تطبیق نشانه- معناشناسی تصاویر دوزخ (در نگاره‌های معراج‌نامه شاهرخی و آثار دُره از کمدی الهی دانته)

نویسندگان

چکیده مقاله:

 با نگاهی گُذرا به آثار نگارین معراج‌نامه شاهرخی (840 ه.ق) و تصویرسازی‌های کمدی الهی به ویژه در بخش دوزخ توسط گوستاو دُره (1870م) در می‌یابیم که این تصاویر شباهت‌های بی‌نظیری با هم دارند.کمدی الهی دانته که بزرگ‌ترین اثر ادبی اروپا در قرون وسطی (1300م/699 ه.ق) است و معراج‌نامه (شرحی که به صورت نثر درباره پدیده معراج پیامبر اکرم (ص) نوشته شده) به عنوان دو الگوی سفر معنوی و روحانی به عوالم پس از مرگ آدمی، برخاسته از باورهای قومی و دینی در دو فرهنگ غرب و شرق است. صرف نظر از ارجاعات تاریخی (از طریق ممسیس) و بینامتنی موجود در خلق تصاویر دو اثر مذکور که بازگو کننده مراحل گُذار و چگونگی رخدادها در این گونه آثار هستند، می‌توان گفت این مقاله سعی در بررسی تطبیقی این تصاویر در حوزة نشانه - معناشناسی دارد تا از این طریق با تحلیل نشانه‌شناختی (ساختارگرا) و تقابل‌های بنیادین معناشناختی در نظام‌های تصویری مشابه به شناخت و کشف دلالت‌های مشترک معنایی در آنها پرداخته و همچنین نقش پویاتری در درک مفاهیم عمیق درونی آنها ایفا کند. بنابراین از مهم‌ترین اهداف این پژوهش علاوه بر موارد فوق، شناخت‌ و کشف نظام‌های تصویری مشابه در این دو نسخه از طریق تجزیه و تحلیل ساختارهای ژرف است که مقوله‌های معناشناسی بنیادین در آن مطرح می‌شود و سپس خوانش مشابه و توجه به دلالت‌پردازی آنها. این مطالعه به ما اجازه می‌دهد علاوه بر شناخت بهتر ساختارهای ژرف در نظام‌های تصویری مشابه میزان همگرایی و ارتباط این نظام‌ها نیز شناسایی و معلوم شود‌. پس از تطبیـق تصاویر با نمونه‌هایی عالی از دو متن همچون مجازات دروغ گویان و متکبران در معراج‌نامه شاهرخی و شکنجه فریب‌کاران و دزدان در کمدی الهی مواجه شدیم که دارای قطب‌های متقابل با دلالت‌پردازی‌های مشابهی هستند که در ادامه به آن پرداخته خواهد شد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تطبیق نشانه- معناشناسی تصاویر دوزخ (در نگاره های معراج نامه شاهرخی و آثار دُره از کمدی الهی دانته)

با نگاهی گُذرا به آثار نگارین معراج نامه شاهرخی (840 ه.ق) و تصویرسازی های کمدی الهی به ویژه در بخش دوزخ توسط گوستاو دُره (1870م) در می یابیم که این تصاویر شباهت های بی نظیری با هم دارند.کمدی الهی دانته که بزرگ ترین اثر ادبی اروپا در قرون وسطی (1300م/699 ه.ق) است و معراج نامه (شرحی که به صورت نثر درباره پدیده معراج پیامبر اکرم (ص) نوشته شده) به عنوان دو الگوی سفر معنوی و روحانی به عوالم پس از مرگ ...

متن کامل

بررسی تطبیقی مفهوم خوف و رجا در دوزخ کمدی الهی دانته و عرفان اسلامی

با مقایسۀ میان سروده‌های کمدی الهی و مبانی قرآنی، عرفانی، برهانی و ادبی، و با پرده برداشتن از زبان تأویلی و رازآلود آن، می‌توان به اشتراکات بسیاری میان مبانی معرفت‌شناسانۀ اثر گرانقدر دانته و عرفان اسلامی پی برد. در مقالۀ پیش رو، با رویکرد تحلیلی ـ تطبیقی به بررسی حال و مقام خوف و رجا در مقدمۀ بخش دوزخ این کتاب و مقایسۀ آن با مبانی عرفان اسلامی پرداخته شده است. نتایج به دست آمده بیان‌گ...

متن کامل

مقایسه سفر روحانی ادریس(ع) در فرهنگ اسلامی و دانته در کمدی الهی

رسالت خطیر ادبیات تطبیقی، تشریح خط سیر روابط و مناسبات بین ادبیات و فرهنگ ملل جهان و تأکید و توسعه مبادلات فکری، ادبی، فرهنگی و مذهبی است. مقایسه سفر روح به عالم علوی همواره جزو مقوله‌های مشترک ملل در داستان‌های تمثیلی بوده است. سفر روحانی به عالم معنوی درون‌مایه اصلی داستان ادریس(علیه السلام) در فرهنگ اسلامی و «کمدی الهی» دانته در فرهنگ مسیحی است. این دو سفر در سه مرحله طی می...

متن کامل

مقایسه سفر روحانی ادریس(ع) در فرهنگ اسلامی و دانته در کمدی الهی

رسالت خطیر ادبیات تطبیقی، تشریح خط سیر روابط و مناسبات بین ادبیات و فرهنگ ملل جهان و تأکید و توسعه مبادلات فکری، ادبی، فرهنگی و مذهبی است. مقایسه سفر روح به عالم علوی همواره جزو مقوله‌های مشترک ملل در داستان‌های تمثیلی بوده است. سفر روحانی به عالم معنوی درون‌مایه اصلی داستان ادریس(علیه السلام) در فرهنگ اسلامی و «کمدی الهی» دانته در فرهنگ مسیحی است. این دو سفر در سه مرحله طی می...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 11  شماره 29

صفحات  71- 80

تاریخ انتشار 2014-06-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023