تعیین بهره‌وری بهینه مصرف آب در پایداری تولید گندم

نویسندگان

  • بهروز ابول‌پور بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس
  • سحر شیبانی گروه اگرواکولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل
چکیده مقاله:

منابع در اختیار انسان محدود است و مفهوم کارآمدی منابع در واقع پاسخ و تدبیر انسان برای استفاده صحیح از منابع در برابر این محدودیت است. تحلیل پایداری مبنایی برای تعیین استانداردهای محیطی است که میزان بهره‌برداری از منابع را تعیین و کنترل می‌کند و بیان کننده فاصله بین شرایط بهینه و وضعیت موجود می‌باشد. در کشاورزی،  پایداری منابع بیش از هر چیز به نوع بهره‌برداری و الگوی کشت وابسته است. تعیین کارآیی تولید در مزارع مختلف و تعریف مقدار پتانسیل آن در منطقه می‌تواند برای ارزیابی پایداری تولید مورد استفاده قرار گیرد. در تحقیق حاضر روشی برای دستیابی به مقادیر پتانسیل کارآیی تولید محصول (PCWP) در شرایط عدم قطعیت تعریف شد و با مقادیر واقعی آن که از اندازه‌گیری‌های میدانی بدست آمد، مقایسه گردید. از این فرآیند شاخصی جهت ارزیابی پایداری منابع آب و معرفی مزارع برتر حاصل گردید. علاوه ‌براین برای ارزیابی اعتبار کارآئی تولید درون مزرعه نیز استفاده گردید. نتایج نشان داد که میزان هیدرومدول بهینه تأمین آب در منطقه برابر با 44/0لیتربرثانیه‌برهکتار بود که در شرایط فعلی میزان برداشت آب بطور متوسط بیش از دوبرابر این مقدار می‌باشد. میزان متوسط ریسک پایداری تولید گندم برابر با 38درصد برآورد گردید. با بهره‌گیری از روش‌های عدم‌قطعیت مزارع برتر شناسایی شدند که می‌توانند به عنوان الگوهای مناسبی در افزایش ضریب مدیریتی و در نتیجه افزایش CWP نقش داشته باشند. متوسط CWP در مزارع برتر یک و در کل منطقه 54% بود اما انتخاب مزارع برتر صرفاً به دلیل CWP بالا نبود و احتمال دستیابی به آن نیز مدنظر بود.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تعیین الگوی کشت بهینه با هدف پایداری آب زیرزمینی

آب‌زیرزمینی بزرگ‌ترین منبع آب‌شیرین در دسترس بر روی کره زمین بوده که در بسیاری از کشورها به دلیل اضافه برداشت در معرض خطر نابودی قرار گرفته است. تعیین الگوی کشت بهینه ای که همراه با کاهش تخصیص منابع آب منجر به کاهش درآمد کشاورزان نشود، می‌تواند راهکاری مناسب در راستای پایداری آب زیرزمینی باشد. در پژوهش حاضر روشی ارائه شده که علاوه بر پا...

متن کامل

تولید هیپریسین در ازای مصرف بهینه نیتروژن

به منظور تشخیص بهتر میزان مصرف نیتروژن در اکوسیستم زراعی و کود پذیری گیاه دارویی گل راعی (Hypericum perforatum) طرحی در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 6 تیمار و 3 تکرار در سالهای 1377 و 78 اجرا شد. در این بررسی، 2 سطح کودی بالاتر ، 2 سطح پایینتر از حد متوسط مورد مصرف معمول، یک سطح متوسط و شاهد بدون کود در نظر گرفته شد و تیمارها  مصرف مقادیر 0- 30- 60- 90- 120 و 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن بودند. ...

متن کامل

مقایسه شاخص‌های کارایی فنی و اقتصادی مصرف آب در تولید گندم و زعفران در شهرستان قائنات

یکی از عوامل مهم در تعیین سیستم‌های کشاورزی مناسب مناطق خشک و نیمه‌خشک، بهره‌وری آب آن‌ها می‌باشد. این تحقیق با هدف تعیین شاخص‌های کارایی فنی و اقتصادی مصرف آب محصولات زعفران و گندم و هم‌چنین شناخت عوامل تأثیرگذار بر آن در شهرستان قائنات واقع در استان خراسان جنوبی به اجرا درآمد که در آن 50 مزرعه گندم و 48 مزرعه زعفران در طی سال زراعی 91-1390 مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات لازم از قبیل عملکرد م...

متن کامل

تعیین بهره‌وری مصرف آب در سامانه‌های آبیاری سطحی و بارانی گندم (مطالعه موردی بهبهان)

 این تحقیق با هدف مطالعه‌ای میدانی برای اندازه­گیری مستقیم و مزرعه­ای آب مصرفی گندم تحت مدیریت کشاورزان در یک فصل زراعی (96-1395) در 21 مزرعه از مزارع شهرستان بهبهان انجام شد. مقادیر اندازه­گیری شده با نیاز آبی خالص به روش پنمن- مانتیث (سند ملی به‌روز شده) و همچنین با مقادیر سند ملی آب مقایسه گردید. نتایج نشان داد که راندمان کاربرد مزرعه از 7/22 تا 7/99 درصد در نوسان بود. میانگین بهره­وری مصرف ...

متن کامل

عوامل موثر بر پایداری نظام تولید گندم در شهرستان اردبیل

این تحقیق به منظور بررسی عوامل موثر بر پایداری نظام تولید گندم در شهرستان اردبیل در سال زراعی ۹۳-۱۳۹۲ انجام شد. جامعه آماری تحقیق ۱۳۷۲8 نفر از گندمکاران شهرستان اردبیل بود که ۳۱۱ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده­ها و اطلاعات مورد نیاز از طریق پیمایش میدانی و با طراحی و تکمیل پرسشنامه به روش نمونه­گیری طبقه­بندی تصادفی دو مرحله­ای تکمیل گردید. محاسبه­ی شاخص پایداری با استفاده از مقدار مصرف ن...

متن کامل

تعیین بهترین تابع تولید آب- شوری گندم در منطقه شمال گرگان1

     شوری و خشکی دو عامل مهم کاهش تولید گندم در مناطق خشک و نیمه خشک محسوب می‌شوند.  در چنین مناطقی، علاوه بر شناسایی واکنش گیاهان نسبت به آب یا شوری، تعیین تابع تولید تلفیقی آب- شوری نیز از ضروریات است.  به همین منظور این پژوهش جهت بررسی واکنش گندم تحت شرایط توأم دو عامل فوق به مدت دو سال زراعی (81-80 و 82-81) در شمال گرگان (آق قلا) به اجرا در آمد.  روش شناسی این تحقیق بر اساس تحلیل تابع تولید...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 27  شماره 2

صفحات  1- 18

تاریخ انتشار 2017-07-16

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023