تعیین شدت فرسایش و رسوب زایى اراضى در حوزه آبخیز تهم ‏چاى با استفاده از مدل پسیاک و GIS

نویسندگان

  • محمدرضا حسنلو کارشناس ارشد آبخیزدارى دانشگاه تربیت مدرس
  • پرویز عبدی عضو هیأت علمى‏ مرکز تحقیقات منابع طبیعى استان زنجان
چکیده مقاله:

یکى از بزرگترین مشکلات منابع طبیعى، مسئله فرسایش خاک است. با از دست رفتن خاک مهمترین منبع تولید مایحتاج بشر از بین مى ‏رود که جبران این امر غیرممکن است. جهت شناسایى دقیق عوامل تخریب خاک نیاز به اطلاعات پایه دقیق مى‏ باشد، امروزه وجود سیستم ‏هاى ابزار دقیق و مد هاى مختلف این توانایى و ابزار را در اختیار انسان قرار داده ‏اند که بتوان با استفاده از آن اطلاعات پایه را ذخیره و درصورت نیاز بازیابى نمود. در این مقاله با استفاده از مدل پسیاک (P.S.I.A.C) و قابلیت هاى سیستم GIS اراضى زیرحوزه آبخیز تهم چاى از نظر فرسایش و رسوب زایى مورد ارزیابى و بررسى قرارمى‏ گیرند. بدین منظور از تلفیق مدل پسیاک  ((P.S.I.A.C و GIS میزان شدت فرسایش و مقدار رسوب تولید شده را در حوزه ‏ها مى‏ توان برآورد نمود. با توجه به اینکه نقشه‏ هاى توپوگرافى، شیب، جهت و زمین‏ شناسى در تعیین واحدهاى همگن کاربرد دارند، لذا این داده ‏ها بصورت لایه‏ هاى اطلاعاتى وارد محیط سیستم (GIS) شده و بعد از پردازش و ساماندهى آنها با توجه به مدل پسیاک اقدام به رده بندى و امتیازدهى به هر یک از عوامل مؤثر در شدت فرسایش و رسوب زایى گردید. درنهایت با جمع‏ بندى امتیازات هر یک از این لایه ‏ها، امتیاز نهایى استخراج و براین اساس شدت فرسایش و رسوب زایى اراضى منطقه مورد مطالعه تعیین گردید.     براساس نتایج بدست آمده از این تحقیق و تجربیات قبلى انجام شده، این روش در مناطقى که از نظر شدت فرسایش و رسوبزایى در حد کم تا خیلى کم هستند قابل استفاده مى‏ باشد. همچنین در مقایسه میزان رسوب بدست آمده با میزان واقعى اندازه‏ گیرى شده در ایستگاه هیدرومترى پالتى، واقع در خروجى حوزه مشاهده گردید که نتیجه بدست آمده، همخوانى مناسبى با ارقام اندازه‏ گیرى شده دارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

برآورد فرسایش و تولید رسوب با مدل epm در حوزه آبخیز زمکان با استفاده از gis

هدف این تحقیق تعیین میزان فرسایش و تولید رسوب و شناسایی مناطق حساس از نظر فرسایش در حوزه آبخیز زمکان واقع در غرب استان کرمانشاه است. برای رسیدن به هدف فوق از روش پتانسیل فرسایش (epm) با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (gis) جهت کاهش خطا و افزایش دقت نسبی در تجزیه و تحلیل مدل استفاده شده است. داده های مورد نیاز این پژوهش، از طریق مشاهدات میدانی، نقشه های موجود، آمار ایستگاه های هواشناسی و هی...

متن کامل

برآورد شدت فرسایش و رسوب حوزه ی آبخیز ایور با استفاده از روش تجربی mpsiac

فرسایش و رسوب زایی یکی از مشکلات مهم در مدیریت حوزه های آبخیز کشور می باشد. فرسایش و پیامدهای ناشی از آن، با تشدید بهره برداری انسان از طبیعت از اوائل قرن بیستم، آثار منفی خود را بر اکوسیستم حیاتی وارد ساخته است. مطالعات فرسایش خاک به علت پیامد های نامطلوب زیست محیطی و اقتصادی، شور شدن تدریجی اراضی، از بین رفتن پوشش گیاهی، کاهش حاصلخیزی خاک، افزایش فرسایش و رسوب گذاری، آلودگی شیمیایی خاک و آثار...

متن کامل

تعیین سهم جاده ها در تولید رسوب حوزه آبخیز با استفاده از مدل تحویل رسوب و gis

در جریان احداث شبکه­های جاده، سطح وسیعی از عرصه­ جنگل­ها و مراتع در طول و حاشیه مسیر آن تخریب می­شود. در نتیجه این فرآیند حجم بسیاری زیادی خاک و سنگ از محل خود جا به جا و بر روی اراضی مجاور ریخته شده که موجب مضاعف شدن شدت تخریب محیط زیست می­شود. یکی از بزرگترین مشکلات ناشی از جاده­سازی ایجاد و افزایش اشکال مختلف فرسایش در اطراف جاده­ و رسوب­زایی در اثر از بین بردن پوشش گیاهی، افزایش سرعت رواناب...

متن کامل

شناسایی و اولویت‌بندی مناطق بحرانی حوزه آبخیز از نظر فرسایش و رسوب با مدل SWAT

در این پژوهش از مدل SWAT برای شبیه‌سازی فرسایش و انتقال رسوب در حوضه قره‌سو استان گلستان و شناسایی و اولویت‌بندی مناطق بحرانی حوضه از نظر فرسایش و رسوب استفاده شد. پس از واسنجی، اعتبارسنجی و تحلیل عدم قطعیت مدل با روش نیمه‌خودکار SUFI2، از خروجی‌های مدل واسنجی شده، برای بررسی تغییرات مکانی فرسایش و رسوب در سطح حوضه استفاده شد. برای این کار، چهار شاخص شامل رسوبدهی در واحد سطح، غلظت رسوب، بار رسو...

متن کامل

ارزیابی کمّی شدت فرسایش آبی با استفاده از مدل منطقه‌ای برآورد فرسایش و تولید رسوب (مطالعه موردی: حوزه آبخیز نیر، اردبیل)

در مطالعات فرسایش خاکْ نحوة ارزیابی خطر فرسایش و پهنه‌بندی اراضی به درجات با شدت‌های مختلف فرسایش از طریق مدل‌سازی اهمیت فراوانی دارد. در این تحقیق، مدل منطقه‌ای ارائه‌شده برای ارزیابی رفتار و خطر فرسایش آبی و نیز برآورد فرسایش و رسوب منطبق با ویژگی‌های منطقة تحقیق ارزیابی شد. این مدل نخست در حوزة آبخیز بالغلی‌چای، در مجاورت منطقة تحقیق، ارائه شد. مدل‌سازی فرسایش و تولید رسوب منطقه با ‏الگوگرفتن...

متن کامل

برآورد فرسایش و رسوب در حوزه آبخیز زیارت، گرگان با استفاده از سزیم 137

بوم‌سازگان جنگل‌های هیرکانی به‌عنوان یکی از ذخیره‌گاه‌های جانوری و گیاهی در دهه‌های اخیر مورد تغییر کاربری غیراصولی و درنتیجه تخریب شدید واقع‌شده است. استفاده از رادیونوکلوئید ریزشی، به‌خصوص عنصر سزیم137 یکی از روش‌های قابل‌اعتماد در تعیین فرسایش خاک است. هدف از این پژوهش، برآورد نرخ فرسایش خاک در ارتفاعات جنگل‌های هیرکانی با استفاده از عنصر رادیواکتیو سزیم 137 در حوزه آبخیز زیارت است. به این م...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 15  شماره 60

صفحات  40- 43

تاریخ انتشار 2007-01-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023