏﻪ ﻫﻤﻴﺸﮕﻲ ﻛﺸﻮرﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ دارای ﻣﺮزﻫﺎی ﻣﺸﺘﺮک ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺑﺎ‫ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎن ﺧﻮد ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ. دﻳﺪﮔﺎه ﻫﺎی ﻧﻮﻳﻦ در زﻣﻴﻨﻪ اﻣﻨﻴﺖ سازی ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺮزی ﺑﺮ اﺳﺘﺮاﺗﮋی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 6  شماره 12

صفحات  57- 76

تاریخ انتشار 2009-11-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023