تعیین استراتژی‌های توسعه پایدار در نفت شهرها (مطالعه موردی: نفت شهر آبادان)

نویسندگان

  • اسماعیل قادری استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی- دانشگاه علامه طباطبایی
  • زهرا پیشگاهی فرد استاد جغرافیای سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
  • صادق بشارتی فر دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
چکیده مقاله:

    در میان انواع شهرها، شهرهای استخراجی (نفت) دارای ویژگی‌های خاصی ازجمله تمرکز بالای فعالیت‌های صنعتی و معدنی، آلودگی‌های بالای زیست محیطی و مسائل اجتماعی ناشی از مهاجرت‌های شغلی و دوگانگی فرهنگی است که می‌تواند مسئله ناپایداری را در ابعاد زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و کالبدی در محیط این نوع شهرها به وجود آورده یا تشدید نماید. به همین دلیل توجه به پایداری توسعه شهرهای نفتی و تنوع‌بخشی به اقتصاد آن بر اساس اتخاذ رویکردها و الگوهای مناسب توسعه شهری ضروری به نظر می‌رسد. روش تحقیق تلفیقی از روش کمی و کیفی است که از طریق ابزار پرسشنامه، مطالعات اسنادی و کمی سازی عوامل استراتژیک انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد آبادان به‌عنوان شهری وابسته به نفت با چالش‌های استراتژیک میان هزینه و منافع روبه‌روست. کهاقتصاد تک بعدی یا عدم تنوع اقتصاد شهری وابستگی اقتصاد آن به منابع تجدید ناپذیر با فرایند تهی سازی روزافزون از مهم‌ترین ضعف‌ها و تهدیدهای آن است و در مقابل ظرفیت‌های بالای توسعهمنطقه آزاد تجاری- صنعتی آزاد اروند کنار، مرز آبی با کشورهای حاشیه خلیج‌فارس جهت مبادله تجاری و بازرگانی و خدماتی و توسعه گردشگری از مهم‌ترین نقاط قوت‌ها و فرصت‌های فراروی شهر در مسیر توسعه متوازن و پایدار شهری به شمار می‌آیند. از این رو بر اساس برآیند تلفیق اهمیت مجموعه عوامل داخلی و عوامل خارجی مؤثر بر توسعه پایدار شهری راهبرد تنوع به‌عنوان مهم‌ترین و اصلی‌ترین سناریوی قابل تأکید و توجه برای این شهر با تخصیص مجدد منابع، بهره‌گیری از نقاط قوت و فرصت‌های برای رفع و کاهش تهدیدات فراروی شهر نفت‌خیز آبادان است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تعیین استراتژی های توسعه پایدار در نفت شهرها (مطالعه موردی: نفت شهر آبادان)

در میان انواع شهرها، شهرهای استخراجی (نفت) دارای ویژگی های خاصی ازجمله تمرکز بالای فعالیت های صنعتی و معدنی، آلودگی های بالای زیست محیطی و مسائل اجتماعی ناشی از مهاجرت های شغلی و دوگانگی فرهنگی است که می تواند مسئله ناپایداری را در ابعاد زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و کالبدی در محیط این نوع شهرها به وجود آورده یا تشدید نماید. به همین دلیل توجه به پایداری توسعه شهرهای نفتی و تنوع بخشی به...

متن کامل

تحلیل و تبیین تأثیرات صنعت نفت بر ساختار فضایی شهر (مطالعۀ موردی: شهر آبادان)

هر پدیده‌ای در فضا و مکان اتفاق می‌افتد و متناسب با وضعیتش بر آن تأثیر می‌گذارد. صنعت و توسعۀ صنعتی نیز از این امر مستثنا نیست و به‌عنوان فعالیت پایۀ اقتصادی، با تأثیرگذاری بر سیاست‌های کلان ملی متفاوت و تأثیرپذیری از آن­ها، دگرگونی‌ها و تحولات عمیق ساختاری را ایجاد کرده و اشکال خاص ساختار فضایی-کالبدی را در شهرها به نمایش گذاشته است. هر راهبرد صنعتی، به نوعی آرایش فضا منجر می‌شود. بدون درک درس...

متن کامل

تعیین مناطق مناسب به منظور توسعه فیزیکی شهرها برمبنای پارامترهای ژئومورفولوژی (مطالعه موردی: شهر بانه)

روند توسعه شهری در طی سال­های اخیر سبب پیشروی نواحی سکونت­گاهی به­سمت مناطق خطر‌آفرین شده است. در این میان، شهرهایی که در مناطق کوهستانی قرار دارند، بیشتر با این مشکل مواجه شده­اند. شهر بانه به‌مثابة یکی از شهرهای نواحی کوهستانی در غرب کشور، روند شتابان توسعة شهری دارد. با توجّه به اهمّیّت موضوع، در نوشتار پیش رو به تعیین مناطق مستعدّ توسعة نواحی سکونت­گاهی در شهر بانه پرداخته شده است. در پ...

متن کامل

تاثیر توسعه صنعت نفت و گاز بر تحولات فرهنگی منطقه ویژه اقتصادی پارس جنوبی و پالایشگاه نفت آبادان

منطقه ویژه اقتصادی پارس جنوبی عسلویه و پالایشگاه نفت آبادان از جمله مناطقی هستند که فرآیند صنعتی شدن و پیشرفت؛ زمینه تحولات را در عرصه های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و... فراهم آورده است. با وجود تاثیر فزاینده صنعت نفت و گاز به عنوان سرمایه‌های ملی کشور بر وضعیت اقتصادی، توجه به تاثیر این صنایع در حوزه فرهنگ ‌و ابعاد آن نیز نباید نادیده گرفته ‌شود. در واقع، آنچه در توسعه‌ی صنعتی اتفاق می‌اف...

متن کامل

تعیین راهبردهای توسعه ی شهری پایدار در شهرهای استخراجی مطالعه ی موردی: شهر استخراجی عسلویه

شهر اصطلاحی است که از ترکیب جمعیت، انواع فعالیت و کاربری‌ها در یک بستر جغرافیایی معنا و مفهوم می‌یابد. در میان انواع شهرهای موجود، نوع خاصی از شهرها وجود دارد که با اصطلاحاتی نظیر شهرهای معدنی، منبع - پایه و استخراجی شناخته می‌شوند. این نوع شهرها، مربوط به سکونتگاه هایی است که از استخراج منابع معدنی شکل گرفته و به تدریج به عنوان یک شهر گسترش یافته و تکوین پیدا می کنند. چهارچوب برنامه‌ریزی راهبر...

متن کامل

نقش گردشگری در توسعه پایدار شهری مطالعه موردی شهر مشهد

امروزه پایداری به عنوان بخشی اساسی از نظم جدید جهانی شناخته می شود. در سالهای اخیر مفهوم توسعه پایدار مورد تأکید و توجه صاحب نظران و مسئولین قرار گرفته است زیرا این مفهوم مبتنی بر حفظ استانداردهای سطح زندگی آینده است نسبت به آنچه که تا امروز از آن برخورداریم. اینک دریافتیم که دیگر نمی توان از محیط همانند گذشته بهره برداری کرد. توسعه پایدار گردشگری نوعی از گردشگری است که به مدیریت تمامی منابع من...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 24  شماره 1

صفحات  53- 67

تاریخ انتشار 2016-11-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023