تغییرات عملکرد مراتع قشلاقی تحت تاثیر عملیات مدیریت مرتع (مراتع قشلاقی کلات سادات‌آباد سبزوار)

نویسندگان

  • سعیده ناطقی استادیار پژوهشی ، بخش تحقیقات مرتع، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
  • محمد فیاض استادیار پژوهشی ، بخش تحقیقات مرتع، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
  • مهشید سوری استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
  • نادیا کمالی استادیار پژوهشی ، بخش تحقیقات مرتع، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
چکیده مقاله:

  ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ارزﯾﺎﺑﯽ مراتع ﺑﺎ ﺗﺎﻣﯿﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﻻزم و درازﻣﺪت زﻣﯿﻨﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‌رﯾﺰی اﺻﻮﻟﯽ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از ﺗﺨﺮﯾﺐ ﻣﺮاﺗﻊ و ﺣﻔﻆ آب و ﺧﺎک را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ‌ﻧﻤﺎید. هدف اصلی از این تحقیق، ارزیابی تغییرات پوشش‌گیاهی و شاخص‌های خاک مراتع قشلاقی منطقه کلات سادات سبزوار تحت عملیات مدیریت مرتع می‌باشد. فاکتورهای گیاهی شامل میزان تولید گونه‌های گیاهی، درصد پوشش تاجی گونه‌های گیاهی، درصد لاشبرگ، تراکم گونه‌های گیاهی، وضعیت مرتع و گرایش مرتع در مکان قرق و مکان شاهد اندازه‌گیری شد. ارزیابی با استفاده از روش تصادفی-سیستماتیک و با تعداد تعداد 60 پلات چهارگوش یک متر مربعی و پراکنش مناسب نمونه‌ها در زمان آمادگی مرتع در اواخر اردیبهشت‌ماه انجام شد. گرایش به دو روش ترازو و قیاسی و وضعیت براساس روش چهار فاکتوری تعدیل یافته تعیین شدند. نمونه‌برداری از خاک از عمق 20-0 سانتی‌متری خاک انجام گرفت. تعداد 12 نمونه خاک از ترانسکت‌های اول، دوم و سوم (مکان قرق)، چهارم، پنجم و ششم (مکان شاهد) برداشت شد. داده ها با استفاده از آزمون تی مستقل در محیط نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج اندازه‌گیری درصد پوشش تاجی مرتع چرا شده مکان کلات سادات آباد سبزوار نشان داد که بیشترین سهم درصد پوشش تاجی از نظر خوشخوراکی متعلق به گیاهان کلاس п (37/19) و از نظر فرم رویشی مربوط به گیاهان علفی چند‌ساله (2/16) می‌باشد. همچنین از بین فرم‌های رویشی مختلف، بیشترین سهم تولید در مکان قرق مربوط به گیاهان بوته‌ای و در مکان چراشده مربوط به گیاهان علفی چند‌ساله می‌باشد. نتایج نشان داد که شاخصه‌های میزان رس، سیلت، آهک، کربن آلی، ازت و هدایت الکتریکی بین دو ناحیه مکان قرق و مکان چراشده دارای اختلاف معنی‌دار در سطح 5 درصد می‌باشند، ولیکن در مورد فاکتورهای اسیدیته و فسفر اختلاف معنی‌دار نبود. بنابراین پیشنهاد می‌شود عملیات اصلاحی قرق در مساحت‌های بیشتر در منطقه اجرا شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تعیین عوامل مؤثر بر عملکرد مرتع با استفاده از تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP) (مطالعۀ موردی: بخشی از مراتع قشلاقی استان سمنان)

یکی از شیوه‌های مرسوم تحقیق دربارة شناخت موضوع یا تصمیم‌گیری در جوامع توجه به آرای افراد جامعه است. هدف از این پژوهش بررسی عوامل مؤثر بر عملکرد مرتع با توجه به دیدگاه‌های جامعة مرتع‌دار مراتع قشلاقی استان سمنان است. در این راستا، عوامل مؤثر بر عملکرد مرتع به عوامل انسانی (اقتصادی و اجتماعی) و طبیعی (شرایط توپوگرافی، ویژگی‌های اقلیمی، زمین‌شناسی و خاک) به منزلة معیار اصلی تقسیم شد. زیرمعیارها بر...

متن کامل

رژیم غذایی گوسفند دالاق در مراتع قشلاقی شرق استان گلستان (مطالعه موردی: مراتع گمیشان)

به منظور تعیین رژیم غذایی گوسفند دالاق، مراتع قشلاقی دشت گمیشان انتخاب شد. نخست محدودۀ چرای دام مشخص شد. سپس، وضعیت مرتع و ترکیب گیاهی، به روش ارزش مرتع، و گرایش، به روش ترازوی گرایش، تعیین شد. زمان برداشت در دو دورة چرایی ـ هفتة اول آبان 1389 و هفتة آخر فروردین 1390 ـ در دو بازة چرای روزانه (صبح ساعت 7- 11 و عصر ساعت 13- 17)، به مدت پنج روز متوالی، انجام شد. با استفاده از روش مشاهدة مستقیم، شم...

متن کامل

مطالعه پویایی پوشش گیاهی مراتع دشتی مغان در استان اردبیل (مطالعه موردی در مراتع قشلاقی بران)

قسمت اعظم مراتع کشور ما در مناطق خشک و نیمه خشک قرار دارد که در این اقلیم تغییرپذیری پوشش گیاهی تحت تأثیر تغییرات متوازن جریان انرژی در اکوسیستم مرتع است که معمولا در ترکیب و ساختار پوشش گیاه در طول زمان رخ می‌دهد از طرف دیگر عوامل انسانی و بالاخص مدیریت مرتع نقش تأثیرگذاری در حفظ ثبات و یا تخریب آن ایفا می نماید. بر همین اساس پایش پوشش گیاهی مرتعی مناطق قشلاقی در استان اردبیل از سال 1387 تا 13...

متن کامل

ارزیابی آسیب پذیری، راهکاری برای مدیریت پایدار مراتع (مطالعۀ موردی: مراتع قشلاقی شهرستان آران و بیدگل استان اصفهان)

مطالعۀ حاضر با هدف سنجش آسیب­پذیری اجتماعی-اقتصادی بهره­برداران مراتع قشلاقی شهرستان آران و بیدگل استان اصفهان انجام شد. بدین منظور، با استفاده از مرور ادبیات و نظرات صاحب­نظران، مهم­ترین شاخص­های اجتماعی-اقتصادی مراتع استخراج شد. جوامع آماری تحقیق شامل بهره­برداران مراتع قشلاقی، مراتع قشلاقی و کارشناسان مراتع بودند که حجم نمونه در هر کدام از این جوامع با استفاده از فرمول کوکران تعیین شد. با اس...

متن کامل

بررسی عمده‌ترین عوامل تأثیر‌گذار بر مدیریت چرا در مراتع مناطق خشک (مطالعه موردی: مراتع قشلاقی استان سمنان)

تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر در مدیریت چرا در مراتع قشلاقی به شیوهء پیمایشی در سال 1387 در استان سمنان به اجرا در آمد. تمام بهره‌برداران از مراتع قشلاقی در استان سمنان، جمعیت مورد بررسی در این پژوهش را تشکیل می­دهند. تعداد نمونه با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌بندی شده با تخصیص نسبتی و به کار‌گیری فرمول کوکران 30 مرتع بدست آمد. داده‌ها با کمک پرسشنامه و بازدید‌های میدانی جمع‌آوری و با ا...

متن کامل

تعیین شایستگی مراتع قشلاقی شور روی دشت گمیشان

تعیین شایستگی مرتع برای اهداف مختلف، در جهت مدیریت اصولی و ضامن توسعه پایدار است که بر اساس آن می-توان به انتخاب نوع دام متناسب با مرتع رسید. وسعت قابل توجهی از اراضی استان گلستان را گیاهان شورروی در بر می-گیردکه محل چرای گوسفند و شتر می باشد. هدف از این پژوهش تعیین شایستگی مراتع قشلاقی شورروی دشت گمیشان با تیپ غالب halocnemum strobilaceum- aleuropus lagopoides بود. این تحقیق با استفاده از روش ...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 25  شماره 4

صفحات  881- 890

تاریخ انتشار 2019-01-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023