تعیین مزیت نسبی و ساختار بازار صادرات جهانی گیاهان‌دارویی ( مطالعه موردی: رازیانه، بادیان، انیسون و گشنیز)

   بمنظور کاهش آسیب­پذیری اهداف توسعه­ اقتصادی، گسترش صادرات غیرنفتی و تنوع بخشیدن به درآمد­های صادراتی کشور ضرورت دارد. نظر به اهمیت گیاهان ­دارویی در صادرات غیرنفتی کشور این پژوهش با هدف تعیین مزیت­ نسبی و تحلیل ساختار ­بازار صادرات جهانی گیاهان دارویی انجام شده است. دوره مورد مطالعه­ این پژوهش  2011-2000 می‌باشد. بمنظور تعیین مزیت نسبی کشورهای صادرکننده­ گیاهان­ دارویی از دو شاخص مزیت­نسبی آشکار شده و مزیت نسبی آشکار شده متقارن و برای تعیین ساختار بازار صادرات جهانی گیاهان دارویی از دو شاخص نسبت تمرکز و هرفیندال استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان دادند از بین کشور­های صادرکننده گیاهان دارویی کشورهای سوریه، افغانستان، ایران، هند، مصر، بلغارستان، مراکش، مقدونیه و ترکیه دارای مزیت نسبی بالاتری نسبت به سایر کشورهای جهان می­باشند. افزون بر این، نتایج نشان دادند طی سال‌های مورد مطالعه مزیت نسبی ایران ثبات لازم را نداشته و همیشه در نوسان می­باشد. نتایج مربوط به ساختار بازار نشان دادند که بازار صادرات جهانی گیاهان دارویی طی دوره مورد بررسی از سه نوع رقابت انحصاری، انحصار چندجانبه بسته و باز پیروی می­کند. کشور ایران در مقایسه با کشورهایی که سهم ناچیز از صادرات جهانی را دارند، دارای قیمت صادراتی پایینی می­باشد که دلیل این امر ضعف در فرآیند بازاریابی جهانی می­باشد. لذا ارتباط با بازارهای نو، دسترسی به بازارهای مطمئن خارجی و در پیش گرفتن سیاست ایجاد تنوع در بازارهای هدف صادراتی و کاهش تمرکز روی تعدادی بازار محدود، می­تواند مزیت نسبی و قیمت صادراتی ایران را بهبود ببخشد.