تصویر چندوجهی غرب در نخستین سفرنامه‌های ایرانیان

نویسندگان

  • آرش حیدری استایار مطالعات فرهنگی، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه علم و فرهنگ، تهران، ایران
  • علیرضا خدایی دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد، مطالعات فرهنگی، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه علم و فرهنگ، تهران، ایران
چکیده مقاله:

پژوهش حاضر که با هدف فهمِ عناصر تصویر غرب در نخستین سفرنامه‌های ایرانی نوشته شده است، بر آن است که تصویر غرب را با منطقی رؤیاگون و دارای تعین چندوجهی درک کند. لویی آلتوسر، تعین چندوجهی، که مفهومی در روانکاوی فرویدی است را برای تبیین ساخت پیچیده، غیرخطی و غیرذاتیِ رخدادهای تاریخی بکار گرفت. این مفهوم نشان می­دهد که ساخت پدیده­های تاریخی از انباشت تاریخ­های گاهاً متفاوت و متضاد در لحظه­ای معین شکل گرفته­است. ازاین‌رو، با کمک این مفهوم تلاش کرده‌ایم نشان دهیم که غرب در نخستین سفرنامه‌های ایرانیان چگونه به‌تصویر کشیده شده و چه نسبتی با تصویر غرب در داستان‌های تمثیلی برقرار کرده است. تصویر غرب، همچون تجلی مادیت و تاریکی، و شرق، همچون جایگاه نور و معنویت، در ادبیات عرفانی ساخته می‌شود و با جایگشتش به نخستین سفرنامه‌های ایرانیان دربارۀ غرب، ترکیب‌بندی جدیدی پدید می‌آورد. در این مقاله با به‌کارگیری روش مطالعۀ تاریخی و اسنادی نشان داده‌ایم که تصویر غرب چگونه به‌طور هم‌زمان، دوگانۀ جانِ والا‌ـ‌تنِ لذت‌جو را در یک تصویر یگانه حفظ، و سیاست‌های میل‌ورزی خاص خود را تولید و توزیع می‌کند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تصویر ایرانیان در کتابهاى درسى عرب

این مقاله در پى گزارش و تحلیلى کوتاه از چهره ترسیم شده از ایران در کتابهاى درسى کشورهاى عرب است. گستره جغرافیایى این گزارش پنج کشور عراق، سوریه، مصر، مغرب، عربستان را دربرمى گیرد و دامنه زمانى آن محدود به 1991ـ1995 است و از میان کتابهاى درسى، تنها به کتابهاى رسمى دوره راهنمایى تحصیلى و دبیرستان مى پردازد. سیمایى که از ایران در کتابهاى درسى عرب عرضه شده، گاه چنان تیره و منفى است که نگارنده را ب...

متن کامل

تعاملات میر عبداللطیف شوشتری با حکومت انگلیسی هندوستان (بحثی در نخستین رویاروییهای ایرانیان با غرب استعمارگر)

به هنگام فروپاشی نظام سیاسی - اجتماعی صفویان، خاندانهای متعددی از ایرانیان به هند گریختند. بسیاری از آنان وارد امور مربوط به کمپانی هند شرقی انگلیس شدند و برخی مستقیماً در مصدر امور مربوط به حکومتهای وابسته به انگلستان در هند قرار گرفتند و خدمات آنان به عنوان نیروی غیر انگلیسی و غیر بومی و عمدتاً به عنوان نیروی مسلمان بسیار مؤثر واقع گردید. میر عبداللطیف شوشتری، نوه سید نعمت الله جزایری، روحانی ب...

متن کامل

تعاملات میر عبداللطیف شوشتری با حکومت انگلیسی هندوستان (بحثی در نخستین رویارویی های ایرانیان با غرب استعمارگر)

به هنگام فروپاشی نظام سیاسی - اجتماعی صفویان، خاندانهای متعددی از ایرانیان به هند گریختند. بسیاری از آنان وارد امور مربوط به کمپانی هند شرقی انگلیس شدند و برخی مستقیماً در مصدر امور مربوط به حکومتهای وابسته به انگلستان در هند قرار گرفتند و خدمات آنان به عنوان نیروی غیر انگلیسی و غیر بومی و عمدتاً به عنوان نیروی مسلمان بسیار مؤثر واقع گردید. میر عبداللطیف شوشتری، نوه سید نعمت الله جزایری، روحانی ب...

متن کامل

بررسـی تطبیقی و آماری نیایش‌ها در نخستین منظومه ایرانیان (گاهان)

نیایش به عنوان آسان‌ترین راه گفتگوی دوسویه انسان با خدا، از جمله ارکان و اجزای مقوم تمامی ادیان درطول تاریخ بوده است. بررسی ستایش‌ها و نیایش‌های رسمی ادیان مختلف نمایانگر نظام فکری، دینی وشرایط و نیازهای فردی و اجتماعی دینداران در اعصار گونه گون است. این جستار به بررسی توصیفی و آماری همه نیایش‌های گات‌ها (کهن‌ترین اثر مکتوب بازمانده ایرانیان)، می پردازد. مجموعه ای منظوم که امروزه به باور بیشینه...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 11  شماره 4

صفحات  131- 132

تاریخ انتشار 2019-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023