تعیین توان اکولوژیک کاربری‌ها بر پایه واحدهای عکس‌العمل هیدرولوژیکی و ارزیابی آسیب‌پذیری جهت بهره‌برداری پایدار حوزه آبخیز جنگلی (مطالعه موردی: حوزۀ آبخیز ذیلکی‌رود گیلان)
نویسندگان
چکیده مقاله:
این مطالعه با هدف ارائه مدل توان اکولوژیکی ویژه چند عامله بر پایة عوامل اکولوژیک واحدهای عکس‌العمل هیدرولوژیکی جهت تعیین توان اکولوژیک کاربری‌های مختلف در حوزة آبخیز جنگلداری 23 ذیلکی‌رود گیلان انجام شد. ابتدا با ArcSWAT تعداد 608 واحد عکس‌العمل هیدرولوژیکی در قالب 39197 پلی گون مستقل از هم در حوزه ذیلکی‌رود بدست آمد. سپس با سنجش واحدهای عکس‌العمل هیدرولوژیکی با مدل‌های ویژه توان اکولوژیک، بازدهی زمین‌های حوزه از نظر تولید، آسیب‌پذیری کیفی و نیازمندی‌های مدیریت سنجش شد. در گام بعدی آسیب‌پذیری نهایی واحدهای عکس‌العمل هیدرولوژیکی در مقابل تخریب ناشی از بهره‌برداری با شاخص‌های هیدرولوژیکی سنجش شد. برای ارزیابی شاخص‌های هیدرولوژیکی، با اجرای مدل SWAT و واسنجی و تحلیل حساسیت، پارامترهای موثر در شبیه‌سازی رواناب و رسوب را بدست آورده و در هر واحد عکس‌العمل هیدرولوژیکی مقدار کمی شاخص‌های هیدرولوژیکی برآورد شد و واحدهای عکس‌العمل هیدرولوژیکی دارای توان تولید و بهره‌برداری خارج از حد مجاز شاخص، به کاربری حفاظتی و حمایتی تغییر یافتند. به‌طوری‌که کاربری‌های توان 1 جنگلداری و توان 1 اکوتوریسم متمرکز بدون تغییر مساحت، کاربری‌های توان 2، 3 و 4 جنگلداری و توان 2 اکوتوریسم متمرکز کاهش سطح پیدا کردند و کاربری کارکرد حفاظتی و حمایتی با مساحت 14083 هکتار افزایش سطح داشتند. از آنجا که فاکتورهای شیب، خاک و کاربری اراضی بیشترین تنوع را در سطح منطقه داشتند و بیشترین محدودیت را سبب می‌شوند، بنابراین استفاده از واحدهای عکس‌العمل هیدرولوژیکی برای طبقه‌بندی توان اکولوژیک کاربری‌ها و شبیه سازی پارامترهای مدیریتی، امکان ارزیابی آسیب‌پذیری کاربری را بصورت کمی فراهم کرده و ابزار مناسبی برای ارزیابی توان سرزمین است.
منابع مشابه
تعیین مناطق مولد سیل و اولویت بندی سیلخیزی واحدهای هیدرولوژیکی حوزه آبخیز (مطالعه موردی: حوزه آبخیز لاویج رود، استان مازندران)
متن کامل
تعیین مناطق مولد سیل و اولویت بندی سیلخیزی واحدهای هیدرولوژیکی حوزه آبخیز (مطالعه موردی: حوزه آبخیز لاویج رود، استان مازندران)
امروزه شناسایی مناطق مولد سیل یکی از مهمترین اقدامات لازم جهت کنترل سیلابها به شمار می رود. در این مطالعه که در حوزه آبخیز لاویج رود انجام گرفت، با استفاده از مدل بارش- رواناب hec-hms ، دبیهای خروجی از هر واحد هیدرولوژیک محاسبه شد، سپس با استفاده از روندیابی جریان در رودخانه تا خروجی کل حوزه، و در نهایت با استفاده از روش حذف انفرادی هر واحد هیدرولوژیک در هر بار اجرای مدل، سهم هر یک از واحدهای ...
متن کاملارزیابی توان اکولوژیک حوزه آبخیز با استفاده از روش تاکسونومی جهت مدیریت جامع حوزه آبخیز (مطالعه موردی: حوزه آبخیز زیدشت، طالقان)
امروزه حوزه های آبخیز به عنوان محور اصلی برنامهریزی جهت توسعه پایدار در بسیاری از مباحث مدیریتی مطرح شده است. ارزیابی توان اکولوژیک حوزه های آبخیز و رتبهبندی آنها با توجه به معیارهای مختلف اکولوژیکی، یکی از موارد مهم در برنامه ریزی و مدیریت جامع حوزه های آبخیز می باشد. روش تاکسونومی یکی از جامع ترین سیستم های طراحی شده برای ارزیابی توان متغیرهای دخیل در برنامه ریزی و تصمیمگیری برای آینده اس...
متن کاملارزیابی کمی اثرات اقدامات آبخیزداری بر وضعیت هیدرولوژیکی حوضه، مطالعه موردی: حوزه آبخیز آکوجان
برای برنامه‌ریزی‌های آتی طرح‌های اجرایی آبخیزداری، ارزیابی عملکرد اقدامات گذشته امری ضروری است. در این پژوهش، تاثیر اقدامات مختلف آبخیزداری بر وضعیت هیدرولوژیکی و منابع آب در حوزه آکوجان قزوین مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور، تغییرات آبدهی منابع آبی حوضه، افزایش میزان نفوذ و ذخیره آب و نیز میزان سیلاب حوضه، برای بازه زمانی قبل و بعد از اجرای عملیات آبخیزداری مورد مقایسه قرار گرفتند. نتای...
متن کاملارزیابی اثرات برداشت چوب بر مقدار رسوب در حوزه‌های آبخیز جنگلی (مطالعۀ موردی: حوزۀ آبخیز خیرودکنار نوشهر)
تغییر کاربری زمین، به‌طور قابل‌توجهی می‌تواند بر هیدرولوژی یک حوزۀ آبخیز جنگلی تأثیر بگذارد. پوشش گیاهی نقش مهمی در جلوگیری از فرسایش خاک دارد. برداشت چوب، تاج پوشش را تغییر میدهد و خاک را در معرض آب و باد قرار میدهد. فشردگی خاک و حذف پوشش کف جنگل در مسیرهای چوبکشی باعث کاهش ظرفیت گنجایش آب در خاک و در نتیجه کاهش سرعت نفوذ آب و افزایش رواناب شده که سبب هدررفت خاک میشود. به‌منظور اندازهگی...
متن کاملکاربرد روش IUCN در ارزیابی وضعیت پایداری حوزه آبخیز (مطالعه موردی: حوزه آبخیز طالقان - زیدشت 1)
پایداری مفهومی است که توجه اساسی آن بر حفظ سرمایههای (طبیعی، اجتماعی و اقتصادی) در جهت عدالت بیننسلی است. توسعه پایدار در صورتی تحقق مییابد که همپوشی بین لایههای اکولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی ایجاد گردد. هدف از این تحقیق ارزیابی و اندازهگیری پایداری حوزه آبخیز است. جهت ارزیابی پایداری در حوزه آبخیز زیدشت 1 از رویکرد بوم نظامی استفاده شده است که در پی حفظ تعادل بین سه مقوله اقتصادی، اجتماعی...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 72 شماره 1
صفحات 33- 45
تاریخ انتشار 2019-05-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023