تفسیر ابو جارود

برسی شواهد شعری تفسیر البحر المحیط ابو حیان الاندلسی

چکیده: تحقیق حاضر، شرح یکصد و پنج (105) بیت از شواهد شعری به کار رفته در تفسیر البحر المحیط اثر ابو حیان اندلسی و از صفحه «297» تا صفح? «385» می باشد. اشعار استناد شده به آنها در این تفسیر، بیشتر مربوط به سه دور? جاهلی، اموی و عباسی هستند، اما این اشعار از سوی مولف شرح و توضیحی داده نشده اند. در این تحقیق ابتدا نام سرایند? هر بیت ـ پس از مراجعه به کتابها و دواوین مختلف- به همراه وزن عر...

کیمیا از نظر ابو نصر فارابی

فارابی در مقاله ای که دربارهء صنعت کیمیا نوشته است، تلاش می کند علت آمیخته شدن این صنعت را با رموز و اسرار شرح دهد و سپس با توسل به گفته های منطقی ارسطو عملی شدن کیمیا، یعنی تبدیل فلزی پست به فلز والایی همچون طلا را ثابت نماید; البته برهان وی صرفآ فلسفی است و پشتوانه تجربی ندارد. در مقالهء حاضر متن عربی رسالهء فارابی و نیز ترجمهء فارسی آن تقدیم خوانندگان می شود.

ابو مسلم اصفهانی مفسری گمنام

ابومسلم محمد بن بحر اصفهانی از مفسران معزلی سده چهارم هجری است . برجسته ترین اثر وی تفسیر جامع التأویل لمحکم التنزیل که بر اساس مذهب اعتزال و با گرایشهای عقلانی تدوین شده بوده ، اکنون در دست نیست . در این مقاله پس از شرحی مختصر از زندگانی این مفسر گمنام به بیان آراء کلامی ، شیوه واژه شناسی ، و نظریه او پیرامون آیات ناسخ و تناسب آیات ، بر اساس آنچه دیگر مفسران از او نقل کرده اند ، پرداخته و نیز ...

وصف در دیوان ابو تمام

در این مقاله ضمن بیان شمه ای از زندگی ابو تمام،دیوان وی را با نگاهی گذرا و در عین حال با دقت مورد بررسی قرار داده ام.از میان ابواب شعر ابوتمام"وصف" از مهمترین ویژگی های نبوغ شاعری وی محسوب می شود. نیروی خیال و دقت نظری که به ابو تمام ارزانی شده،از او توصیفگری چیره دست ساخته است. توصیف های بسیار وی بر غنای شعرش افزوده است. همچنانکه همین امر بر دقت و ژرفنگری او نیز دلالت دارد و از طرفی اگر بگویم ...

ابو منصور عبد القاهر بن طاهر بغدادی

معرّفی قطعه‌ای منسوب به ابو سعید ابوالخیر

از زمان درگذشت ابوسعید ابوالخیر - صوفی و عارف نامدار سده­های چهارم و پنجم هجری قمری- تا قرن­ها بعد، اشعاری در قالب رباعی و قطعه به او منتسب کرده‌اند که در تعداد آن‌ها و صحّت انتساب اشعار به او اختلاف نظر جدّی وجود دارد. همواره به دلیل تأثیرگذاری بسیار زیادی که ابوسعید بر جریان­های فکری متصوّفه داشته است، محقّقان در پی جمع­آوری اشعار و اقوال او بوده­اند. در دوران مختلف مریدان و دوست­داران او اشعاری ...