توزیع فضایی کیفیت زندگی در سکونتگاه‌های روستایی شهرستان روانسر

کیفیت زندگی به‌عنوان مفهومی چند وجهی برای نشان دادن میزان رضایت فرد از زندگی و معیاری برای تعیین رضایت و یا عدم رضایت افراد و گروه­ها از ابعاد مختلف زندگی مورد استفاده قرار می­گیرد که به عواملی از جمله اشتغال، درآمد مناسب، دسترسی به خدماتی مانند آموزش و بهداشت، سلامت، امنیت و ... وابسته است. هدف از تحقیق حاضر که از نوع کاربردی و به‌لحاظ گردآوری اطلاعات از نوع توصیفی ـ پیمایشی می‌باشد، بررسی توزیع فضایی کیفیت زندگی در مناطق روستایی بوده که به‌صورت موردی در سکونتگاه­های روستایی شهرستان روانسر (6 دهستان با جمعیتی برابر با 26663 نفر یا 5998 خانوار) انجام گرفته است. از این تعداد 255 نفر (سرپرست خانوار) با استفاده از فرمول کوکران با سطح اطمینان 95 درصد (5/0 = p&q) و احتمال خطای (06/0 = d) به­عنوان نمونه‌ آماری انتخاب گردید. با استفاده از روش نمونه­گیری طبقه­ای چند مرحله‌ای تصادفی و با انتساب متناسب، از بین دهستان‌های مورد نظر 18 روستا به­عنوان روستاهای هدف انتخاب (3 روستا از هر دهستان) گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده­ها از آمار توصیفی (فراوانی، میانگین، انحراف معیار و ضریب تغییرات) و آمار استنباطی (شامل ضریب همبستگی اسپیرمن، آزمون t تک نمونه­ای و تحلیل واریانس) استفاده شد. نتایج کلی پژوهش نشان داد سطح کیفیت زندگی در محدوده مورد مطالعه پایین­تر از حد متوسط بوده و بین دهستان‌های مورد مطالعه از نظر عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی تفاوت معنا­داری در سطح 95 درصد اطمینان وجود دارد. همچنین‌ نتایج نشان داد مناطق روستایی دهستان‌های قوری قلعه، زالوآب و حسن آباد دارای بیشترین میانگین رتبه­ای به‌لحاظ وضعیت کیفیت زندگی، روستاهای دهستان‌های دولت آباد و منصورآقایی دارای کمترین میانگین رتبه­ای و نیز روستاهای دهستان بدر در وضعیت بینابین قرار گرفته­اند. همچنین‌ نتایج بررسی همبستگی بین کیفیت زندگی روستائیان شهرستان روانسر با متغیرهای مستقل پژوهش نشان داد، سه متغیر نوع شغل، سطح درآمد و تعداد افراد خانوار (بعد خانوار)، دارای رابطه معناداری با متغیر وابسته پژوهش بوده­اند. در این میان همبستگی بین کیفیت زندگی و دو متغیر نوع شغل و سطح درآمد مثبت بوده و همبستگی کیفیت زندگی با متغیر تعداد افراد خانوار (بعد خانوار) منفی بوده است.